Στην εναρμόνιση της φορολογικής νομοθεσίας σε επίπεδο ποινών και μάλιστα αναδρομικά με τον ισχύοντα από τον Ιούλιο του 2019 Ποινικό Κώδικα για τα αδικήματα φοροδιαφυγής , προχώρησε ο νέος Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας που ψηφίστηκε πριν από λίγες μέρες στη Βουλή. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως το αδίκημα της φοροδιαφυγής στην κακουργηματική του μορφή φτάνει ανώτατο όριο ποινής τα 6 χρόνια (από 10 που ίσχυε).
Ο νέος Κώδικας εναρμονίζει σκόρπιες διατάξεις αλλά και ενσωματώνει το νέο πλαίσιο ποινών που ισχύουν από το 2019 με τον νέο Ποινικό Κώδικα και το οποίο ήδη εφαρμόζεται αναδρομικά και για παλαιότερες υποθέσεις (ως επιεικέστερο) από τα ελληνικά Δικαστήρια ακόμα και στο ανώτατο επίπεδο (Άρειος Πάγος).
Πώς άλλαξαν
Συγκεκριμένα, στο άρθρο 463 παρ. 3 του νέου Ποινικού Κώδικα προβλέπεται ότι: «Όπου σε ειδικούς νόμους απειλείται κάθειρξη έως 10 έτη, επιβάλλεται ποινή μειωμένη κατά το άρθρο 83 περίπτωση δ. Η πράξη διατηρεί τον κακουργηματικό χαρακτήρα της».
Επομένως, οι προβλέψεις του νέου Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας αντιστοιχούν στα οριζόμενα των άρθρων 463 παρ. 3 και 83 περ. δ του νέου Ποινικού Κώδικα, δηλαδή τη φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους ή την κάθειρξη έως έξι (6) έτη.
Συνεπώς:
“Όποιος διαπράττει έγκλημα φοροδιαφυγής από τα
αναφερόμενα στην παρ. 1 τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) ετών ή χρηματική ποινή σύμφωνα με το άρθρο 57 του Π.Κ.:
α) αν ο φόρος που αναλογεί στα φορολογητέα εισοδήματα ή στα περιουσιακά στοιχεία που έχουν αποκρυβεί υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ ανά είδος φόρου, ή β) αν το προς απόδοση ποσό του κύριου φόρου, τέλους ή εισφοράς που δεν αποδόθηκε ή αποδόθηκε ανακριβώς ή επεστράφη ή συμψηφίστηκε ή εξέπεσε ή διακρατείται υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος:
αα) τις πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ, εφόσον αφορά Φ.Π.Α. ή
ββ) τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ ανά είδος φόρου, τέλους ή εισφοράς σε κάθε άλλη περίπτωση.
-Επιβάλλεται κάθειρξη, αν το ποσό του φόρου, τέλους ή εισφοράς της παρ. 3 υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ, εφόσον αφορά Φ.Π.Α., ή τις εκατό πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ σε κάθε άλλη περίπτωση φόρου, τέλους ή εισφοράς.
-Όποιος εκδίδει πλαστά ή εικονικά φορολογικά στοιχεία, καθώς και όποιος αποδέχεται εικονικά φορολογικά στοιχεία ή νοθεύει τέτοια στοιχεία, ανεξάρτητα από το αν διαφεύγει ή μη την πληρωμή φόρου, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών (3) μηνών ή χρηματική ποινή σύμφωνα με το άρθρο 57 του Π.Κ., εκτός και αν τα φορολογικά στοιχεία χρησιμοποιήθηκαν για
τη διάπραξη ή την υποστήριξη κάποιας από τις πράξεις των παρ. 1 έως και 4, οπότε ο δράστης τιμωρείται μόνο για την τελευταία ως αυτουργός ή συμμέτοχος. Ειδικά, όποιος εκδίδει ή αποδέχεται εικονικά φορολογικά στοιχεία για ανύπαρκτη συναλλαγή στο σύνολό της ή για
μέρος αυτής, τιμωρείται: α) με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους ή χρηματική ποινή σύμφωνα με το άρθρο 57 του Π.Κ., εφόσον η συνολική αξία των εικονικών φορολογικών στοιχείων υπερβαίνει το ποσό των εβδομήντα πέντε χιλιάδων (75.000) ευρώ και β) με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους ή κάθειρξη έως έξι (6) έτη, εφόσον το ως άνω ποσό υπερβαίνει τις διακόσιες χιλιάδες (200.000) ευρώ.
Βολές Δικαστών για τα αδικήματα φοροδιαφυγής: “Θα ακυρωθούν κατασχέσεις”
Πάντως σε άλλες διατάξεις του νέου Κώδικα αντιδρούν οι Διοικητικοί Δικαστές και με ανακοίνωση που υπογράφουν ο Πρόεδρος της Ένωσης κ. Παναγιώτης Δανιάς και η Γενική Γραμματέας κα Αικατερίνη Κουτσοπούλου περιγράφουν πως δεν συνάδει με την νομολογία των Δικαστηρίων π.χ η διάταξη που δεν καθιστά υποχρεωτική την ενημέρωση του πολίτη ότι έχει καταστεί οφειλέτης, συνεπώς εκκινεί σε βάρος του διαδικασία κατάσχεσης! Μάλιστα προειδοποιούν πως αυτό θα οδηγήσει νομοτελειακά σε ακύρωση μέσω δικαστικών αποφάσεων σωρείας κατασχέσεων:
“…Θα πρέπει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι η ατομική ειδοποίηση, με την οποία ο οφειλέτης πληροφορείται το χρέος και την αιτία του, συνιστά τη μόνη εκτελεστή διοικητική πράξη που προσβάλλεται με ανακοπή και, επομένως, είναι αδιανόητο να μην κοινοποιείται στον οφειλέτη, όπως σχετικώς έχει κριθεί παγίως από τα διοικητικά δικαστήρια. Η διάταξη δε αυτή θα οδηγήσει νομοτελειακά σε έκδοση δικαστικών αποφάσεων με τις οποίες θα ακυρώνονται οι κατασχέσεις εις χείρας τρίτου λόγω της μη αποστολής ατομικής ειδοποίησης, καθιστώντας αλυσιτελή τη διαδικασία είσπραξης των σχετικών φορολογικών οφειλών”, αναφέρει η Ένωση.
Παράλληλα οι Δικαστές μιλούν ουσιαστικά για τσουβάλιασμα μικρών και μεγάλων οφειλετών αφού επιτρέπονται κατασχέσεις ακόμα και για μικροποσά, όταν το 53% των οφειλετών χρωστάει έως 500 ευρώ:
“Αξιότιμοι κύριοι Βουλευτές,
Οφείλουμε να επισημάνουμε ότι η πάγια πρακτική που ακολουθείται από τη Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της Βουλής των Ελλήνων, η οποία συνίσταται στην ενημέρωση της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών μόλις την ημέρα που εισάγεται ενώπιον της Επιτροπής το εκάστοτε σχέδιο νόμου, μαρτυρά την πλήρη απαξίωση της διαδικασίας ακρόασης, η οποία καταλήγει να είναι εντελώς προσχηματική.
Με το σχέδιο νόμου «Κύρωση Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας» επιχειρείται, η οριζόντια αντιμετώπιση τόσο των μικρών οφειλετών του Δημοσίου όσο και των μεγάλων, αφού ο φορολογικός μηχανισμός ενεργοποιείται με την επιβολή κατασχέσεων ανεξαρτήτως ποσού.
Με βάση τα στοιχεία του κράτους το 53% περίπου των οφειλετών οφείλει ποσά μικρότερα των 500 ευρώ, ενώ το 0,2 (περίπου 9.000 μεγαλο-οφειλέτες) οφείλουν πάνω από 1.000.000 ευρώ ο καθένας.
Με σκοπό την δικαιότερη αντιμετώπιση των οφειλετών και, σε αρμονία προς τη νομολογία των Διοικητικών Δικαστηρίων, προτείνουμε τις ακόλουθες τροποποιήσεις:
- i. Επί της παραγράφου 5 του άρθρου 5: Να απαλειφθεί το τεκμήριο ότι ο φορολογούμενος έλαβε γνώση πράξης που απεστάλη με συστημένη επιστολή με μόνη την παρέλευση 15 ημερών από την αποστολή και ανεξάρτητα από το αν πράγματι αυτός την παρέλαβε.
- ii. Επί της παραγράφου 2 του άρθρου 40: Να απαλειφθεί η δυνατότητα του Δημοσίου να αναθέτει την είσπραξη των χρεών σε τράπεζες και λοιπά νομικά πρόσωπα.
iii. Επί του εδαφίου β’ της παραγράφου 2 του άρθρου 47: Να απαλειφθεί το εδάφιο β’ της παραγράφου 2 του άρθρου 47, σύμφωνα με το οποίο δεν απαιτείται να επιδοθεί ατομική ειδοποίηση στον φορολογούμενο στην περίπτωση κατάσχεσης χρηματικών ποσών ή απαιτήσεων εις χείρας του φορολογούμενου ή τρίτου. Θα πρέπει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι η ατομική ειδοποίηση, με την οποία ο οφειλέτης πληροφορείται το χρέος και την αιτία του, συνιστά τη μόνη εκτελεστή διοικητική πράξη που προσβάλλεται με ανακοπή και, επομένως, είναι αδιανόητο να μην κοινοποιείται στον οφειλέτη, όπως σχετικώς έχει κριθεί παγίως από τα διοικητικά δικαστήρια. Η διάταξη δε αυτή θα οδηγήσει νομοτελειακά σε έκδοση δικαστικών αποφάσεων με τις οποίες θα ακυρώνονται οι κατασχέσεις εις χείρας τρίτου λόγω της μη αποστολής ατομικής ειδοποίησης, καθιστώντας αλυσιτελή τη διαδικασία είσπραξης των σχετικών φορολογικών οφειλών.
- iv. Επί της παραγράφου 2 του άρθρου 47: Να προβλεφθεί ότι για ποσά οφειλής έως 500 ευρώ η προθεσμία καταβολής της οφειλής επεκτείνεται σε έξι (6) μήνες έναντι των 30 ημερών που προτείνεται”.
