Υποκλοπές – Απόφαση σταθμός του ΕΔΔΑ: Διαπίστωσε τριπλή παραβίαση ιδιωτικότητας και προσωπικής ζωής

Μπλόκο στην παρακολούθηση των τηλεπικοινωνιών από Μυστικές υπηρεσίες έβαλε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) κρίνοντας πως η μυστική παρακολούθηση Προέδρου Δικηγορικού Συλλόγου και ΜΚΟ και διατήρηση δεδομένων χωρίς ενημέρωση και πρόβλεψη δικαστικού ελέγχου νομιμότητας αποτελεί παραβίαση της ιδιωτικής ζωής.

Όπως αναφέρεται μάλιστα η ιδιαίτερη απόφαση του ΕΔΔΑ ως προς την χρήση συστημάτων παρακολούθησης τηλεπικοινωνιών από Μυστικές Υπηρεσίες στην Πολωνία, δεν αποκλείεται να βρεθεί στο επίκεντρο και της ελληνικής υπόθεσης για τις υποκλοπές.

Σύμφωνα με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου όπως αναρτήθηκε στο echrcaselaw.com, «Οι προσφεύγοντες είναι Πολωνοί υπήκοοι. Ο πρώτος προσφεύγων είναι δικηγόρος και Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Βαρσοβίας. Οι λοιποί τέσσερις είναι υπάλληλοι ή εμπειρογνώμονες Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων που εδρεύουν στη Βαρσοβία. Άσκησαν προσφυγή για παραβίαση του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή σχετικά με πολωνική νομοθεσία που επιτρέπει καθεστώς μυστικής παρακολούθησης που καλύπτει τόσο τον επιχειρησιακό έλεγχο όσο και τη διατήρηση δεδομένων τηλεπικοινωνιών, ταχυδρομικών και ψηφιακών επικοινωνιών («δεδομένα επικοινωνιών») για πιθανή μελλοντική χρήση από τις αρμόδιες εθνικές αρχές χωρίς να είναι ύποπτοι για κάποιο αδίκημα. Επίσης ισχυρίστηκαν ότι δεν υπήρχε διαθέσιμο ένδικο βοήθημα βάσει του εθνικού δικαίου που να επιτρέπει σε πρόσωπα που πίστευαν ότι είχαν υποβληθεί σε μυστική παρακολούθηση να διαμαρτυρηθούν για το γεγονός αυτό και να ζητήσουν έλεγχο νομιμότητας».

ΕΔΔΑ για υποκλοπές: Η νομοθεσία δεν παρείχε επαρκείς εγγυήσεις

Όπως αναφέρεται «το ΕΔΔΑ εκτίμησε ότι η σχετική νομοθεσία συνιστούσε από μόνη της παρέμβαση στα δικαιώματά τους βάσει του άρθρου 8. Στη συνέχεια  έκρινε ότι όλες οι ελλείψεις που εντόπισε στο καθεστώς επιχειρησιακού ελέγχου οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η εθνική νομοθεσία δεν παρείχε επαρκείς εγγυήσεις κατά της υπερβολικής παρακολούθησης και της αδικαιολόγητης παρέμβασης στην ιδιωτική ζωή. Η απουσία τέτοιων εγγυήσεων δεν αντισταθμίστηκε επαρκώς από τον ισχύοντα μηχανισμό δικαστικού ελέγχου».

Επίσης, τονίζει ότι «το εθνικό καθεστώς επιχειρησιακού ελέγχου, στο σύνολό του, δεν ήταν σύμφωνο με τις απαιτήσεις του άρθρου 8». Επιπλέον, έκρινε ότι, «η εθνική νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία οι πάροχοι τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών («ΤΠΕ») υποχρεούνται να διατηρούν δεδομένα επικοινωνιών με γενικό και αδιάκριτο τρόπο για πιθανή μελλοντική χρήση από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, ήταν ανεπαρκής για να διασφαλίσει ότι η παρέμβαση στο δικαίωμα των προσφευγόντων για σεβασμό της ιδιωτικής τους ζωής περιοριζόταν σε ό,τι ήταν «αναγκαίο σε μια δημοκρατική κοινωνία».

Τέλος, το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, «οι διατάξεις περί μυστικής παρακολούθησης στον Αντιτρομοκρατικό Νόμο δεν πληρούσαν επίσης τις απαιτήσεις του άρθρου 8, επισημαίνοντας ότι ούτε η μυστική παρακολούθηση ούτε η εφαρμογή της κατά την αρχική τρίμηνη περίοδο υπόκεινται σε επανεξέταση από ανεξάρτητο όργανο».

Αλέξης Αναγνωστάκης: «Η υπόθεση διαθέτει πολλές και έντονες ομοιότητες με την ελληνική υπόθεση των παρακολουθήσεων»

Σε κάθε περίπτωση η υπόθεση διαθέτει και ελληνικό ενδιαφέρον καθώς ο γνωστός Έλληνας Ποινικολόγος Αλέξης Αναγνωστάκης παραστάθηκε στην ακροαματική διαδικασία της υπόθεσης, εκπροσωπώντας την  Ένωση Ευρωπαίων Ποινικολόγων.

Η Ένωση Ευρωπαίων Ποινικολόγων κλήθηκε από το Δικαστήριο ως παρεμβαίνον τρίτο μέρος, προς διαφώτιση των πτυχών της υπόθεσης.

Μετά την έκδοση της Απόφασης και το σκεπτικό αυτής, ο κ. Αναγνωστάκης πιστεύει πως η υπόθεση διαθέτει πολλές και έντονες ομοιότητες με την ελληνική υπόθεση των παρακολουθήσεων. Κοινό σημείο αποτελεί η αδιαφάνεια της δράσης των Μυστικών και άλλων Υπηρεσιών και  η άρνηση πληροφόρησης επί των λόγων παρακολούθησης. Η  γενική επίκληση του “απορρήτου εθνικής ασφαλείας”  πλέον δεν αρκεί προς τούτο.

Με αυτά τα δεδομένα, η καταδίκη της Ελληνικής Κυβέρνησης, σε περίπτωση που η υπόθεση των υποκλοπών – παρακολουθήσεων φτάσει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αγγίζει τη βεβαιότητα.

Οι… εξελίξεις της υπόθεσης υποκλοπών στην Ελλάδα

Πολλοί ήσαν αυτοί που πίστευαν και είχαν προειδοποιήσει έγκαιρα ότι το «κατενάτσιο» στο θέμα των υποκλοπών θα μεταφέρει τις εξελίξεις μετά τις Ευρωεκλογές, πιο κοντά στα… μπάνια του λαού, που έλεγε και ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου.

Όπερ και εγένετο. Η ΑΔΑΕ θα καλέσει τον επικεφαλής της ΕΥΠ Θεμιστοκλή Δεμίρη να εξηγήσει γιατί δεν θέλει να αποκαλύψει τους λόγους παρακολούθησης Ανδρουλάκη, αλλά την επίσημη απόφαση θα την πάρει αργότερα, διότι δεν είχε, λέει, ολοκληρωθεί η εισήγηση του Νομικού Συμβούλου.

Οι πιο… ψυλλιασμένοι βέβαια εκτιμούν ότι η μικρή αυτή μετάθεση γίνεται για να μην κατηγορηθεί η ΑΔΑΕ πως παρεμβαίνει στις πολιτικές εξελίξεις, λίγες μέρες πριν τις Ευρωεκλογές. Διότι οι ισορροπίες είναι εύθραυστες και εντός των μελών της, μετά τις αλλαγές που έκανε πρόσφατα η Κυβέρνηση στη σύνθεση της Αρχής, με τη βοήθεια του… Βελόπουλου.

Μετά τις Εκλογές, λένε οι πληροφορίες, θα δεήσει και ο Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Αχιλλέας Ζήσης να κάνει την επίσημη αντιπαραβολή μεταξύ εκείνων που παρακολουθούσε η ΕΥΠ και εκείνων που παρακολουθούσε το Predator, ώστε να διαπιστωθεί και επισήμως η ύπαρξη ενιαίου κέντρου που έχει ήδη προκύψει από τα ρεπορτάζ αλλά υπάρχουν σύμφωνα με έγκυρες πηγές και νέες συνταρακτικές εξελίξεις όπως απαλλαγή άμεσα εμπλεκομένων Αξιωματικών στις υποκλοπές από τα αρμόδια Πειθαρχικά Συμβούλια και ταυτόχρονα αναβάθμισή τους αλλά και μετάθεση άλλων σε κομβικές υπηρεσίες… Απομακρύνουν δηλαδή επιβραβεύοντας τους εμπλεκόμενους στις υποκλοπές σε καλύτερες υπηρεσίες…  Τόσο στην ΕΥΠ όσο και στην ΕΛ.ΑΣ.

Επτά μήνες τώρα… ψήνεται η αντιπαραβολή, αλλά φαίνεται δεν έχει ψηθεί καλά ακόμη.

Διάχυτη είναι η αίσθηση πως κάποιοι εκεί στην Κυβέρνηση προσπαθούν να βγάλει ειδήσεις το θέμα των παρακολουθήσεων μόνο μετά τις Ευρωεκλογές.

Από τη μία, η ΕΥΠ έπαιξε «κατενάτσιο» με την ΑΔΑΕ, αρνούμενη να δώσει στοιχεία για τα αίτια της παρακολούθησης Ανδρουλάκη, παρά την απόφαση του ΣτΕ. Κι αμέσως μετά βγήκε ο Πρωθυπουργός να πει ότι αν δεν είναι ικανοποιημένη η Αρχή, μπορεί να… επανέλθει. Κάτι που δεν αποκλείεται να συμβεί καθώς πληροφορίες αναφέρουν ότι η Ολομέλεια της Αρχής θα συνεδριάσει άμεσα για το θέμα.

Στο μεταξύ, βέβαια, ο χρόνος κυλάει. Σημειώστε ότι η ΑΔΑΕ έστειλε στην ΕΥΠ το αίτημα στις 24 Απριλίου και φαίνεται να πήρε την αρνητική απάντηση μετά τα μέσα Μαΐου. Οι Ευρωεκλογές, ως γνωστόν, θα γίνουν στις 9 Ιουνίου. Οπότε, τα κουκιά μάλλον δεν βγαίνουν. Πάμε για καλό…. καλοκαίρι και αν.

Από την άλλη, έχουμε την προανακριτική έρευνα της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου, που πήρε τον φάκελο στα χέρια της κατόπιν παρέμβασης της Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου Γεωργίας Αδειλίνη για να αναβαθμιστεί η υπόθεση και να επιταχυνθεί η διαδικασία. Την υπόθεση ανέλαβε ο Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Αχιλλέας Ζήσης.

Την επιτάχυνση όμως δεν την είδαμε. Τουναντίον μια σημαντική ενέργεια, που ήταν η διασταύρωση των στοιχείων μεταξύ εκείνων που παρακολουθούνταν από το Predator και εκείνων που παρακολουθούσε η ΕΥΠ, για να διαπιστωθεί πέραν αμφιβολιών αν υπήρχε «κοινό κέντρο», δεν έχει γίνει… επτά μήνες αργότερα!

Όχι τίποτα άλλο, οι Εισαγγελείς Πρωτοδικών επρόκειτο να προχωρήσουν σ’ αυτήν ακριβώς την ενέργεια όταν τους πήραν το φάκελο από τα χέρια για να τον… αναβαθμίσουν.

Σημειώστε ότι οι έρευνες της Δικαιοσύνης για το θέμα των παρακολουθήσεων από Predator και ΕΥΠ κρατούν ήδη… 25 μήνες, χωρίς να έχει ασκηθεί οποιαδήποτε έστω αρχική δίωξη.

Οργή Ανδρουλάκη κατά Π. Καμμένου: Έστειλε Εξώδικο για τα προκλητικά υπονοούμενα σχετικά με την παρακολούθησή του

Την οργή του Νίκου Ανδρουλάκη προκάλεσαν δύο πρόσφατες αναρτήσεις του Πάνου Καμμένου σχετικά με τις υποκλοπές, όπου άφηνε προκλητικά υπονοούμενα για τους λόγους της παρακολούθησης του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ από την ΕΥΠ.

Στις αναρτήσεις του, ο πρώην Πρόεδρος των ΑΝΕΛ και εταίρος του ΣΥΡΙΖΑ στην Κυβέρνηση Τσίπρα υποστήριζε πως «αν αποκαλυφθεί ο λόγος που η ΕΥΠ παρακολουθούσε τον κ. Ανδρουλάκη, μπορεί το ΠΑΣΟΚ να μην μπει καν στην Ευρωβουλή». Σε άλλη, πιο υπαινικτική ανάρτηση αναφέρεται σε «Έβρο, Θράκη και Ευρωβουλή», χωρίς ωστόσο να δίνει παραπάνω λεπτομέρειες.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Νίκος Ανδρουλάκης έστειλε Εξώδικο κατά του Πάνου Καμμένου, ζητώντας του να αποσύρει τις επίμαχες αναρτήσεις εντός τριών ημερών, αλλιώς θα προχωρήσει σε Αγωγή.

Ο Πάνος Καμμένος είχε αφήσει και στο παρελθόν υπονοούμενα για την παρακολούθηση του Νίκου Ανδρουλάκη, ωστόσο οι τελευταίες αναρτήσεις λίγες μέρες πριν από τις ευρωεκλογές αποτέλεσαν τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για τον Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. Μεγαλύτερη αβάντα κυρίως στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη αλλά και στον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Στέφανο Κασσελάκη δε θα μπορούσε να υπάρξει…

Ο κ. Ανδρουλάκης είχε προαναγγείλει, μιλώντας στον Αθήνα 9,84, ότι θα κινηθεί νομικά κατά του Πάνου Καμμένου για τις αθλιότητες που διαδίδει στο Διαδίκτυο, διερωτώμενος «τι ενώνει την υπόγα του Μαξίμου με την υπόγα της Κουμουνδούρου;».

Καμ(μ)ένες πηγές

Την προηγούμενη εβδομάδα λοιπόν, ο πρώην Υπουργός Πάνος Καμμένος με σχόλιο του στο Χ ούτε λίγο ούτε πολύ δικαιολόγησε την παρακολούθηση Ανδρουλάκη από την ΕΥΠ, προσφέροντας μια ωραία χείρα βοηθείας στα συστήματα Μητσοτάκη – Κασσελάκη.

Παρά τα Εξώδικα Ανδρουλάκη, ο Καμμένος επέμεινε. Αφού λοιπόν, σχολιάζει εύστοχα η“Εφ. Συν”, ο ίδιος γνωρίζει τους λόγους για τους οποίους παρακολουθούσε η ΕΥΠ τον Νίκο Ανδρουλάκη και αποφάσισε να μας το πει -χωρίς να πει τους λόγους- λίγες μέρες πριν από τις Ευρωεκλογές, γιατί δεν τον καλεί κάποιος Εισαγγελέας να το διερευνήσει; Και για να βοηθήσουμε στην υπόθεση, συνεχίζει σχολιάζοντας η εφημερίδα ας ρωτήσει ο Εισαγγελέας τον πρώην Υπουργό αν η πηγή ενημέρωσής του είναι συγγενικό του πρόσωπο που βρίσκεται στην επίμαχη Διεύθυνση της ΕΥΠ. Από το ρεπορτάζ προκύπτει ότι όντως υπάρχει στενός συγγενής εξ αγχιστείας του Π. Καμμένου στην ΕΥΠ… Εάν αυτά είναι όντως αλήθεια μήπως θα έπρεπε ο Εισαγγελέας να τα ελέγξει και αυτά; Και τι ακριβώς έφτασε στα αυτιά του Καμμένου και γιατί από τη στιγμή που ο ίδιος ο Πρωθυπουργός και πολιτικός προϊστάμενος της ΕΥΠ κ. Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δηλώσει ότι κακώς η ΕΥΠ παρακολουθούσε τον κ. Ανδρουλάκη και ότι από την παρακολούθηση αυτή δεν προκύπτουν θέματα εθνικής ασφαλείας… Τι παιχνίδι παίζει λοιπόν ο κ. Καμμένος; Μήπως προσπαθεί να αβαντάρει κάποιον και να επανέλθει στο πολιτικό προσκήνιο με το ένα ή το άλλο κόμμα (ΝΔ ή ΣΥΡΙΖΑ); Ή μήπως κάτι επιδιώκει για το συγγενικό του πρόσωπο; Ξεχνάει μάλλον ότι πλέον δεν έχει καμία υπουργική ή βουλευτική ασυλία ούτε μπορεί αν επικαλεσθεί το απόρρητο των προϊσταμένων της ΕΥΠ… Εκτός εάν αύριο ό κ. Μητσοτάκης αλλάξει και πάλι τον νόμο της Υπηρεσίας και τον ορίσει Διοικητή της Υπηρεσίας… Αλλά από που κι ως που ο κ. Καμμένος ή ο κάθε Έλληνας πολίτης μπορεί να γνωρίζει γιατί η ΕΥΠ παρακολουθεί τον οποιοδήποτε; Ποιος νόμος το αναφέρει αυτό; Τελικά κ. Μητσοτάκη κυβερνάτε εσείς ή κυβερνά κάποιο παρακράτος της ΕΥΠ;

Ο Ανδρουλάκης και οι ξένοι… πράκτορες

Οι πληροφορίες της “Καθημερινής”, ευσταθούν λοιπόν ότι η ΕΥΠ έγραψε στα παλαιότερα των υποδημάτων της τα όσα αποφάσισε το ΣτΕ και στη συνέχεια η ΑΔΑΕ για την ενημέρωση του Νίκου Ανδρουλάκη αναφορικά με τους λόγους παρακολούθησής του.

Η δικαιολογία που επικαλείται, είναι ότι εάν αποκαλύψει τους λόγους, θα κινδυνεύουν οι σχέσεις της με… ξένες Μυστικές Υπηρεσίες. Θυμίζουμε ότι όταν πρωτοξέσπασε το σκάνδαλο, οι χώρες που είχαν κατονομαστεί σε ρεπορτάζ ως υπαίτιες για την παρακολούθηση του πολιτικού (Ουκρανία και Αρμενία) έσπευσαν να το διαψεύσουν.

Όπως και να ‘χει, όμως, το γεγονός ότι η ΕΥΠ φέρεται να αρνείται την εκτέλεση δικαστικής απόφασης, επικαλούμενη σχέσεις με ξένες Μυστικές Υπηρεσίες και πράκτορες, προκειμένου μάλιστα για την παρακολούθηση εξέχοντος πολιτικού προσώπου (που επιπροσθέτως αποδείχθηκε αθώο), λέει από μόνο του πολλά.

Θα είχε ενδιαφέρον να μάθουμε, εφόσον ισχύουν τα παραπάνω περί ξένων Μυστικών Υπηρεσιών, με ποια ακριβώς στοιχεία ή τεκμήρια αποφάσισε η ΕΥΠ (και ενέκρινε η Εισαγγελέας) την παρακολούθηση ενός Έλληνα πολιτικού και Ευρωβουλευτή.

Σε συνέντευξή του, πάντως, ο Νίκος Ανδρουλάκης δήλωσε σχετικά πως δεν μπορεί να φανταστεί ότι η ΕΥΠ δεν σέβεται την Ανώτατη Δικαιοσύνη και ότι σε κάθε περίπτωση θα συνεχίσει νομικά.

Το ενδιαφέρον τώρα εστιάζεται κατ’ αρχάς στην αντίδραση της ΑΔΑΕ. Διότι η Αρχή πρόσφατα είχε αποφασίσει με ψήφους 4-3 ότι θα κρίνει η ίδια εάν θα πρέπει να δημοσιοποιήσει στον κ. Ανδρουλάκη τους λόγους παρακολούθησής του, εξετάζοντας αν διακυβεύεται ο σκοπός εθνικής ασφαλείας για τον οποίο έγινε η παρακολούθηση.

Κάποιοι πάντως βάζουν ήδη στοιχήματα ότι πριν τις Ευρωεκλογές δεν πρόκειται να βγει άκρη στην υπόθεση. Ενδεχομένως ούτε και μετά!

Είχαμε μάλιστα διαβάσει ότι υπάρχει ενδεχόμενο να γίνει επίκληση του αιτήματος ξένων Μυστικών Υπηρεσιών, αλλά δεν περιμέναμε ότι θα χρησιμοποιηθεί ως αιτιολογία για να μη δοθούν τα έγγραφα στην ΑΔΑΕ.