Σε μια κίνηση που αποτυπώνει την εξαιρετικά κλιμακούμενη ανησυχία για την ασφάλεια στη Μέση Ανατολή, οι ΗΠΑ αποφάσισαν την απομάκρυνση του «μη απαραίτητου» διπλωματικού προσωπικού της πρεσβείας τους στη Βαγδάτη, καθώς και των οικογενειών τους. Η απόφαση αυτή έρχεται σε μια περίοδο αυξανόμενης έντασης ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν, με τις ΗΠΑ να βρίσκονται στο επίκεντρο των γεωπολιτικών εξελίξεων.
Αξιωματούχοι των ΗΠΑ ανακοίνωναν πως μειώνεται το προσωπικό της πρεσβείας στο Ιράκ για λόγους ασφαλείας. Σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, εγκρίθηκαν επίσης εθελούσιες αποχωρήσεις από το Μπαχρέιν και το Κουβέιτ. Ο Ντόναλντ Τραμπ επιβεβαίωσε το βράδυ της Τετάρτης την απομάκρυνση μέρους του αμερικανικού προσωπικού από τη Μέση Ανατολή, «διότι θα μπορούσε να γίνει επικίνδυνη» τις επόμενες ημέρες, όπως το έθεσε.
Εν τω μεταξύ, το Reuters ανέφερε ότι εγκρίθηκε η εθελοντική αποχώρηση των οικογενειών Αμερικανών στρατιωτών από χώρες όπως το Κουβέιτ και το Μπαχρέιν.
Αυξάνονται οι φόβοι για επικείμενη επίθεση και αντίποινα του Ιράν
Σύμφωνα με πληροφορίες του BBC, αξιωματούχοι έχουν ενημερωθεί πως το Ισραήλ είναι έτοιμο να ξεκινήσει στρατιωτική επιχείρηση κατά του Ιράν. Αυτός ο ενδεχόμενος βομβαρδισμός φαίνεται να αποτέλεσε καταλύτη για την απόφαση των ΗΠΑ να απομακρύνουν πολίτες και διπλωμάτες από περιοχές υψηλού κινδύνου.
Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι φοβούνται πιθανή αντίδραση της Τεχεράνης, με στόχο αμερικανικές εγκαταστάσεις στο Ιράκ, εφόσον το Ισραήλ προχωρήσει στην επιχείρηση. Το Ιράν έχει άλλωστε προειδοποιήσει πως αν δεχθεί στρατιωτικό πλήγμα, θα απαντήσει στοχεύοντας αμερικανικές βάσεις στην ευρύτερη περιοχή.
Σύμφωνα με τους New York Times, ο Τραμπ είχε απορρίψει παλαιότερη ισραηλινή πρόταση για στρατιωτική δράση, επιμένοντας ότι ήθελε να δώσει ευκαιρία στη διαπραγμάτευση ενός νέου πυρηνικού συμφώνου που θα παρεμπόδιζε την ιρανική παραγωγή πυρηνικού υλικού. Δύο εβδομάδες νωρίτερα είχε προειδοποιήσει τον Νετανιάχου να μην προχωρήσει σε επιθετικές ενέργειες όσο διαρκούν οι διαπραγματεύσεις.
Ωστόσο, αξιωματούχοι αναφέρουν ότι το τελευταίο διάστημα ο Τραμπ εμφανίζεται λιγότερο αισιόδοξος.
Η απόρριψη εκ μέρους του ανώτατου ηγέτη του Ιράν μιας πρότασης για σταδιακή κατάργηση του εμπλουτισμού ουρανίου φαίνεται να έχει ενισχύσει την απαισιοδοξία στον Λευκό Οίκο.
Την ίδια ώρα παραμένει άγνωστο το εύρος της επιχείρησης που μπορεί να ετοιμάζει το Ισραήλ. Ωστόσο, η ανησυχία έχει ενταθεί ύστερα από μήνες κατά τους οποίους ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, πίεζε τον πρόεδρο Τραμπ να εκμεταλλευτεί την «ευαλωτότητα» του Ιράν για να δώσει το πράσινο φως σε μια επίθεση.
Αδιέξοδο στο πυρηνικό πρόγραμμα και διπλωματικές κινήσεις
Οι συνομιλίες μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν για τον περιορισμό του πυρηνικού προγράμματος φαίνεται πως έχουν παγώσει τις τελευταίες ημέρες. Ωστόσο, ο Αμερικανός απεσταλμένος για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, αναμένεται να συναντηθεί την Κυριακή με τον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών, Αμπάς Αραγτσί, στο Μουσκάτ του Ομάν, σε μια ύστατη προσπάθεια αποκλιμάκωσης.
«Αξιολογούμε διαρκώς την παρουσία του προσωπικού μας σε όλες τις πρεσβείες», δήλωσε αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. «Με βάση την τελευταία μας ανάλυση, αποφασίσαμε να περιορίσουμε την παρουσία μας στο Ιράκ».
Μιλώντας από το Kennedy Center, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι οι πολίτες κλήθηκαν να εγκαταλείψουν την περιοχή λόγω αυξημένου κινδύνου. «Θα μπορούσε να γίνει επικίνδυνη – θα δούμε τι θα συμβεί», είπε. Παράλληλα, επανέλαβε πως οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να επιτρέψουν στο Ιράν να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο. «Δεν θα το επιτρέψουμε», τόνισε.
Την ίδια στιγμή, ο Τραμπ βρίσκεται υπό πίεση από το Ισραήλ. Η τηλεφωνική του συνομιλία με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου – διάρκειας 40 λεπτών – περιγράφηκε από πηγές ως «τεταμένη». Ο Νετανιάχου εξακολουθεί να θεωρεί τη στρατιωτική δράση ως τη μόνη αποτελεσματική απάντηση στην ιρανική απειλή.
Η απειλή της στρατιωτικής κλιμάκωσης
Ο υπουργός Άμυνας του Ιράν, Αζίζ Νασιρζαντέχ, ήταν σαφής: σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων και ενδεχόμενης αμερικανικής επίθεσης, η Τεχεράνη θα επιτεθεί σε αμερικανικές βάσεις στη Μέση Ανατολή.
Το Πεντάγωνο φαίνεται να συμμερίζεται την ανησυχία. Μιλώντας ενώπιον επιτροπής του Κογκρέσου, ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ δήλωσε ότι υπάρχουν «πολλές ενδείξεις» πως το Ιράν κινείται προς την κατεύθυνση ενός πυρηνικού όπλου.
Το Ηνωμένο Βασίλειο, μέσω του Οργανισμού Ναυτιλιακών Επιχειρήσεων, προειδοποίησε για πιθανές επιπτώσεις στη ναυτιλία λόγω της αυξημένης έντασης. Οι αγορές αντέδρασαν άμεσα: η τιμή του πετρελαίου εκτινάχθηκε κατά 4% με το που έγινε γνωστή η απόφαση για εκκένωση των ΗΠΑ, εξαιτίας φόβων για αποσταθεροποίηση στην παγκόσμια προσφορά.
Σήμερα, περίπου 2.500 Αμερικανοί στρατιώτες βρίσκονται στο Ιράκ, κάτι που υπογραμμίζει τη σημασία της περιοχής στον γεωστρατηγικό σχεδιασμό της Ουάσινγκτον.
