Του Μανώλη Κοττάκη
Πού συναντάται η τιμή του ρεύματος με τη γεωπολιτική; Η ηλεκτρική ενέργεια με την επόμενη κάλπη; Η απάντηση δεν είναι και πολύ δύσκολη: Στην Ουκρανία, στη Βουλγαρία και στα Σκόπια.
Κάθε φορά που υπάρχει έλλειμμα ενέργειας σε κάποια από αυτές τις τρεις χώρες, είτε γιατί βομβαρδίστηκαν οι κρίσιμες υποδομές της πρώτης στον εν εξελίξει πόλεμο με τη Ρωσία είτε γιατί τέθηκε εκτός λειτουργίας ένας πυρηνικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της δεύτερης είτε γιατί λείπουν ποσότητες από την τρίτη και ανοίγουμε τις (μέχρι πρότινος κλειστές) λιγνιτικές μονάδες για να τους βοηθήσουμε, το αποτέλεσμα είναι ένα και συγκεκριμένο: Το πληρώνει ο Eλληνας καταναλωτής.
Ο οποίος αδυνατεί πλέον να σχεδιάσει τη ζωή του γιατί δεν γνωρίζει επακριβώς ποια είναι τα πάγια έξοδά του. Πόσα θα πληρώσει σε ρεύμα, πόσα σε νερό (η αναδυόμενη απειλή με τις συγχωνεύσεις και αργότερα ιδιωτικοποιήσεις δημοτικών επιχειρήσεων), κάθε πότε – χάθηκε η τακτικότητα που υπήρχε στο παρελθόν με τις διμηνίες και με τις τετραμηνίες. Η Ελλάς τα τελευταία δύο χρόνια, από τότε που ξέσπασε ο πόλεμος, πληρώνει σταθερά τα «σπασμένα» του. Τα επίχειρά του. Δεν πληρώνει ο Bορράς τον λογαριασμό στην κατανάλωση. Ο Νότος τον πληρώνει αγόγγυστα.
Τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις των οποίων η ανταγωνιστικότητα πλήττεται ευθέως με τις πολύ ακριβές τιμές ενέργειας. Το γεγονός ότι δεν κατάφερε η φιλελεύθερη παράταξη να κατεβάσει ψηφοδέλτιο στις εκλογές για το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών και ανακηρύχθηκε από τώρα νικητής ο κεντροαριστερός κύριος Παπαθεοδοσίου είναι βαριά πολιτική ήττα για τη Ν.Δ.
Το γεγονός ότι υπάρχει υπόκωφη βοή διαμαρτυρίας από όλο τον επιχειρηματικό κόσμο για τις εκλογές που θα διεξαχθούν για την ανάδειξη νέων διοικήσεων των Εμπορικών και Βιομηχανικών Επιμελητηρίων σε όλη την Ελλάδα, και ειδικά στην Αθήνα, όπου υποψήφιος, αν δεν το έχει καταλάβει, είναι ο ίδιος ο κύριος Μητσοτάκης και οι τυχόν δυσαρέσκειες που συγκεντρώνει η οικονομική πολιτική του στο πρόσωπο του Γιάννη Μπρατάκου, είναι μέγα πολιτικό θέμα. Το γεγονός ότι στα χείλη κάθε επιχειρηματία είναι εδώ και καιρό ως ψίθυρος αυτό που είπε φωναχτά χωρίς να νοιάζεται για τις «συνέπειες του νόμου» ο νεαρός τον οποίο χειροκρότησε με ενθουσιασμό η βουλευτής της Ν.Δ. Μονογυιού στη Μύκονο, ότι «το Μαξίμου παίζει μπάλα με τριάντα επιχειρηματικές οικογένειες αδιαφορώντας για τους υπολοίπους», είναι κοινό μυστικό. Από τότε που η Φώφη μιλούσε από το βήμα της Βουλής για Α.Ε. και ουδείς από τα υπουργικά έδρανα δεν είχε την ευθιξία να την εγκαλέσει «τι είναι αυτά που λες;».
Το ρεύμα λοιπόν μαζί με την κατάσταση που επικρατεί στα σούπερ μάρκετ (όπου δίδεται επικοινωνιακή μάχη για κάτι καρτελάκια στις τιμές) και τα νοσοκομεία είναι μεγάλη πολιτική βόμβα. Πολλαπλής ισχύος. Βόμβα που πυροδοτεί δύο μέτωπα: το λαϊκό και το επιχειρηματικό. Τα συμφέροντα των οποίων συγκλίνουν περιστασιακά, έστω κι αν είναι αντικειμενικώς αντίθετα, με αυξημένη πιθανότητα η κυβέρνηση να ζήσει μια μοναδική εμπειρία: να την «κυνηγούν» ταυτόχρονα στις δημοσκοπήσεις και ο εργάτης και ο έμπορος και ο βιομήχανος.
Μια τέτοια, έστω συγκυριακή, συμμαχία είναι απείρως σημαντικότερη από μια πλειοψηφία 156 εδρών στο Κοινοβούλιο. Γιατί είναι μια «πολυμορφική» κοινωνική πλειοψηφία βάσης έναντι μιας μονοκομματικής πολιτικής πλειοψηφίας κορυφής. Η νεότερη Ιστορία μάς δείχνει ότι τις πολιτικές πλειοψηφίες τις παίρνει ο αέρας και τις σκορπά στα εξ ων συνετέθησαν, κλυδωνίζονται πάρα πολύ εύκολα, όταν απουσιάζει η κοινωνική συναίνεση της βάσης. Το πολιτικό σύστημα «γλείφει» έως τώρα τις πληγές του με προσφυγή σε άφθονη επικοινωνία. «Ταΐζει», όπως ακούστηκε χθες στη Βουλή, το φιλοθεάμον κοινό με άφθονο Κασσελάκη, με άφθονη Ειρήνη Μουρτζούκου, με πολύ πόλεμο και βόμβες από τη Μέση Ανατολή, εσχάτως με μια γενναία δόση Τραμπ – Ιλον Μασκ και νομίζει έτσι ότι ο κόσμος «ξεχνιέται» από τα καθημερινά αδιέξοδά του. Οποία πλάνη.
Το ρεύμα που είναι το «υλικό» πρόβλημα σε συνδυασμό με την έλλειψη ψυχικής ταύτισης πολίτη – ηγεσίας που είναι το «συναισθηματικό» πρόβλημα μπορούν να γκρεμίσουν γρήγορα ένα ελληνικό πολιτικό σύστημα που νοιάζεται πιο πολύ για το Κίεβο παρά για το Περιστέρι. Πιο πολύ για την τύχη του Ζελένσκι από την ενόχληση του Πούτιν. Για πόσο ακόμη, άγνωστο. Η ώρα που η γεωπολιτική, η πολιτική και οι κοινωνικές ανισότητες θα δώσουν το επόμενο ραντεβού τους στη μεγάλη διασταύρωση δεν αργεί. Το γνησίως φιλελεύθερο και κοινωνικό είναι απείρως λαϊκό και αντέχει στη μάχη με τον χρόνο. Το γνησίως ολιγοπωλιακό στο τέλος πολεμάται και συνθλίβεται και από τον λαό και από τη «ριγμένη» – δυσαρεστημένη ελίτ.
