H Βουλή των Αντιπροσώπων στο Τομπρούκ πρόκειται να επικυρώσει μέσα στην επόμενη εβδομάδα το τουρκο-λιβυκό Μνημόνιο κατανόησης, που είχε υπογραφεί το 2019 μεταξύ της Τουρκίας και της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας (GNA) της Λιβύης. Η είδηση μεταδίδεται από τα τουρκικά μέσα, με τη φιλοκυβερνητική εφημερίδα Γενί Σαφάκ να το χαρακτηρίζει «υπογραφή που θα αλλάξει την ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο».
Η Άγκυρα θεωρεί ότι με την επικύρωση αυτή, νομιμοποιεί τα δυτικά θαλάσσια σύνορά της στη Μεσόγειο, θέτοντας νέα δεδομένα στον γεωπολιτικό χάρτη της περιοχής.
Η Τουρκία ενισχύει τη θέση της στην Ανατολική Μεσόγειο
Η τουρκική πλευρά εκτιμά ότι η επικύρωση του Μνημονίου θα της δώσει το δικαίωμα βέτο στην περιοχή της λεγόμενης «Γαλάζιας Πατρίδας». Το Μνημόνιο, το οποίο είχε υπογραφεί στην Κωνσταντινούπολη στις 27 Νοεμβρίου 2019 και καταχωρήθηκε στον ΟΗΕ το 2020, θεωρείται στρατηγικό έγγραφο που ενισχύει την Άγκυρα σε ζητήματα έρευνας υδρογονανθράκων, θαλάσσιας ασφάλειας και περιφερειακής επιρροής.
Η Τουρκία υποστηρίζει ότι η συμφωνία ανοίγει το δρόμο για την ΤΡΑΟ (τουρκική εταιρεία πετρελαίου) να ξεκινήσει γεωλογικές και γεωφυσικές έρευνες σε θαλάσσιες ζώνες της Λιβύης, επεκτείνοντας έτσι την παρουσία της στην περιοχή.
Η επίσπευση της επικύρωση πυροδοτεί εξελίξεις οι οποίες αναμένεται να περιπλέξουν περαιτέρω τις ήδη τεταμένες ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η διεύρυνση της λιβυκής ΑΟΖ με τουρκική κάλυψη δημιουργεί σοβαρές τριβές, αφού η περιοχή επικαλύπτει θαλάσσια «οικόπεδα» που διεκδικούν Ελλάδα και Κύπρος.
Η Άγκυρα βλέπει το Μνημόνιο ως εργαλείο ενοποίησης των δύο αντίπαλων λιβυκών κυβερνήσεων, υποστηρίζοντας ότι κάτι τέτοιο αναβαθμίζει τη θέση της και ενισχύει τις διπλωματικές της προσπάθειες στη Λιβύη. Παράλληλα, όμως, η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί μια νέα φάση έντασης στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, όπου αντιπαρατίθενται ισχυρά συμφέροντα και εθνικές διεκδικήσεις.
Η επικείμενη επικύρωση του τουρκο-λιβυκού Μνημονίου από το κοινοβούλιο του Τομπρούκ σηματοδοτεί μια κρίσιμη καμπή στην Ανατολική Μεσόγειο, η οποία μπορεί να αλλάξει σημαντικά τις ισορροπίες δυνάμεων και να φέρει νέα διπλωματικά και ασφαλείας ζητήματα στην περιοχή.
