Pink Floyd – Ρότζερ Γουότερς: Ποιοι και γιατί κατηγορούν τον άνθρωπο πίσω από το συγκλονιστικό άλμπουμ “The Wall” ως υπέρμαχο του ναζισμού

Είναι δυνατόν ένας άνθρωπος που έχει χάσει τον πατέρα του από την απύθμενη βία του ναζισμού και ταυτόχρονα ο δημιουργός ενός από πιο διάσημα αντιπολεμικά και αντιφασιστικά μουσικά έργα όλων των εποχών να κατηγορείται για αντισημιτισμό και υποκίνηση μίσους; Η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα μπορεί να μοιάζει προφανής ωστόσο οι έντονες επιθέσεις που έχει δεχτεί τις τελευταίες ημέρες ο Ρότζερ Γουότερς, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Γερμανία, στο πλαίσιο της περιοδεία του, μάς κάνει να αναρωτηθούμε τί είναι αυτό που πραγματικά κρύβεται πίσω από την απόπειρα αποκαθήλωσης και σπίλωσης του συνιδρυτή των θρυλικών Pink Floyd. Η άγνοια, οι πολιτικές σκοπιμότητες ή και τα δύο μαζί;

Όλα ξεκίνησαν το βράδυ της Παρασκευής, κατά τη διάρκεια της συναυλίας που έδινε στο Βερολίνο. Σε κάποιο σημείο της βραδιάς ο καλλιτέχνης αναβίωσε κάποια αποσπάσματα από το αριστουργηματικό μουσικό έργο «The Wall» φορώντας το κοστούμι με τα σύμβολα που χρησιμοποιήθηκε και στα γυρίσματα της ομώνυμης ταινίας του 1982, δηλαδή την στρατιωτική ναζιστική στολή με τα σφυριά – σήμα κατατεθέν του έργου να έχουν αντικαταστήσει τη σβάστικα, σε αλληγορικές σκηνές που καυτηριάζουν τη βία και τα κάθε είδους τείχη που χτίζονται ανάμεσα στους ανθρώπους.

Παρότι τα στιγμιότυπα αυτά έχουν παρουσιαστεί επανειλημμένα τις τελευταίες δεκαετίες, σε δεκάδες συναυλίες του καλλιτέχνης σε διάφορες χώρες του κόσμου, μεταξύ των οποίων και η Γερμανία, αυτή τη φορά, κάποιοι από το κοινό έκριναν πως έπρεπε να καταγγείλουν το συμβάν στις αστυνομικές αρχές οι οποίες με τη σειρά τους ξεκίνησαν έρευνα για υποκίνηση μίσους. «Διενεργούμε έρευνα με την υποψία της δημόσιας υποκίνησης σε μίσος, επειδή τα ρούχα που φορέθηκαν στη σκηνή θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να δοξάσουν ή να δικαιολογήσουν τη ναζιστική κυριαρχία, διαταράσσοντας έτσι τη δημόσια ειρήνη. Ο ρουχισμός μοιάζει με τον ρουχισμό ενός αξιωματικού των SS» δήλωσε χαρακτηριστικά εκπρόσωπος της αστυνομίας του Βερολίνου.

Η υπόθεση ωστόσο έλαβε μέσα σε λίγες ώρες ανεξέλεγκτες διαστάσεις προκαλώντας την δριμύτατη αντίδραση του Ισραήλ που κατηγόρησε τον καλλιτέχνη ότι «βεβήλωσε τη μνήμη της Άννας Φρανκ και των 6 εκατομμυρίων Εβραίων που δολοφονήθηκαν στο Ολοκαύτωμα» επειδή, θέλοντας να υπογραμμίσει την εναντίωσή του προς κάθε πόλεμο, πρόβαλε στα video wall τα ονόματα της Άννας Φρανκ αλλά και της Abu Akleh, της δημοσιογράφου του Al Jazeera που πυροβολήθηκε θανάσιμα πέρυσι ενώ κάλυπτε μια επιδρομή των Ισραηλινών Δυνάμεων Άμυνας σε έναν παλαιστινιακό καταυλισμό προσφύγων.

Ο ίδιος ο Ρότζερ Γουότερς βέβαια έσπευσε να ξεκαθαρίσει τη θέση του με μια πύρινη δήλωσή του η οποία αναρτήθηκε στα socia media και κάνει λόγο για επίθεση που υποκρύπτει πολιτική σκοπιμότητα: «Η πρόσφατη παράστασή μου στο Βερολίνο έχει προσελκύσει επιθέσεις κακής πίστης από εκείνους που θέλουν να με αλείψουν και να με φιμώσουν επειδή διαφωνούν με τις πολιτικές μου απόψεις και τις ηθικές αρχές» αναφέρει χαρακτηριστικά και προσθέτει: «Τα στοιχεία της παράστασής μου που έχουν αμφισβητηθεί είναι ξεκάθαρα μια δήλωση αντίθετη με τον φασισμό, την αδικία και τον φανατισμό σε όλες τις μορφές του. Οι προσπάθειες απεικόνισης αυτών των στοιχείων ως κάτι άλλο είναι ανειλικρινείς και πολιτικά υποκινούμενες. Η απεικόνιση ενός ανισόρροπου φασίστα δημαγωγού υπήρξε χαρακτηριστικό των παραστάσεων μου από το “The Wall” των Pink Floyd το 1980.»

Για να καταλήξει υπογραμμίζοντας: «Πέρασα όλη μου τη ζωή μιλώντας ενάντια στον αυταρχισμό και την καταπίεση όπου κι αν τη δω. Όταν ήμουν παιδί μετά τον πόλεμο, το όνομα της Άννας Φρανκ ακουγόταν συχνά στο σπίτι μας, έγινε μια μόνιμη υπενθύμιση του τι συμβαίνει όταν ο φασισμός μένει ανεξέλεγκτος. Οι γονείς μου πολέμησαν τους Ναζί στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τον πατέρα μου να πληρώνει το απόλυτο τίμημα.

Ανεξάρτητα από τις συνέπειες των επιθέσεων εναντίον μου, θα συνεχίσω να καταδικάζω την αδικία και όλους εκείνους που την διαπράττουν.»

Ο Ρότζερ Γουότερς στη συναυλία του στο Βερολίνο

Η αλήθεια είναι πως το γεγονός ότι ο Ρότζερ Γουότερς έχει ταχθεί επανειλημμένα υπέρ του αγώνα των Παλαιστινίων καταγγέλλοντας το Ισραήλ για την βία που έχει επιδείξει σε βάρος τους έχει διαταράξει από καιρό τις σχέσεις του με το Ισραήλ.

Παρόλα αυτά είναι η πρώτη φορά που ο Ρότζερ Γουότερς και το εμβληματικό «The Wall» κατηγορούνται, επισήμως, ως όργανα υποστήριξης του Ναζισμού. Η ένταση μάλιστα που προκλήθηκε ήταν τόσο μεγάλη ώστε κάποιοι απαίτησαν να ακυρωθεί η προγραμματισμένη για χθες βράδυ συναυλία του καλλιτέχνη στη Φρανκφούρτη. Κάτι το οποίο όμως δεν συνέβη καθώς ο Γουότερς προσέφυγε στη δικαιοσύνη η απόφαση της οποίας ορίζει ξεκάθαρα το αυτονόητο, ότι δηλαδή «το να τού απαγορευτεί η πρόσβαση στον συναυλιακό χώρο θα συνιστούσε παραβίαση του δικαιώματος της ελευθερίας του λόγου ως καλλιτέχνη».

  Διαδηλωτές έξω από τον χώρο στην Φρανκφούρτη όπου έδωσε την Κυριακή συναυλία ο Ρόζτερ Γουότερς

Ούτε η παραπάνω δικαστική απόφαση ωστόσο πτόησε τους φανατικούς πολέμιούς του, κάποιοι από τους οποίους, μέλη εθνικιστικών εβραϊκών και πολιτικών οργανώσεων στην πλειοψηφία τους, συγκεντρώθηκαν έξω από τον χώρο όπου πραγματοποιήθηκε η συναυλία του στη Φρανκφούρτη διαμαρτυρόμενοι, φωνάζοντας συνθήματα εναντίον του.

O αλληγορικός ήρωας του «The Wall» με τη ναζιστική στολή

Η εικόνα του Ρότζερ Γουότερς με τη ναζιστική στολή και τα σφυριά στο πέτο δεν είναι άλλη από την αναβίωση μιας από πιο χαρακτηριστικές σκηνές της ταινίας του 1982 «The Wall» η οποία βασίστηκε στον ιστορικό δίσκο των Pink Floyd που κυκλοφόρησε το το 1979 και αποτελεί ένα από πιο εμπορικά άλμπουμ όλων των εποχών.

Ο Γουότερς εμπνεύστηκε την συγκλονιστική αυτή ιστορία, το 1977, όταν κατά την διάρκεια μιας συναυλίας του το κοινό έκανε τόση φασαρία ώστε δεν μπορούσε καν να ακουστεί. Όταν μάλιστα οι παραινέσεις του δεν έπιασαν τόπο, φανερά εκτός εαυτού, έφτυσε έναν από τους ακροατές. Σε εκείνη, τη δύσκολη στιγμή ήταν που οραματίστηκε ένα υψωμένο τείχος ανάμεσα στη σκηνή και το κοινό, έμπνευση που οδήγησε στη δημιουργία του ιστορικού δίσκου.

Σκηνή από τη θρυλική ταινία «The Wall»

Ο κεντρικός ήρωας της φανταστική ιστορίας του «The Wall» είναι, ο Pink, ένας νεαρός που έχει περάσει δύσκολα παιδικά χρόνια, εξαιτίας της απώλειας του πατέρα του στον πόλεμο, των εξευτελιστικών συμπεριφορών των δασκάλων του αλλά και της υπερπροστατευτικής μητέρας του. Όλα αυτά τον οδηγούν στο να χτίσει μεγαλώνοντας ένα τείχος ανάμεσα στον ίδιο και τον υπόλοιπο κόσμο προκειμένου να προστατευτεί.

Ο Pink γίνεται ροκ σταρ, παρασύρεται στη δίνη της ασυδοσίας αλλά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στον γάμο του τον κλονίζουν ακόμη περισσότερο. Τα τούβλα που έχει τοποθετήσει όλα αυτά τα χρόνια έχουν κάνει πλέον τον τοίχο του απροσπέλαστο, δεν είναι πια ικανός να επικοινωνήσει με κανέναν.

Ως μοναδικό του καταφύγιο μοιάζει η επιστροφή στο παρελθόν του, τότε που ο πατέρας του ήταν ακόμη ζωντανός. Τα φάρμακα ωστόσο που τού χορηγεί ένας γιατρός προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι παρενέργειες που έχει από τη χρήση ναρκωτικών και να ανταποκριθεί στις ανάγκες της επερχόμενης συναυλίας του τον οδηγούν σε μια προσωρινή παράνοια.

Οραματίζεται τον εαυτό ως δικτάτορα, ντυμένο με ναζιστική στολή να απειλεί να σκοτώσει όποιον επιχειρεί να φύγει από τη συναυλία. Και αίφνης συνειδητοποιεί ότι έχει γίνει ίδιος με εκείνους που σκότωσαν τον πατέρα του! Το γκρέμισμα του «Τοίχου» που ο ίδιος έχτισε αποτελεί για εκείνον τη μοναδική σωτηρία.

Σε αυτή τη συγκλονιστική αλληγορική ιστορία, που αποτελεί επί δεκαετίες ολόκληρες, έναν διαχρονικό ύμνο ενάντια στον φασισμό, εντόπισαν κάποιοι φιλοναζιστικά στοιχεία και στον άνθρωπο που τήν εμπνεύστηκε και την εξέφρασε καλλιτεχνικά διαθέσεις υποκίνησης μίσους. Δεν είναι παράδοξο;