Η παρούσα κυβέρνηση έχει βάλει σε πρώτη προτεραιότητα την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης στους νέους . Οι παρεμβάσεις μέχρι σήμερα αφορούσαν τα σημαντικά προγράμματα ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ και το ΑΝΑΚΑΙΝΙΖΩ-ΝΟΙΚΙΑΖΩ, ενώ τώρα ήρθε και η σειρά του προγράμματος κοινωνικής αντιπαροχής να αντιμετωπίσει ριζικά στην Ελλάδα , το πανευρωπαικο πρόβλημα της στεγαστικής κρίσης.
Το σχέδιο φιλοδοξεί να δημιουργήσει απόθεμα κοινωνικών κατοικιών, οι οποίες θα διατίθενται με όρους οικονομικά προσιτής, κοινωνικής μίσθωσης σε δικαιούχους μέσα από τη συνεργασία του ιδιωτικού με τον δημόσιο τομέα.
Με βάση τα έως τώρα δεδομένα μέσω του προγράμματος θα ανεγερθούν περί τις 2.500 κατοικίες σε οικόπεδα του Δημοσίου και θα αξιοποιηθούν και 1.600 κενά ακίνητα που βρίσκονται διάσπαρτα σε όλη την επικράτεια στα οποία θα στεγαστούν σε πρώτη φάση έως 5.000 νέοι/ζευγάρια ηλικίας έως 39 ετών με κοινωνικά φυσικά κριτήρια.
Η αρμόδια υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και οικογένειας Σοφία Ζαχαράκη έχει θέσει το βασικο πλαίσιο της διαδικασίας .
Θα προκηρύσσεται ένας διαγωνισμός ο οποίος θα καλεί τους κατασκευαστές να πάρουν ένα οικόπεδο που ανήκει στο Δημόσιο ώστε να χτίσουν. Ο κατασκευαστής δεν θα παίρνει στην ιδιοκτησία του τους τίτλους του ακινήτου ,αλλά θα μπορεί να το αξιοποιεί για τουλάχιστον 49 χρόνια ανάλογα με το τι θα προβλέπει ο διαγωνισμός. Η κυριότητα του ακινήτου θα συνεχίσει να ανήκει στο Δημόσιο.
Μετά την ανέγερση των κατοικιών ένα μέρος κοντά στο 60-70% των διαμερισμάτων θα αξιοποιείται για μίσθωση με τιμές αγοράς και τα μισθώματα θα τα λαμβάνει ο κατασκευαστής. Το υπόλοιπο 30-40% θα οδεύει προς τη λεγόμενη κοινωνική μίσθωση, θα διατίθεται δηλαδή σε ευάλωτους με ενοίκιο αρκετά χαμηλότερο από τις τιμές αγοράς.
Για την αντιμετώπιση του δημογραφικού που αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για την κυβέρνηση , θα υπάρξει ειδική ποσόστωση για τους πολύτεκνους, ενώ θα περιλαμβάνονται σαυτην την κατηγορία και οι τρίτεκνοι.
Σύμφωνα με το σχέδιο που εγκρίθηκε από το υπουργικο συμβούλιο, θα προβλέπεται και η δυνατότητα ενοικίασης με εξαγορά.
Οι πρώτες κατοικίες του προγράμματος αναμένεται να διατεθούν εντός του 2025.
Το πρόγραμμα ξεκινά με αφετηρία κυρίως ακίνητα που ανήκουν στη ΔΥΠΑ η οποία και θα αναλάβει να προωθήσει διαδικαστικά την όλη διαδικασία.
Οι πληροφορίες μιλούν για περίπου 100 ακίνητα εντός σχεδίου, το ένα τρίτο από αυτά στην Αττική, συνολικής επιφάνειας 627 στρεμμάτων.
Επιπλέον, στη ΔΥΠΑ έχουν μεταβιβαστεί 11 ακόμη οικόπεδα από τον πρώην Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας σε περιοχές όπως η Παιανία, η Κηφισιά, το Μαρούσι, αλλά και στην περιφέρεια όπως τη Λάρισα, το Αγρίνιο, την Πάτρα, τις Σέρρες, τη Χαλκιδική και την περιοχή της Θράκης .
Στόχος της κυβέρνησης είναι εντός του 2025, μέσω της συνεργασίας του δημοσίου και ιδιωτικού́ τομέα να “τρέξουν” οι πρώτοι διαγωνισμοί, να υπογραφούν οι σχετικές συμβάσεις και να διατεθούν κάποια από περίπου 1.600 αναξιοποίητα ακίνητα του δημοσίου, για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών ατόμων ή ζευγαριών που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Σοφία Ζαχαράκη τονίζει διαρκώς , ότι μέσω της “κοινωνικής αντιπαροχής” θα επιτευχθεί σημαντική ενίσχυση της στεγαστικής επάρκειας προκειμένου να καλυφθούν οι συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες νέων ανθρώπων για οικονομικά προσιτή στέγη, εισάγοντας ένα νέο μοντέλο αξιοποίησης δημόσιων εκτάσεων και ακινήτων.
Ο όλος σχεδιασμός εντάσσεται στο πλαίσιο μιας στεγαστικής πολιτικής που περιλαμβάνει από επιδόματα στέγασης ή ενοικίου και επιχορήγησης της ανακαίνισης κατοικιών, έως χαμηλότοκα δάνεια για την αγορά πρώτης κατοικίας (Σπίτι μου Ι και ΙΙ) και την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών σε απολύτως ευάλωτες ομάδες πολιτών όπως για παράδειγμα είναι οι κακοποιημένες γυναίκες.
Το σχέδιο νόμου θα προβλέπει μεταξύ αλλων :
Ελάχιστο ποσοστό κυριότητας που θα διατηρεί το Ελληνικό Δημόσιο με χρήση κοινωνικής κατοικίας, το 30%.
-Στο πλαίσιο ενός ευέλικτου πλαισίου συνεργασίας Δημοσίου και ιδιωτών για την αξιοποίηση ακινήτων, δεν θα προβλέπεται μόνο η ανέγερση αλλά και η συντήρηση των κτιρίων αλλά και η διασφάλιση της βιωσιμότητας των επενδύσεων, με κατανομή κινδύνων και κερδών.
-Δομική αλλαγή, σε σχέση με την υφιστάμενη διάταξη του αρχικού νόμου που ψηφίστηκε το 2022 (Ν.5006/2022) είναι η δημιουργία κεντρικού φορέα διαχείρισης των κοινωνικών κατοικιών και επιλογής των δικαιούχων, ώστε να αντιστοιχούνται ανάγκες και δικαιούχοι κατά τρόπο αποδοτικότερο και αποτελεσματικό.
-Σε πρώτο χρόνο, θα μεταβιβαστούν απευθείας στο υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής τα πλέον ώριμα ακίνητα του Δημοσίου για αξιοποίηση, με εξαίρεση τα ακίνητα των ΟΤΑ α και β βαθμού, και σε δεύτερο χρόνο θα δίνεται η δυνατότητα σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης να μεταβιβάσουν στο υπουργείο κατάλληλα προς αξιοποίηση ακίνητα.
-Παράλληλα, προβλέπεται η σύσταση Μητρώου Δικαιούχων στον ΟΠΕΚΑ, ώστε να γίνεται η αντιστοίχιση με τις διαθέσιμες κοινωνικές κατοικίες.
Επιπρόσθετα, προβλέπονται συγκεκριμένες υποχρεώσεις διαχείρισης, συντήρησης και επισκευής των ανεγερθεισών ή ανακαινισθέντων ιδιοκτησιών του Δημοσίου προς το σκοπό διασφάλισης της ομαλής λειτουργίας των κατοικιών και διατήρησης της αναβαθμισμένης τους αξίας.
Άνθρωποι της αγοράς μιλούν για ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης της στεγαστικής κρίσης κυρίως στην κατηγορία των νέων και των ευάλωτων.
