Αύξηση 23% στις κρατικές υποκλοπές, χωρίς αιτιολογία, με επίκληση την «εθνική ασφάλεια» καταγράφεται το 2024 – και στην αρχή του 2025 -, σύμφωνα με τη νέα έκθεση της Αρχής Διασφάλισης Απορρήτου Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) που παρουσιάζουν «ΤΑ ΝΕΑ».
Οπως αναδεικνύεται από την έκθεση, περίπου τρία χρόνια μετά το σκάνδαλο των υποκλοπών και τις αναφορές για μεγάλο κύκλο «αφανών» παρακολουθήσεων, κυρίως από την ΕΥΠ, σε παράλληλη χρήση του παράνομου λογισμικού Predator, παρουσιάζεται νέα έκρηξη στις κρατικές συνακροάσεις που πραγματοποιούνται με εισαγγελικές διατάξεις, χωρίς τη δικαστική διαδικασία, όπου δεν απαιτείται δηλαδή η ανάλυση του λόγου παγίδευσης των τηλεφώνων. Και αυτό μάλιστα έπειτα από μια περίοδο – το 2023 – που λόγω του θορύβου που είχε προκαλέσει το σκάνδαλο Predator με τις παράλληλες παρακολουθήσεις από την ΕΥΠ είχε καταγραφεί μείωση της τάξης του 36% των «αφανών» ακροάσεων.
Υπογραμμίζεται ότι η ΑΔΑΕ στην έκθεσή της ζητεί με σαφήνεια να υπάρχουν πιο σύνθετοι και πληρέστεροι έλεγχοί της στην ΕΥΠ, με άμεση αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου, έτσι ώστε «να διενεργεί, αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν καταγγελίας, τακτικούς και έκτακτους ελέγχους σε εγκαταστάσεις, τεχνικό εξοπλισμό, αρχεία, τράπεζες δεδομένων, δεδομένα επικοινωνίας και έγγραφα της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΕYΠ), άλλων δημόσιων υπηρεσιών, οργανισμών, επιχειρήσεων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, καθώς και ιδιωτικών επιχειρήσεων που ασχολούνται με ταχυδρομικές, τηλεπικοινωνιακές ή άλλες υπηρεσίες σχετικές με την ανταπόκριση και την επικοινωνία».
Οπως σημειώνεται, η Αρχή ζητεί να «δύναται να προβαίνει στην κατάσχεση μέσων και στοιχείων ή δεδομένων παραβίασης του απορρήτου και ορίζεται η ίδια μεσεγγυούχος αυτών μέχρι να αποφανθούν τα αρμόδια δικαστήρια» και επίσης να «προβαίνει, κατόπιν δικαστικής απόφασης, εφόσον υφίσταται εκκρεμής ποινική διαδικασία, στην καταστροφή πληροφοριών ή στοιχείων ή δεδομένων, τα οποία αποκτήθηκαν με παράνομη παραβίαση του απορρήτου των επικοινωνιών».
Υπενθυμίζεται ότι η ΕΛ.ΑΣ. και η ΕΥΠ διαθέτουν τρία συστήματα νόμιμων συνακροάσεων: έναν «Μεγάλο Αδελφό» διαθέτει η ΕΥΠ και άλλους δύο η ΕΛ.ΑΣ., από έναν η Αντιτρομοκρατική και η Διεύθυνση Διαχείρισης και Ανάλυσης Πληροφοριών (ΔΙΔΑΠ).
Στελέχη των Αρχών ασφαλείας απέδιδαν την αύξηση των κρατικών υποκλοπών χωρίς «σκεπτικό» στην προσπάθεια την τελευταία διετία αναβίωσης του «εγχώριου αντάρτικου πόλης» και στις ύποπτες ενέργειες ισλαμιστών. Σύμφωνα με αυτές τις αναφορές τους, «υπήρξε μεγάλο πλέγμα παρακολουθήσεων και εντός φυλακών γιατί πολλοί ύποπτοι για ένοπλη δράση χρησιμοποιούσαν και τα επονομαζόμενα “πακιστανικά τηλέφωνα” ώστε να κατευθύνουν συνεργούς τους εκτός φυλακών». Χωρίς όμως αυτό να μπορεί να εξηγήσει πλήρως τη σημαντική έξαρση των συνακροάσεων, καθώς και την προηγούμενη χρονιά υπήρχαν ένοπλες επιθέσεις από εγχώριες οργανώσεις.
Αντιθέτως, παρότι υπάρχει η συνεχής προσπάθεια των ελληνικών αστυνομικών υπηρεσιών για καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, οι νόμιμες συνακροάσεις που έχουν πραγματοποιηθεί για αυτόν ακριβώς τον λόγο – από το σύστημα της ΔΙΔΑΠ -, με αναλυτικές αποφάσεις και αιτιολογήσεις από δικαστικά συμβούλια, παρουσίασαν την τελευταία χρονιά περιέργως μείωση της τάξης του 8%. Δηλαδή την τελευταία χρονιά υπήρξαν 3.050 άρσεις απορρήτου με βουλεύματα δικαστικών συμβουλίων, έναντι 3.307 το 2023.
Τι δείχνουν οι αριθμοί
Σύμφωνα με τη νέα έκθεση, οι νόμιμες επισυνδέσεις στη χώρα μας την τελευταία χρονιά ήταν (με ή χωρίς αιτιολογία) 11.312 έναντι 10.034 την αμέσως προηγούμενη χρονιά. Σημειώθηκε δηλαδή αύξηση της τάξεως του 12% του συνολικού αριθμού των υποκλοπών από τις κρατικές υπηρεσίες.
Ομως το 2024 – και ορισμένους μήνες του 2025 – υπήρξαν συνολικά 8.262 άρσεις απορρήτου για τους λεγόμενους αόριστα «λόγους εθνικής ασφάλειας» έναντι 6.727 την προηγούμενη χρονιά. Από τις προαναφερθείσες νέες διατάξεις οι 5.402 υπήρξαν από την Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία (έναντι 3.796 το 2023) και 2.860 από την ΕΥΠ (έναντι 2.931 το 2023).
Σημειώνεται ότι στην έκθεση της ΑΔΑΕ για το έτος 2022 αναφέρεται ότι οι επισυνδέσεις της ΕΥΠ για εκείνη τη χρονιά ήταν 4.036, της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας 6.083 (χωρίς τότε να υπήρχε δράση ένοπλων οργανώσεων σε ελληνικό έδαφος). Δηλαδή χωρίς να υπάρχει καταγραφή των λόγων, τα αιτήματα άρσης απορρήτου ήταν 10.119. Ενδεικτικό της υπερβολικής χρήσης της επίκλησης των «λόγων εθνικής ασφάλειας» είναι ότι το 2021 οι σχετικές άρσεις ήταν 15.475, το 2020 13.751 και το 2019 11.680.
Είναι προφανές ότι η ανοδική τάση των υποκλοπών τα τελευταία χρόνια περιορίστηκε πρόσκαιρα με την αποκάλυψη των παράνομων παρακολουθήσεων από την ΕΥΠ με παράλληλη χρήση και του «αρπακτικού» λογισμικού Predator, τώρα όμως εμφανίζει πάλι ανοδική τάση…
