Τα σύμβολα που «γεννιούνται» από μεγάλα γεγονότα μένουν πολύ συχνά στην ιστορία. Πολλές φορές παίζουν εξίσου σπουδαίο ρόλο όσο τα πρόσωπα που εμπλέκονται σε αυτά, ορισμένες φορές καταφέρνουν να τα ξεπεράσουν κιόλας. Η μορφή τους δεν ορίζεται από κάποιους κανόνες. Ένα σύμβολο μπορεί να είναι ένα σύντομο σύνθημα, μια λέξη, μια εικόνα. Μπορεί να έχει έντονα χρώματα, μπορεί να έχει ένα συγκεκριμένο σχήμα. Πάντα όμως στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα. Τα τελευταία 24ωρα, όμως, η Κίνα έχει κάνει σύμβολο διαμαρτυρίας ένα ταπεινό κομμάτι λευκό χαρτί. Τίποτα φανταχτερό, δηλαδή. Τίποτα το -φαινομενικά- ηχηρό.
Στη Σανγκάη δεκάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν το απόγευμα της Κυριακής κρατώντας ένα λευκό φύλλο χαρτιού. Ομοίως, στο Πεκίνο, όπου διαδηλωτές κρατούσαν λευκά κομμάτια χαρτιού σε μια διαδήλωση στο διάσημο Πανεπιστήμιο Tsinghua. Και σε ένα άλλο εντυπωσιακό βίντεο μια νεαρή γυναίκα φαίνεται να περπατά στους δρόμους της Wuzhen -μιας πόλης στην ανατολική επαρχία Zhejiang- με αλυσίδες γύρω από τους καρπούς της και κολλητική ταινία στο στόμα της, ενώ στα χέρια της κρατούσε ένα λευκό χαρτί.
Πώς καθιερώθηκε όμως αυτό το απλό σύμβολο και από που ξεκίνησε; Η τάση έχει τις ρίζες της στις διαδηλώσεις του 2020 στο Χονγκ Κονγκ, όπου οι ντόπιοι κρατούσαν λευκά κομμάτια χαρτιού για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στους δρακόντειους νέους νόμους για την εθνική ασφάλεια της πόλης. Κάποιοι υποστήριξαν ότι η χειρονομία δεν είναι μόνο μια κίνηση που μαρτυρά την προσπάθεια φίμωσης όσων διαφωνούν με τις κινεζικές αρχές, αλλά και μια πρόκληση σαν να λένε: «θα με συλλάβετε επειδή κρατάω μια ταμπέλα που δεν λέει τίποτα;».
https://twitter.com/i/status/1596968556381421568
«Σίγουρα, τα χαρτιά δεν γράφουν τίποτα όμως ξέρουμε τι υπάρχει εκεί», δήλωσε στο BBC μια διαδηλώτρια στη Σαγκάη. Ο 26χρονος Τζόνι, που διαδηλώνει στο Πεκίνο, είπε στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters ότι το λευκό χαρτί ήρθε για να «εκπροσωπήσει όλα όσα θέλουμε να πούμε, αλλά δεν μπορούμε».
Ο Κέρι Άλεν, αναλυτής μέσων ενημέρωσης του BBC στην Κίνα, παρατήρησε ότι οι κινέζοι αξιωματούχοι λογοκρισίας έχουν υπερβάλει τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης της χώρας. Εν τω μεταξύ, η εταιρεία παραγωγής χαρτιού Shanghai M&G Stationary αναγκάστηκε να διαψεύσει τις φήμες ότι είχε αφαιρέσει όλα τα χαρτιά Α4 από τα ράφια για λόγους εθνικής ασφάλειας. Οι αξιωματούχοι της M&G δήλωσαν ότι η παραγωγή και η λειτουργία της ήταν φυσιολογική και ότι είχαν ειδοποιήσει την αστυνομία για ένα πλαστό έγγραφο που κυκλοφορούσε στο Διαδίκτυο, το οποίο από εκεί ξεκίνησε η φήμη για την εταιρεία.
Το κύμα της πολιτικής ανυπακοής είναι πρωτοφανές στην ηπειρωτική Κίνα την τελευταία δεκαετία, καθώς η απογοήτευση αυξάνεται για την πολιτική «μηδενικών κρουσμάτων Covid» του Σι Τζινπίνγκ σχεδόν τρία χρόνια μετά την πανδημία. Οι διαμαρτυρίες, που τις προκάλεσε μια φονική πυρκαγιά σε διαμέρισμα στο δυτικό τμήμα της χώρας την περασμένη εβδομάδα, εξαπλώθηκαν την Κυριακή σε πόλεις όπως η Σαγκάη, το Πεκίνο, το Τσενγκντού και η Γουχάν.
