Πέφτει ο πληθωρισμός, όμως οι καταναλωτές είναι “μαζεμένοι” ως προς τις νέες αγορές.

Οι Έλληνες καταναλωτές συνεχίζουν να νιώθουν την ακρίβεια και αισθάνονται αβεβαιότητα ως προς την πορεία των τιμών και δηλώνουν ότι δεν έχουν πρόθεση για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες.

Η ακρίβεια στα ράφια έχει διατηρήσει το κλίμα επιφυλακτικότητας, καθώς τον  Ιανουάριο μειώθηκε ο πληθωρισμός στην Ελλάδα σε 7,2%, όμως ο κλάδος των τροφίμων παραμένει στο 15%.  Τα στοιχεία του ΙΟΒΕ, για τον Ιανουάριο, δείχνουν ότι αυξήθηκε μεν η καταναλωτική εμπιστοσύνη στην Ελλάδα ( –41,4 μονάδες έναντι -47,9 μονάδες τον Δεκέμβριο), όμως, η αβεβαιότητα παραμένει.

·         Καταρχάς, το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» ενισχύθηκε- οριακά -στο 61% (από 60%).

·   Επίσης, η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) υποχώρησε οριακά με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -48,0 (από -47,4) μονάδες.

·   Το 60% (από 55%) των νοικοκυριών προέβλεψε άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 17% αναμένει σταθερότητα. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +18,2 και 17,7 μονάδες αντίστοιχα.

Το κλίμα και οι προβλέψεις

Η προεκλογική περίοδος, όπως υπογραμμίζει το ΙΟΒΕ,  πλησιάζει και όπως συμβαίνει πάντα οι προσδοκίες των καταναλωτών βελτιώνονται. Μέρος αυτής της βελτίωσης αποδίδεται και στα μέτρα ενίσχυσης οικονομικού χαρακτήρα που συνήθως προωθούνται αυτή την περίοδο.

·  Για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια εμφανίζονται άλλοι πολίτες ως οι περισσότερο απαισιόδοξοι στην ΕΕ, καθώς οι καταναλωτές στην Ουγγαρία με επίπεδο δείκτη – 44,7 είναι οι περισσότερο απαισιόδοξοι για τον μήνα Ιανουάριο. Χαρακτηριστικό πάντως των αποτελεσμάτων το τελευταίο διάστημα και συγκεκριμένα από την αρχή του 2022, είναι ότι πλέον καμιά χώρα δεν βρίσκεται στο θετικό πεδίο τιμών.

·  Οι αρνητικές εκτιμήσεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προηγούμενους 12 μήνες αποκλιμακώνονται αισθητά τον Ιανουάριο στις -43,9 μονάδες (έναντι -51,5). Οι προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες βελτιώθηκαν τον Ιανουάριο, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -36,1 (από -44,4) μονάδες τον Δεκέμβριο. Το 54% (από 58%) των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 10% (από 4%) προβλέπει μικρή βελτίωση. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -12,6 και -11,1 μονάδες αντίστοιχα.

·  Το 83% (από 86%) των νοικοκυριών δεν θεωρεί πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο, ενώ το 16% τη θεωρεί πιθανή ή πολύ πιθανή. Οι σχετικοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -0,7 μονάδες στην ΕΕ και στις -0,8 μονάδες στην Ευρωζώνη.

·  Το 58% (από 63%) των καταναλωτών προέβλεψε ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, έναντι του 20% το οποίο αναμένει σταθερότητα. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -35,0 και -30,1 μονάδες αντίστοιχα.

Πέφτει ο πληθωρισμός, στα ύψη οι τιμές στα τρόφιμα

Θετικό σινιάλο στέλνουν τα στοιχεία Ιανουαρίου για τον εγχώριο πληθωρισμό (στο 7,2% από 7,6% τον Δεκέμβριο ) και για την επίτευξη του ετήσιου στόχου κάτω του 5%. Εγείρουν, όμως, ανησυχίες οι συνεχιζόμενες αυξήσεις στα τρόφιμα και η νέα άνοδος του δομικού πληθωρισμού προκαλώντας προβληματισμό για παγίωση της ακρίβειας. Τον ίδιο μήνα, ο, μέχρι τώρα, “καλός καιρός” και ο καλύτερος, από τις προβλέψεις, χειμώνας έχουν μειώσει την απαισιοδοξία στο οικονομικό και καταναλωτικό κλίμα (ΙΟΒΕ).

Οι πρώτες εκτιμήσεις που ανακοίνωσε η Eurostat για τον Ιανουάριο,  ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη,υποχώρησε για 4ο μήνα στο 8,5% από το 9,2% τον Δεκέμβριο. Ομοίως και για την Ελλάδα,  καθώς τα στοιχεία κάνουν κάνει λόγο για 7,2%, όπου είναι η 6η χαμηλότερη μεταξύ των 19 χωρών. Στην Ευρωζώνη, ο δομικός πληθωρισμός ( χωρίς τιμές τροφίμων και καυσίμων) επιταχύνθηκε στο 7% από 6,9%. Εξετάζοντας τις κύριες συνιστώσες του πληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ, η ενέργεια  έχει τον υψηλότερο ετήσιο ρυθμό τον Ιανουάριο (17,2%, έναντι 25,5% τον Δεκέμβριο), ακολουθούμενη από τα τρόφιμα, το αλκοόλ και τον καπνό (14,1%, έναντι 13,8% τον Δεκέμβριο), τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά (6,9%, έναντι 6,4% τον Δεκέμβριο) και τις υπηρεσίες (4,2% έναντι 4,4% τον Δεκέμβριο).

Ενέργεια VS τρόφιμα

Τα τρόφιμα συνεχίζουν να είναι οδηγός στον πληθωρισμό. Από το 13,8 του Δεκεμβρίου, έσπασε τον Ιανουάριο και το φράγμα του 14% με 14,1% που αποτελεί ιστορικό ρεκόρ. Ιστορικό ρεκόρ και για τον δομικό πληθωρισμό (δεν περιλαμβάνει τρόφιμα και ενέργεια) οποίος έφτασε στο 7% στην Ευρωζώνη.

Από τα μέσα Δεκεμβρίου οι τιμές της ενέργειας έχουν καταγράψει ραγδαία αποκλιμάκωση . Το φυσικό αέριο διαπραγματεύεται στα 50€ ενώι το πετρέλαιο κινήθηκε μεταξύ 82-88$/βαρέλι. Το οικονομικό επιτελείο έχει βασική παραδοχή στον κρατικό προϋπολογισμό, προκειμένου να βγουν τα νούμερα,  πως η μέση τιμή του φυσικού αερίου δεν θα ξεπεράσει τα 120 ευρώ για το 2023.

ΕΚΠΟΙΖΩ: Το καλάθι του νοικοκυριού δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των καταναλωτών

Αποκαρδιωτικά τα ευρήματα της έρευνας

Το καλάθι του νοικοκυριού δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες των καταναλωτών για την αντιμετώπιση της ακρίβειας στα βασικά αγαθά, σύμφωνα με έρευνα της Ένωσης Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ).

H έρευνα έγινε σε τυχαίο δείγμα 1.034 ατόμων, μέσω της ιστοσελίδας της και των μέσων κοινωνικής της δικτύωσης, το διάστημα από 14 Δεκεμβρίου 2022 έως και 22 Ιανουαρίου 2023.

Επίσης από τα ευρήματα της έρευνας προκύπτει ότι το 79% των συμμετεχόντων δηλώνει πως έχει αναγκαστεί να μειώσει τα έξοδά του στα βασικά αγαθά.

Τι έδειξε η έρευνα

Ειδικότερα τα ευρήματα της έρευνας έχουν ως εξής:

Το 54,3% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι δεν αγοράζει προϊόντα που ανήκουν στο καλάθι, ενώ όσοι δήλωσαν ότι αγοράζουν από αυτό, το 67,7% απάντησε ότι λιγότερα από τα μισά προϊόντα που αγοράζει συνολικά ανήκουν στο καλάθι.

Το 58,7% αυτών που δεν αγοράζουν από το καλάθι δήλωσε ότι επιλέγει προϊόντα που βρίσκονται σε προσφορές, το 39% απάντησε ότι βρίσκει πιο φθηνά προϊόντα από αυτά που περιλαμβάνονται σε αυτό, το 34% αγοράζει προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας που δεν περιλαμβάνονται στο καλάθι, ενώ το 19,5% θεωρεί ότι δεν είναι ποιοτικά τα προϊόντα που περιέχονται σε αυτό.

Η ένωση σημειώνει ότι η απογοήτευση των καταναλωτών γενικά για το μέτρο του καλαθιού συμπυκνώνεται και στην απάντηση που έδωσαν σχετικά με το πόσο ευχαριστημένοι είναι από τη χρήση του καλαθιού. Το 40,2% δήλωσε καθόλου, το 37% λίγο, ενώ πολύ ή πάρα πολύ δηλώνει μόλις το 12,7%.

Επιπλέον, χαρακτηρίζει αξιοσημείωτο ότι, την περίοδο των εορτών, η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων της έρευνας (83,2%) δήλωσε πως δεν έκανε χρήση κανενός από τα εορταστικά καλάθια (καλάθι του ‘Αι- Βασίλη και εορταστικό).

Στην ερώτηση για τον τρόπο που οι καταναλωτές κάνουν έρευνα αγοράς, το 44,4% δήλωσαν ότι κάνουν έρευνα αγοράς κατά την επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ. Το 34% μέσω των ενημερωτικών φυλλαδίων, newsletter, ιστοσελίδα σούπερ μάρκετ, διαφημίσεις. Το 19, 8% δεν κάνει έρευνα αγοράς, ενώ μόλις το 1,5% ελέγχει μέσω της πλατφόρμας e-katanalotis.gov.gr.

Μειώνουν τα έξοδά τους στα βασικά αγαθά

Αναφορικά με το πρόβλημα της ακρίβειας στα καταναλωτικά αγαθά, όπως σημειώνεται, ενδεικτική είναι η απάντηση των συμμετεχόντων στην ερώτηση «σε τι ποσοστό εκτιμάτε ότι έχουν αυξηθεί οι τιμές στα βασικά αγαθά (τρόφιμα και άλλα είδη σούπερ μάρκετ) συγκριτικά με πέρυσι», με το 74,5% να εκτιμά ότι αυτές έχουν αυξηθεί από 20 έως και πάνω από 50%.

Επιπλέον, ένα μεγάλο ποσοστό της τάξης του 79% των συμμετεχόντων απάντησε ότι έχει αναγκαστεί να μειώσει τα έξοδά του στα βασικά αγαθά, γεγονός που επιβεβαιώνει την πτώση του βιοτικού επιπέδου και τη φτωχοποίηση μεγάλου μέρους του πληθυσμού, ως αποτέλεσμα της ακρίβειας και της γενικότερης οικονομικής ασφυξίας που επικρατεί στη χώρα.

Σημαντικό επίσης εύρημα της έρευνας, όπως αναφέρει η ΕΚΠΟΙΖΩ, αποτελεί το γεγονός ότι, το 33,2% ανήκει σε κάποια από τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού (άνεργοι, μακροχρόνια άνεργοι, μονογονεϊκές οικογένειες, οικονομικά ασθενείς, άτομα με αναπηρία (ΑMEA), πολυμελείς οικογένειες, χρόνια ασθενείς, ανασφάλιστοι, ηλικιωμένοι, φοιτητές), με το 21,6% να δηλώνει μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα έως 700 ευρώ.

Αυτά είναι τα προϊόντα που τράβηξαν προς τα πίσω τον πληθωρισμό

Ποια προϊόντα ήταν φθηνότερα τον Δεκέμβριο του 2022 σε σχέση με τον Νοέμβριο του ίδιου έτους

Ο πληθωρισμός τον Δεκέμβριο έτρεξε με ρυθμό 7,2% όπως έδειξαν τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) που δημοσιοποιήθηκαν σήμερα Πέμπτη, καταγράφοντας επιβράδυνση για τρίτο διαδοχικό μήνα και για πέμπτο μήνα στους τελευταίους έξι.

Με εξαίρεση τον Σεπτέμβριο όταν ο δείκτης των τιμών καταναλωτή αναρριχήθηκε σχεδόν στο υψηλό έτους (12,1% τον Ιούνιο) στο 12%, από τον περασμένο Ιούνιο η πορεία του είναι πτωτική.

Οι εκτιμήσεις στα μέσα της περυσινής χρονιάς ότι η κορύφωση του πληθωρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο είχε συντελεσθεί, μοιάζουν να βγαίνουν αληθινές καθώς η επιβράδυνση παρατηρείται σε όλο τον κόσμο.

Οι συγκρίσεις τιμών

Μπορεί σε ετήσια βάση και σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2021 οι συγκρίσεις των τιμών να μην στέλνουν αισιόδοξα μηνύματα, όμως μια πιο προσεκτική εξέταση για το πώς κινήθηκαν οι τιμές εν συγκρίσει με τον Νοέμβριο του 2022 δίνει μια άλλη εικόνα.

Ειδικότερα και πάντα βάσει των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, σε εννέα βασικές ομάδες προϊόντων οι τιμές υποχώρησαν. Αυτές περιλαμβάνουν αφενός τα τρόφιμα με τα «Καλάθι του νοικοκυριού» να έχει μεγάλη συνεισφορά σε αυτό, αφετέρου το πετρέλαιο θέρμανσης με την επιδότηση στην αντλία της κυβέρνησης να συμβάλει στην αποκλιμάκωση αυτή. Στην τελική «αναμέτρηση», στις βασικές ομάδες προϊόντων η ζυγαριά γέρνει υπέρ αυτών των οποίων οι τιμές αυξήθηκαν, καθώς ο αριθμός ανέρχεται στα 12 έναντι εννέα εκείνων που είδαν τις τιμές τους να υποχωρούν.

Πιο αναλυτικά, η μεγαλύτερη αποκλιμάκωση τον περασμένο μήνα και σε σχέση με το Νοέμβριο του 2022 καταγράφηκε στις τιμές αεροπορικών εισιτηρίων της τάξεως του 12,2%. Ακολουθεί το πετρέλαιο θέρμανσης με την τιμή του να υποχωρεί κατά 11,8% και πιο πίσω βρέθηκαν τα καύσιμα και λιπαντικά με μια μείωση της τιμής του κατά 8,9%.

Στη συνέχεια εισέρχονται στη λίστα τα νωπά φρούτα με τις τιμές τους να αποδυναμώνονται κατά 6,1%, ακολουθούμενες από τις τιμές κρατήσεων σε ξενοδοχεία, μοτέλ και πανδοχεία οι οποίες τον Δεκέμβριο ήταν χαμηλότερες κατά 5,6% σε σχέση με τον Νοέμβριο.

Σε σχετικά πιο μακρινή απόσταση βρέθηκαν οι τιμές των αλκοολούχων τιμών (μη σερβιριζόμενων) καθώς υποχώρησαν κατά 2,2% και σε απόσταση «αναπνοής» στο -2,1% έπονται οι τιμές των νωπών λαχανικών. Κατά 1,5% χαμηλότερα κινήθηκαν οι τιμές του φυσικού αερίου και κατά 0,6% των καινούργιων αυτοκινήτων.

Απόρροια της αποκλιμάκωσης των τιμών είναι ότι σε μηνιαία βάση δηλαδή συγκρινόμενος ο πληθωρισμός τον Δεκέμβριο του 2022 με τον Νοέμβριο του ίδιου έτους να καταγράψει αρνητικό ρυθμό μεταβολής στο -0,5%.

Να σημειωθεί για άλλη μία φορά, ότι αν η μεταβολή του δείκτη των τιμών καταναλωτή συγκρίνεται σε ετήσια βάση τότε η εικόνα είναι τελείως διαφορετική. Αυτή η βάση δείχνει ότι η τιμή του φυσικού αερίου εκτινάχθηκε κατά 50% και οι τιμές των τροφίμων κατά 15,5%.

Αυτό που μένει είναι, ότι ο πληθωρισμός «χαιρέτησε» το 2022 καταγράφοντας τον Ιανουάριο ρυθμό 6,2% και το αποχαιρετάει από το 7,2%. Από τον Ιανουάριο του 2022 και έως τον Ιούνιο η πορεία του ήταν σταθερά ανοδική. Έκτοτε και με εξαίρεση τον Σεπτέμβριο έχει μπει σε πτωτική τροχιά. Σίγουρα πάντως η ακρίβεια, είναι ένα φαινόμενο που θα χρειασθεί αρκετό καιρό να εκλείψει και θα δηλώνει παρούσα και το 2023.

ΠΗΓΗ: ot.gr