Του Βασίλη Ταλαμαγκα
Πριν λίγες ημέρες το ΠΑΣΟΚ συμπλήρωσε μισό αιώνα ζωής. Σε αυτά τα πενήντα χρόνια που συμβαδίζουν με τη Μεταπολίτευση και τη μετάβαση από τη Χούντα στη Δημοκρατία το κόμμα πέρασε από σαράντα κύματα, άλλαξε 6 προέδρους, έβγαλε 3 πρωθυπουργούς και συνέχισε να διαδραματίζει σημαντικο ρόλο , άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο στα πολιτικά δρώμενα .
Το ΠΑΣΟΚ ιδρύεται από τον Ανδρέα Παπανδρέου και με βασικο σύνθημα «το τρίπτυχο που προσδιορίζει τον προσανατολισμό του Εθνική Ανεξαρτησία, Λαϊκή Κυριαρχία, Κοινωνική Απελευθέρωση».
Προάγγελος του ΠΑΣΟΚ ήταν το ΠΑΚ (Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα), μια αντιστασιακή οργάνωση που ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε ιδρύσει στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια της Χούντας.
Το ΠΑΚ διαλύεται στις αρχές του Αυγούστου του 1974, σε μια συνεδρίαση που λαμβάνει χώρα στη μικρή πόλη Βίντερτουρ, της Ελβετίας, και αποφασίζεται η μετατροπή του σ΄ ένα σοσιαλιστικό κόμμα.
Στις 16 Αυγούστου ο Ανδρέας Παπανδρέου επιστρέφει στην Αθήνα έχοντας πάρει την απόφαση να ηγηθεί ενός νέου κόμματος και να κόψει τους δεσμούς με την Ένωση Κέντρου, της οποίας υπήρξε και υπουργός πριν την Δικτατορία.
Για αρκετά από τα παλιά στελέχη της Ένωσης Κέντρου ο Ανδρέας Παπανδρέου θεωρείτο ένας «ξενόφερτος» που δεν είχε ουσιαστική σχέση με την πολιτική. Προκειμένου να εισέλθει σ’ ένα πεδίο ματαιας σύγκρουσης η οποία θα κόστιζε πολιτικά ίδρυσε το δικό του κόμμα στις 3 Σεπτεμβρίου του 1974 και θα μείνει πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επί 22 συναπτά έτη, έως το θάνατό του, το 1996.
Μία εβδομάδα μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, το σώμα του 4ου συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ εκλέγει πρόεδρο του κινήματος τον Κώστα Σημίτη που επικράτησε με ποσοστό 53,7% έναντι 46,3% του Άκη Τσοχατζόπουλου. Ο κύκλος της παπανδρεϊκής εποχής κλείνει και ανοίγει εκείνη του «εκσυγχρονισμού».
Την 8 Φεβρουαρίου 2004 είναι η εποχή που το δαχτυλίδι της ηγεσίας δίνεται από τον Κώστα Σημίτη, στον γιο του ιδρυτή της παράταξης Γιώργο Παπανδρέου. Είχε προηγηθεί η στήριξη του Γιώργου Παπανδρέου στην υποψηφιότητα Σημίτη, 8 χρόνια πριν, και κάπως έτσι ανταποδίδεται η χάρη. Για την ιστορία και μόνο, μοναδικός υποψήφιος ήταν ο Γιώργος Παπανδρέου ο οποίος και ψηφίστηκε σε μια διαδικασία στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 1 εκατ. πολίτες.
Στις 18 Μαρτίου 2012 ο Ευάγγελος Βενιζέλος εκλέγεται πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ από ανοιχτή εκλογική διαδικασία στην οποία συμμετείχαν 236.151 ψηφοφόροι.
Στις 14 Ιουνίου 2015 η αείμνηστη Φώφη Γεννηματά εκλέγεται πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 51,2% από εκλογές στις οποίες συμμετέχουν μόλις 52.388 μέλη και φίλοι του κινήματος.
Οι τελευταίες εκλογές για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ έγιναν στη σκιά της απώλειάς της, με τον Νίκο Ανδρουλάκη και τον Γιώργο Παπανδρέου να παίρνουν το χρίσμα για τον β’ γύρο. Ο Νίκος Ανδρουλάκης αναδεικνύεται νικητής με ποσοστό 67,6%.
Ο νέος αρχηγός πρέπει να δίνει προοπτική, για κάτι νέο και διαφορετικό, πολιτικα , ενωτικο και με κυβερνητική προοπτική . Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση το ΠΑΣΟΚ μπορεί να μπει σε νέα δίνη εσωστρέφειας .
