Ένα αποκαλυπτικό ρεπορτάζ για τη διαχείριση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) που συστάθηκε κατά την πανδημία φιλοξενεί το Politico, το οποίο έβαλε στο «μικροσκόπιό» του τον τρόπο με τον οποίο έγιναν δημόσιοι διαγωνισμοί στην Ελλάδα.
Ειδικότερα, όπως αποκαλύπτει το Politico, οι αρχές ερευνούν καταγγελίες για απάτη που σχετίζονται με τον τρόπο με τον οποίο χορηγήθηκαν κονδύλια της ΕΕ ύψους 2,5 δισ. ευρώ σε μόλις 10 εταιρείες στην Ελλάδα.
Σύμφωνα, πάντα, με το δημοσίευμα, η ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού τον περασμένο μήνα έκανε έφοδο στα γραφεία τριών εταιρειών τηλεπικοινωνιών της χώρας -Cosmote, Vodafone και Nova- καθώς και σε πέντε εταιρείες πληροφορικής και άλλες δύο εταιρείες παροχής συμβουλών. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) επιβεβαίωσε πως επίσης έχει ξεκινήσει έρευνα.
Η έρευνα αποτελεί το πιο πρόσφατο πλήγμα στην αξιοπιστία του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ μετά την πανδημία (723 δισ. ευρώ), το οποίο χορηγεί δάνεια και επιχορηγήσεις στις 27 χώρες της Ε.Ε.
Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη εβδομάδα, οι αρχές συνέλαβαν πάνω από 20 υπόπτους στην Ιταλία, την Αυστρία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία που συνδέονταν με μια φερόμενη απάτη και κατάχρηση 600 εκατομμυρίων ευρώ από το ταμείο στην Ιταλία.
Όπως αναφέρεται, η ελληνική έρευνα επικεντρώνεται στη διαδικασία των δημόσιων διαγωνισμών στην Ελλάδα, καθώς εταιρείες φέρονται να συνεννοήθηκαν ώστε να μην ανταγωνιστούν η μία την άλλη για την ίδια σύμβαση – περιορίζοντας με τον τρόπο αυτό τον αριθμό των εταιρειών που επωφελήθηκαν από τα κονδύλια. Όπως γράφει το Politico, αυτό μπορεί να οδήγησε σε αύξηση των αμοιβών που μπορούσαν να χρεώσουν, εμποδίζοντας τελικά τους Έλληνες φορολογούμενους να αποκομίσουν όλα τα οφέλη από τα χρήματα της ΕΕ.
Με έργα αξίας 35,95 δισ. ευρώ, η Ελλάδα είναι ένας από τους κύριους ωφελούμενους του ταμείου, γνωστού ως Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF). Περίπου το ένα πέμπτο αυτού του ποσού πηγαίνει σε έργα για να γίνει η χώρα πιο ψηφιακή, σύμφωνα με το σχέδιο που υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Μέχρι σήμερα, περίπου 600 ψηφιακά έργα αξίας άνω των 2,5 δισ. ευρώ έχουν δημοπρατηθεί και ανατεθεί, σύμφωνα με τα στοιχεία του Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων Συμβάσεων. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) και η ελληνική επιτροπή ανταγωνισμού διερευνούν τον τρόπο με τον οποίο ανατέθηκαν αυτά τα έργα.
Σε ανακοίνωσή της, η ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού ανέφερε ότι εξετάζει αν υπήρξε παραβίαση της συνθήκης της ΕΕ που «απαγορεύει τις αντιανταγωνιστικές συμφωνίες και αποφάσεις ενώσεων επιχειρήσεων που εμποδίζουν, περιορίζουν ή στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό, τις μονομερείς πρακτικές που συνιστούν πρόσκληση για συνεννόηση ή μελλοντικές ανακοινώσεις τιμών σε ανταγωνιστές και την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης».
Η Vodafone επιβεβαίωσε την έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Οι άλλες εταιρείες δεν απάντησαν σε αιτήματα του Politico για σχολιασμό, όπως και το γραφείο του Έλληνα πρωθυπουργού και το υπουργείο Ανάπτυξης της Ελλάδας.
Όπως γράφει το Politico, οι 10 εταιρείες που βρίσκονται υπό έρευνα κέρδισαν συμβάσεις για πάνω από 600 έργα στον τομέα της τεχνολογίας μεταξύ 2020 και 2023, το καθένα αξίας τουλάχιστον 100.000 ευρώ. Για λίγα από αυτά τα έργα είχαν υποβληθεί πάνω από μία προσφορές.
Η έρευνα ξεκίνησε όταν η European Dynamics, μια ελληνική εταιρεία παροχής υπηρεσιών λογισμικού και πληροφορικής, υπέβαλε καταγγελία τον Νοέμβριο του 2023 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία εποπτεύει τη διαχείριση του RRF, υποστηρίζοντας ότι ένας δημόσιος διαγωνισμός ήταν μεροληπτικός υπέρ συγκεκριμένων εταιρειών.
Όταν δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά, ο διαγωνισμός όριζε τον προϋπολογισμό για ένα έργο ψηφιακού εκσυγχρονισμού που συνδέεται με το Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ) της Ελλάδας σε 44 εκατομμύρια ευρώ – ποσό που είναι αρκετές φορές μεγαλύτερο από το κόστος ενός εθνικού έργου ηλεκτρονικών προμηθειών σε άλλες χώρες της ΕΕ.
Για παράδειγμα, στην Ιρλανδία κόστισε 4,6 εκατ. ευρώ για επτά χρόνια, στην Κύπρο 4,5 εκατ. ευρώ για εννέα χρόνια και 1,3 εκατ. ευρώ στη Μάλτα.
