Μόνο σε έναν ήπιο χειμώνα μπορούν να ποντάρουν τελικά τα νοικοκυριά για τη θέρμανσή τους. Το ευμετάβλητο τοπίο στις διεθνείς αγορές ενέργειας ανατρέπει από μέρα σε μέρα κάθε προηγούμενη πρόβλεψη για την πορεία των τιμών, αλλάζοντας τα δεδομένα για τα νοικοκυριά που πρέπει να αποφασίσουν πώς θα ζεσταθούν με το χαμηλότερο κόστος, αλλά και για τις κυβερνήσεις που σχεδιάζουν πολιτικές στήριξης πάνω σε κινούμενη άμμο.
Μόλις προ 10 ημερών η κυβέρνηση έχοντας ως βάση τις υψηλές τιμές του φυσικού αερίου κάλεσε τους καταναλωτές να αλλάξουν καυστήρα για να μεταβούν από το ακριβό φυσικό αέριο στο φθηνό πετρέλαιο, δίνοντας μάλιστα ως κίνητρο διπλάσιο επίδομα θέρμανσης.
Παράλληλα, και προκειμένου να περιορίσει την επιβάρυνση των νοικοκυριών που δεν έχουν δυνατότητα αλλαγής καυστήρα, ανακοίνωσε για τον Οκτώβριο επιδότηση 90 ευρώ/μεγαβατώρα στην τιμή του φυσικού αερίου. Ο σχεδιασμός έλαβε υπόψη του χονδρεμπορική τιμή φυσικού αερίου στα 260 ευρώ/μεγαβατώρα για τον Οκτώβριο, όπως έδειχναν τα προθεσμιακά συμβόλαια στα τέλη Σεπτεμβρίου και τιμή αργού κοντά στα 85 δολάρια το βαρέλι με καθοδική τάση. Βάσει αυτών των προβλέψεων και με την οριζόντια επιδότηση των 25 ευρώ το λίτρο (20 ευρώ συν ΦΠΑ 24%) το πετρέλαιο θέρμανσης αναμενόταν να κάνει πρεμιέρα στις 15 Οκτωβρίου κοντά στο 1,30-1,40 ευρώ το λίτρο.
Η εικόνα σήμερα έχει ανατραπεί πλήρως και το πετρέλαιο θέρμανσης με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα αναμένεται να βγει στην αγορά στις 15 Οκτωβρίου στην τιμή του 1,52 ευρώ/λίτρο (μετά την επιδότηση) από την αρχική τιμή του 1,77 ευρώ/λίτρο.
Αντίθετα, η τιμή του φυσικού αερίου που αναμενόταν στα 170 ευρώ/μεγαβατώρα (μετά την επιδότηση των 90 ευρώ) από την αρχική των 260 ευρώ/μεγαβατώρα, θα περιοριστεί στα 180 ευρώ/μεγαβατώρα και μετά την οριζόντια επιδότηση στα 90 ευρώ/μεγαβατώρα, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν θα μεταβληθεί το ύψος της επιδότησης.
Αρμόδια κυβερνητικά στελέχη πάντως δηλώνουν στην «Κ» ότι η επιδότηση στο φυσικό αέριο θα ακολουθεί τη διακύμανση της τιμής. Σε συγκρίσιμα μεγέθη το πετρέλαιο θέρμανσης θα κάνει πρεμιέρα στην τιμή 142 ευρώ/θερμική μεγαβατώρα και το φυσικό αέριο στα 90 ευρώ/θερμική μεγαβατώρα, παίρνοντας πίσω τον τίτλο του φθηνότερου καυσίμου για θέρμανση που κατείχε όλα τα χρόνια πριν από την ενεργειακή κρίση. Μπορεί κάποιος καταναλωτής να επανασχεδιάσει τη θέρμανσή του με βάση αυτή τη νέα εξέλιξη; Οχι, είναι η απάντηση που δίνουν παράγοντες της αγοράς και αυτό γιατί το τοπίο παραμένει εξαιρετικά ευμετάβλητο και οποιαδήποτε απόφαση που προϋποθέτει πιο μεσοπρόθεσμες παρεμβάσεις, του τύπου αλλαγή καυστήρα, δεν συνίσταται. Με τη γεωπολιτική σύγκρουση σε έξαρση, η μόνη βεβαιότητα σχετικά με τις τιμές είναι η… αβεβαιότητα.
Τη μεγάλη ανατροπή στην αγορά πετρελαίου έφερε η απρόσμενη απόφαση του OPEC να προχωρήσει σε μείωση της παραγωγής των χωρών-μελών του κατά 2 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Η τιμή του αργού μέσα σε μια εβδομάδα εκτοξεύτηκε στα 98 δολάρια το βαρέλι από τα 85 δολάρια στα τέλη Σεπτεμβρίου. Μια ακόμη ανατροπή έχει προκαλέσει η υψηλή ζήτηση ντίζελ κίνησης στην Ευρώπη λόγω της στροφής παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας και βιομηχανίας από το ακριβό φυσικό αέριο. Ετσι, συμβαίνει για πρώτη φορά ιστορικά, η τιμή του ντίζελ κίνησης στην εγχώρια αγορά να είναι υψηλότερη από την τιμή της βενζίνης, καύσιμο που σε όλη την Ευρώπη δέχεται τις πιέσεις της ύφεσης της οικονομίας.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (9 Οκτωβρίου), η μέση τιμή της αμόλυβδης πανελλαδικά έφτασε στα 2,010 ευρώ/λίτρο και του ντίζελ κίνησης στα 2,024 ευρώ/λίτρο. Σε ό,τι αφορά τη θέρμανση, πάντως, τα νοικοκυριά ανεξαρτήτως καυσίμου θα ξοδέψουν φέτος πολύ περισσότερα χρήματα από πέρυσι. Το πετρέλαιο θέρμανσης θα είναι ακριβότερο κατά 30% (0,52 από 0,16 ευρώ/λίτρο), το φυσικό αέριο κατά 28,6% (0,90 από 0,70 ευρώ/μεγαβατώρα) και το ηλεκτρικό ρεύμα κατά 50% (160 ευρώ/μεγαβατώρα).
Kλείνει το «παράθυρο» είσπραξης υπερεσόδων
Με μία ακόμη παρέμβαση στη χονδρεμπορική αγορά το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας κλείνει το «παράθυρο» παραγωγής και είσπραξης υπερεσόδων για τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας που κατάφεραν να ξεγλιστρούν από το πλαφόν που επιβλήθηκε από φέτος τον Ιούλιο.
Κυρίως οι ΦοΣΕ (φορείς εκπροσώπησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας) αλλά όχι μόνο, όπως παρατήρησαν οι αρμόδιοι φορείς, δήλωναν χαμηλότερα φορτία στην αγορά της επόμενης ημέρας ώστε να αποφύγουν το πλαφόν και διοχέτευαν στη συνέχεια μέρος της παραγωγής τους στην ενδοημερήσια αγορά στην τιμή που διαμόρφωναν οι προσφορές τους.
Επειτα από σχετική εισήγηση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας με απόφαση που υπέγραψε και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ την περασμένη Πέμπτη, επέκτεινε το μέτρο του πλαφόν ανά τεχνολογία και στην ενδοημερήσια αγορά.
Η απόφαση μάλιστα τέθηκε σε εφαρμογή από την περασμένη Παρασκευή. Στελέχη του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος εκτιμούν ότι τα επιπλέον κονδύλια που μπορεί να συλλέγονται για το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και τις επιδοτήσεις των λογαριασμών ρεύματος, μπορεί να φτάνουν τα 30 εκατομμύρια ευρώ τον μήνα, δηλαδή περί τα 350 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Αυτό βέβαια σημαίνει ότι από τον Ιούλιο μέχρι σήμερα που ισχύει ο νέος μηχανισμός στη χονδρεμπορική αγορά οι ΦοΣΕ έβαλαν στα ταμεία τους περί τα 100 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον έσοδα.
