Θερμής υποδοχής από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο Προεδρικό Μέγαρο στην Άγκυρα έτυχε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος έφτασε το μεσημέρι της Δευτέρας στην τουρκική πρωτεύουσα.
Τον Έλληνα πρωθυπουργό υποδέχτηκε νωρίτερα στο αεροδρόμιο ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, ενώ λίγο μετά ξεκίνησε η συνάντηση των δυο ηγετών, με παρόντες να είναι οι υπουργοί Εξωτερικών των δυο χωρών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, καθώς και οι δυο διπλωματικοί σύμβουλοι Άννα Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.
Στις κοινές δηλώσεις που έκαναν οι δύο ηγέτες μετά το πέρας της συνάντησης αναφέρθηκαν αμφότεροι στην ανάγκη κοινής συναντίληψης και βελτίωσης των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, με ξεκάθαρα «αγκάθια» να αποτελούν το ζήτημα της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη, η μετατροπή της μονής της Χώρας σε τζαμί και ο χαρακτήρας της παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς.
Συγκεκριμένα ο κύριος Ερντογάν ανέφερε ότι δεν υπάρχει κανένα εμπόδιο τόσο μεγάλο μεταξύ των δύο χωρών που να μην μπορεί να λυθεί, ενώ αναφερόμενος στη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, τόνισε ότι είναι ένα μνημείο ανοιχτό προς επίσκεψη σε όλους και μίλησε για μία πράξη διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Από την πλευρά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης στάθηκε στα πολλά που ενώνουν τις δύο χώρες και στην ανάγκη να πυκνώσουν οι επαφές μεταξύ των δύο χωρών, έτσι ώστε το θετικό κλίμα που υπάρχει μεταξύ τους το τελευταίο διάστημα να διατηρηθεί.
Το «αγκάθι» της μειονότητας – Η διαφωνία για τη Χαμάς
Τα σημεία διαφωνίας μεταξύ των δύο ηγετών, όπως εκφράστηκαν στις κοινές δηλώσεις, ήταν η μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης και ο τρομοκρατικός χαρακτήρας της Χαμάς. Όσον αφορά τη Θράκη, ο κ. Ερντογάν αναφέρθηκε σε «τουρκική μειονότητα» με τον κ. Μητσοτάκη να απαντάει πως ο θρησκευτικός χαρακτήρας της μειονότητας ορίζεται από τη συνθήκη της Λοζάνης, επαναλαμβάνοντας τον όρο μουσουλμανική μειονότητα».
Σχετικά με τη Χαμάς, ο Έλληνας πρωθυπουργός χαρακτήρισε την οργάνωση «τρομοκρατική» στην ομιλία του. Ο πρόεδρος Ερντογάν πήρε και πάλι τον λόγο κάνοντας μια μακρά αναφορά στον αγώνα του Παλαιστινιακού λαού για ανεξαρτησία και χαρακτηρίζοντας δίκαιη τη δράση της Χαμάς στην περιοχή.
«Ας συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε στο θέμα αυτό αλλά ότι συμφωνούμε στην κατάπαυση του πυρός και την προστασία των αμάχων» ήταν η τοποθέτηση του Έλληνας πρωθυπουργού μετά την παρέμβαση του Τούρκου προέδρου. «Αυτό μπορεί να γίνει» απάντησε ο πρόεδρος Ερντογάν.
Αναλυτικά τα όσα δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος:
«Νιώθω ικανοποίηση που φιλοξενώ τον αξιότιμο πρωθυπουργό κ. Μητσοτάκη και την αντιπροσωπεία του στην Άγκυρα. Όπως γνωρίζετε επισκέφθηκε την Αθήνα τον Δεκέμβριο, είχαμε επιβεβαιώσει την αμοιβαία συμφωνία μας να διατηρήσουμε ανοιχτούς τους διαύλους. Καταγράψαμε αυτή τη συναντίληψη με τη διακήρυξη των Αθηνών. Η ανταποδοτική επίσκεψη του αξιότιμου Κυριάκου αποτελεί αντικατοπτρισμό αυτής της συμφωνίας. Τον ευχαριστώ για την ειλικρίνειά του στο θέμα της ανάπτυξης των διμερών σχέσεων. Είχαμε άκρως παραγωγική ειλικρινή και εποικοδομητική συνομιλία, εξετάσαμε αναλυτικά τα θέματα της διμερούς μας ατζέντας. Εργαζόμαστε με στόχο να ανεβάσουμε στα 10 δις δολάρια το διμερές εμπόριο. Η συμφωνία για τη δημιουργία κοινού επιχειρηματικού συμβουλίου θα έχει μεγάλη συμβολή στις προσπάθειές μας. Το μνημόνιο κατανόησης διαχείρισης καταστροφών που υπεγράφη σήμερα στερέωσε τη βάση των συμφωνιών μας.
Συζητήσαμε και τα αλληλένδετα προβλήματα στις σχέσεις μας. Είμαστε προσηλωμένοι να κλείσουμε τα προβλήματα στο πλαισίου ειλικρινούς διαλόγου και του διεθνούς δικαίου. Η καταπολέμηση τρομοκρατικών οργανώσεων βρέθηκε ψηλά στην ατζέντα μας, είμαστε σύμφωνοι ότι δεν υπάρχει θέση για αυτές στην περιοχή μας. Σημαντικό να βρεθεί λύση για το Κυπριακό. Ανταλλάξαμε απόψεις για περιφερειακές εξελίξεις και ειδικότερα για τη γενοκτονία στη Γάζα».
Οι δηλώσεις Μητσοτάκη
«Αξιότιμε κ. Πρόεδρε της τουρκικής δημοκρατίας κ Ταγίπ, δεν μπορώ παρά να ξεκινήσω με τις ευχαριστίες μου για τη ζεστή φιλοξενία, στην τέταρτη συνάντηση μέσα στους τελευταίους δέκα μήνες- κάτι που αποδεικνύει ότι μπορούμε να καθιερώσουμε την προσέγγιση της αμοιβαίας κατανόησης όχι ως εξαίρεση αλλά ως παραγωγική κανονικότητα, που διαμορφώνει και μια καλύτερη καθημερινή πραγματικότητα. Αυτό είναι το μήνυμα που εκπέμπουμε και σήμερα, το οποίο θεμελιώσαμε προ λίγων μηνών.
Είναι θετική εξέλιξη σε μια εποχή δύσκολη και είναι πολύ σημαντικό ότι η προσέγγιση έχει ήδη οδηγήσει σε χειροπιαστά αποτελέσματα με αμοιβαίο όφελος. Στον τομέα της οικονομίας είχαμε αποφασίσει να
Στόχος μας να διπλασιάσουμε τις διμερείς μας συναλλαγές σε βάθος πενταετίας, κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση και οι λαοί μας απολαμβάνουν τους καρπούς, οι τουρκικές οικογένειες μπορούν να ταξιδεύουν σε δέκα ελληνικά νησιά. Είναι σημαντικό οι δύο λαοί μας να επικοινωνούν. Αποδίδει και η συνεργασία μας στο μεταναστευτικό. Η Ελλάδα συμφωνεί στη χρηματοδότηση της Τουρκίας από την ΕΕ ώστε να ανακουφιστεί μέσω οργανωμένων μετεγκαταστάσεων. Οι μειονότητες των δύο χωρών μας αποτελούν γέφυρα φιλίας. Στη Θράκη χριστιανοί και μουσουλμάνοι συμπολίτες μας διαβιούν αρμονικά και σε αυτόν τον στόχο είμαι προσηλωμένος και το ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας είναι έμπρακτο. Επιτυχία μας η ενεργή παρουσία της μειονότητας στην ελληνική ζωή και θα ήταν ευχής έργο αν την ίδια άνθηση γνώριζε ο ελληνισμός στην Τουρκία. Στο πνεύμα της συνύπαρξης ο σεβασμός των κανόνων προστασίας της κληρονομιάς».
