“The Guardian”: Εκφοβίστηκε και παρενοχλήθηκε o Xρ. Ράμμος – Το spyware δεν χρησιμοποιείται για λόγους εθνικής ασφάλειας, αλλά για πολιτικούς σκοπούς
Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης, επέζησε από μια πρόταση μομφής για ένα σκάνδαλο τηλεφωνικών υποκλοπών που έχει συγκλονίσει το έθνος και πυροδότησε αυξανόμενη ανησυχία στην ΕΕ.
Μετά από τρεις ημέρες σκληρής συζήτησης, η πρόταση μομφής απορρίφθηκε την Παρασκευή με 156 ψήφους κατά και 143 κατά στην 300μελή Βουλή των βουλευτών. Με τα πάθη να εμψυχώνονται από τις αποκαλύψεις υποκλοπών σε πολιτικούς, κορυφαίους του στρατού και δημοσιογράφους, η συζήτηση είχε ξεκινήσει τις πρώτες ώρες πριν από την ψηφοφορία.
«Δεν μπορείς να προσποιηθείς ότι είσαι αδαής», είπε ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος περιέγραψε τον Μητσοτάκη ως τον εγκέφαλο ενός «εγκληματικού δικτύου» που άκουγε εσκεμμένα φίλους και εχθρούς. «Ήξερες τα πάντα και για έξι μήνες λες ψέματα. Γνώριζες για τις υποκλοπές επειδή τις παρήγγειλες εσύ».
Η κοινοβουλευτική αριθμητική είχε καθορίσει το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, αλλά το αποτέλεσμα θα ήταν μια «πύρρεια νίκη», είπε ο Τσίπρας στην αίθουσα. «Δεν θα αποτρέψει την εκλογική σου ήττα», είπε.
Με τις δημοσκοπήσεις να αναμένονται την άνοιξη, το σκάνδαλο κατασκοπείας δείχνει ελάχιστα σημάδια υποχώρησης. Ο Μητσοτάκης είχε χαιρετίσει δημόσια την πρόταση, θεωρώντας ότι ήταν μια ευκαιρία να συγκρίνει και να αντιπαραβάλει το ιστορικό της κεντροδεξιάς κυβέρνησής του με αυτό του κόμματος ΣΥΡΙΖΑ του Τσίπρα, στην κυβέρνηση μεταξύ 2015 και 2019.
Όμως οι αποκαλύψεις έχουν κόστος. Για έναν πολιτικό που συνηθίζει περισσότερο να θεωρείται ως μια σπάνια ιστορία επιτυχίας από την ευρωπαϊκή δεξιά – που τιμάται για αυτό που θεωρείται ευρέως ως η θεαματική ανάκαμψη της Ελλάδας μετά από παρατεταμένη οικονομική κρίση – οι ισχυρισμοί δεν ήταν καλοί.
Μέχρι που ξέσπασε το σκάνδαλο πριν από έξι μήνες, το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας του Μητσοτάκη απολάμβανε διψήφιο προβάδισμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή την εβδομάδα έρευνα που διεξήχθη από την εταιρεία δημοσκοπήσεων MRB το μείωσε στις 5,9 μονάδες, χαμηλότερα από κάθε άλλη φορά.
Οι ισχυρισμοί περί κρατικών παρακολουθήσεων έχουν αυξηθεί από τότε που ο Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος ηγείται του ΠΑΣΟΚ, του τρίτου μεγαλύτερου κόμματος της χώρας, αποκάλυψε ότι είχε υποκλαπεί από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών, ΕΥΠ. Οι έλεγχοι που ακολούθησαν έδειξαν ότι ο Ανδρουλάκης, ευρωβουλευτής, είχε επίσης στοχοποιηθεί με το ισραηλινό spyware Predator.
Από την αρχή, η αντιπολίτευση είχε προσπαθήσει να χαρακτηρίσει το σκάνδαλο “The Watergate of Greece” (Το Ελληνικό Γουότεργκεϊτ), τονίζοντας την πρόωρη απόφαση του Μητσοτάκη να θέσει την ΕΥΠ υπό τον έλεγχο του γραφείου του.
Ο Μητσοτάκης, ωστόσο, έχει αναγνωρίσει ότι η Ελληνική Υπηρεσία Πληροφοριών παρακολουθούσε τον Ανδρουλάκη πριν από την διεκδίκηση της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ το 2021. Σε ένα διάγγελμά του προς το έθνος στις αρχές Αυγούστου, αφού αναγκάστηκε να αποπέμψει τον αρχηγό κατασκοπείας της χώρας και τον στενότερο σύμβουλό του που είχε την επίβλεψη της ΕΥΠ, χαρακτήρισε την υποκλοπή ως λανθασμένη, αν και δεν είπε γιατί παρακολουθούνταν ο πολιτικός του αντίπαλος.
Την Παρασκευή, ο πρωθυπουργός είπε και πάλι ότι η παρακολούθηση «δεν ήταν πολιτικά αποδεκτή» ακόμη και αν ήταν νόμιμη σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία. Νωρίτερα αυτό το μήνα χαρακτήρισε την υπόθεση το «μεγαλύτερο λάθος» της τετραετούς θητείας του στην εξουσία.
Ωστόσο, η αντιληπτή βαριά σκληρότητα με την οποία η κυβέρνηση απάντησε στο σκάνδαλο -με αποκορύφωμα την υποτιθέμενη παρεμπόδιση της ΑΔΑΕ, της υπηρεσίας επιτήρησης των επικοινωνιών που είναι επιφορτισμένη με τη διερεύνηση των ισχυρισμών- έχει αναζωπυρώσει την κριτική. Καταθέτοντας την πρόταση μομφής την Τετάρτη, ο Τσίπρας είπε στους βουλευτές ότι το ανεξάρτητο όργανο επιβεβαίωσε ότι έξι ανώτερα δημόσια πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Εργασίας και του αρχηγού των ενόπλων δυνάμεων, κατασκοπεύτηκαν από την ΕΥΠ.
«Πόσο πατριωτικό είναι για εσάς να έχετε υπό επιτήρηση την ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων;» ρώτησε την Παρασκευή ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο Ανδρουλάκης έχει επανειλημμένα αναφερθεί στις «σκοτεινές πρακτικές» που εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια του στρατιωτικού καθεστώτος 1967-74.
Οι εμπειρογνώμονες του συνταγματικού δικαίου έχουν επίσης τοποθετηθεί.
«Η Ελλάδα πρέπει να συμμορφώνεται με τις ευρωπαϊκές αρχές όσον αφορά τις παρακολουθήσεις», δήλωσε ο Νίκος Αλιβιζάτος, ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. «Με ανησυχεί που σε όλες τις ομιλίες του Μητσοτάκη δίνει προτεραιότητα στο θέμα της εθνικής ασφάλειας και δεν λέει σχεδόν τίποτα για το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή, λες και η ασφάλεια είναι ο κανόνας και τα ανθρώπινα δικαιώματα η εξαίρεση».
Η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών που έχουν βρεθεί στο επίκεντρο της έρευνας της επιτροπής PEGA του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία συστάθηκε για να διερευνήσει την παράνομη χρήση κακόβουλου λογισμικού υποκλοπών από κράτη μέλη της ΕΕ. Τα πορίσματα της επιτροπής δίνουν μια απογοητευτική εικόνα ενός έθνους που μαζί με την Ουγγαρία, την Πολωνία, την Ισπανία και την Κύπρο συγκαταλέγονται στους πέντε χειρότερους παραβάτες της ηπείρου.
«Αυτό που βρήκαμε στην Ελλάδα είναι ανησυχητικό», είπε στον Guardian η Sophie in ’t Veld, η εισηγήτρια της επιτροπής. «Αν το δούμε ως ένα παζλ 1.000 κομματιών, τότε 990 από αυτά τα κομμάτια δείχνουν προς την κατεύθυνση ότι, είτε ο Μητσοτάκης είτε το περιβάλλον του να είναι υπεύθυνοι για την κατάχρηση του spyware.
Η Ολλανδή πολιτικός παραπονέθηκε ότι από την έναρξη της έρευνας η επιτροπή είχε επίμονα παρεμποδιστεί στις προσπάθειές της. «Υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι σε μεγάλες θέσεις που εμποδίζουν όλες τις προσπάθειες για διαφάνεια και την αλήθεια», είπε, προσθέτοντας ότι ο Χρήστος Ράμμος, ο δικαστής που ηγείται της ΑΔΑΕ, «εκφοβίστηκε και παρενοχλήθηκε».
«Αν κοιτάξετε τη λίστα των επιβεβαιωμένων στόχων του spyware (λογισμικού υποκλοπής) δεν χρησιμοποιείται για “λόγους εθνικής ασφάλειας”, αλλά για πολιτικούς σκοπούς», είπε.
