Παρακολουθήσεις με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα, συλλογή πληροφοριών, απαγωγές πολιτών και ένα ατέλειωτο «κυνήγι» «εχθρών» του καθεστώτος Ερντογάν. Αυτές είναι μόνο μερικές πτυχές της δράσης της τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών ΜΙΤ τόσο σε ευρωπαϊκές όσο και σε άλλες χώρες, όπως ισχυρίζεται ο διευθυντής ερευνών της Consulting και ειδικός σε θέματα Υπηρεσιών Πληροφοριών Κώστας Πικραμένος, σε συνέντευξή του στο Newpost. Μάλιστα, ο ίδιος υποστηρίζει ότι κατάσκοποι «επιχειρούν» και στην Ελλάδα.
Με στόχο να καταστήσει την Τουρκία παγκόσμια περιφερειακή δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο, στο Αιγαίο, τη Μέση Ανατολή και τον Καύκασο, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εδώ και χρόνια έχει ρίξει μεγάλη βαρύτητα στις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες.
Μάλιστα, η πολυδαίδαλη δράση της MIT και ο ρόλος της στην ευρύτερη περιοχή επανήλθε στο προσκήνιο, μετά τις αποκαλύψεις-«φωτιά» του αρχιμαφιόζου Σεντάτ Πεκέρ, που μεταξύ άλλων αποκάλυψε τη σχέση του τουρκικού κράτους με το παρακράτος, τη μαφία, το εμπόριο όπλων και ναρκωτικών και την αποστολή όπλων σε τρομοκρατικές ομάδες όπως η Αλ Νούσρα – Αλ Κάιντα.
Με αφορμή, λοιπόν, την κυκλοφορία του βιβλίου-έρευνα «ΜΙΤ – Η φωλια του Τουρκικού Παρακράτους», που συνυπογράφει με τον Σάββα Καλεντερίδη, ο κ. Πικραμένος μίλησε στο Newpost για τη δράση και τους στόχους της τουρκικής ΜΙΤ.
Ανέλυσε τον τρόπο λειτουργίας της τουρκικής ΜΙΤ, ξετύλιξε το κουβάρι της συλλογής πληροφοριών και αναφέρθηκε στο πώς οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες βρίσκουν δίκτυα πληροφοριοδοτών σε χώρες της Ευρώπης.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στη δράση της ΜΙΤ εντός Ελλάδας, υπογραμμίζοντας την ανάγκη αναβάθμισης της ΕΥΠ και εξέφρασε την άποψη ότι θα πρέπει να τεθεί σε δημόσιο διάλογο το θέμα ενίσχυσης των μυστικών υπηρεσιών σε προσωπικό και τεχνικά μέσα στο τομέα της αντικατασκοπείας.
Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη του Κώστα Πικραμένου στην Ντία Μούλου
Τι είναι η ΜΙΤ και ποιο είναι το εύρος δράσης της;
Η ΜΙΤ είναι η Τουρκική Υπηρεσία Πληροφοριών. Μέχρι το τέλος του Ψυχρού πολέμου, η MIT ήταν πιο ενεργή στην εσωτερική πολιτική σκηνή ως εργαλείο συλλογής πληροφοριών και ειδικών αποστολών του Κεμαλικού κατεστημένου – στρατού. Οι κατασταλτικές επιχειρήσεις ενάντια στο PKK (μετά το 1978), οι επιχειρήσεις εναντίον των στελεχών της αρμενικής τρομοκρατικής οργάνωσης ASALA (στη δεκαετία του 1980) και η παρακολούθηση αριστερών – κυρίως Τούρκων και Κούρδων πολιτικών προσφύγων στην Ευρώπη – μετά το πραξικόπημα (του 1980) αποτελούσαν το πυρήνα της δράσης της MIT. Η μεγαλύτερη “επιτυχία” της θα είναι η σύλληψη – παράδοση του Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ιστορικού ηγέτη του ΡΚΚ στο Ναϊρόμπι της Κένυα το 1999, αν και η επιχειρησιακή συμβολή της ΜΙΤ ήταν σχεδόν μηδενική.
Η MIT, με τη νέα της αναδιοργάνωση (από το 2012 και μετά) έχει δώσει ιδιαίτερη έμφαση στη συλλογή πληροφοριών εξωτερικού και στις ειδικές επιχειρήσεις. Οι πληροφορίες οικονομικού χαρακτήρα, για παράδειγμα, αποτελούν μια εκ των προτεραιοτήτων της ΜΙΤ προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και οι εξαγωγές των Τουρκικών Επιχειρήσεων.
Το 2014, η θεσμική αναδιοργάνωση της MIT βασίστηκε κυρίως στη δομή των ξένων μυστικών υπηρεσιών με κύριο μοντέλο τη CIA. Η καινοτομία της αναδιοργάνωσης βασίζεται στη δημιουργία έξι ανεξάρτητων γενικών διευθύνσεων, με δική τους διοικητική και λειτουργική αυτονομία.
Η MIT είναι μια υπηρεσία πληροφοριών εξωτερικού, αντικατασκοπείας, αντιτρομοκρατίας και κρατικής ασφάλειας ταυτόχρονα. Ο τακτικός προϋπολογισμός της φτάνει τα 300 εκ ευρώ ενώ άνω των 8000 ατόμων απασχολούνται σε όλους τους κλάδους (επιχειρησιακούς και διοικητικής υποστήριξης). Χειρίζεται χιλιάδες πληροφοριοδότες, ειδικά στην Ευρώπη, ενώ διαθέτει τεχνικά μέσα συλλογής πληροφοριών όπως drones ISR καθώς και drones μάχης (UACV). Ελέγχει επίσης τους σταθμούς ακρόασης (Sigint) του τουρκικού στρατού από το 2012.
Ποιες είναι οι προτεραιότητες της ΜΙΤ εντός της Τουρκίας; Το PKK ή η παρακολούθηση των Τούρκων πολιτών;
Θα έλεγα και τα δύο. Το PKK αποτελεί θέμα εθνικής ασφαλείας για την Τουρκία διαχρονικά. Η παρακολούθηση των Τούρκων πολιτών αποτελεί θέμα πολιτικής επιβίωσης του καθεστώτος Ερντογάν. Είναι αλήθεια, ότι μετά την απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016, ο Ερντογάν φοβήθηκε πολύ και θεωρεί ότι οι Γκιουλενιστές (οπαδοί του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, αυτοεξόριστου στις ΗΠΑ) δεν θα εγκαταλείψουν την προσπάθειά τους να πάρουν “εκδίκηση”. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που 5 χρόνια μετά την απόπειρα πραξικοπήματος συνεχίζονται οι συλλήψεις “γκιουλενιστών” και το κυνήγι μαγισσών στην Τουρκία.
Ο Ερντογάν έδωσε εντολή στη ΜΙΤ να δημιουργήσει ένα επιχειρησιακό τμήμα το οποίο σχεδιάζει απαγωγές στελεχών της κοινότητας (cemaat) Γκιουλέν που βρίσκονται στο εξωτερικό. Εντός της Τουρκίας έχουν αναφερθεί δεκάδες εξαφανίσεις Τουρκων πολιτών για πολλούς μήνες οι οποίοι ξαφνικά επανεμφανίζονται “από το πουθενά” σε αστυνομικά τμήματα για να συλληφθούν με νόμιμο τρόπο. Η Γενική Διεύθυνση Ασφάλειας της MIT παρακολουθεί στενά τα κοινωνικά δίκτυα και διατηρεί εκατοντάδες trolls με fake λογαριασμούς. Δημοσιογράφοι που εργάζονται σε φιλο-κυβερνητικά ΜΜΕ είναι “πρόθυμοι” να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στη ΜΙΤ ανά πάσα στιγμή.
Ποια είναι η στάση της MIT απέναντι στην παρουσία ξένων μυστικών υπηρεσιών στο τουρκικό έδαφος (ιρανική VEVAK ή Μοσάντ); Όπως επισημαίνετε στο βιβλίο σας, η Κωνσταντινούπολη είναι δεύτερο σπίτι για τα στελέχη της Χαμάς και των Αδελφών Μουσουλμάνων γενικότερα.
Οι Ιρανοί, οι Παλαιστίνιοι, οι Πακιστανοί και φυσικά οι Αζέροι μπορούν να επιχειρούν σχετικά χωρίς πρόβληματα για τις δικές τους υποθέσεις (ξέπλυμα χρήματος, δολοφονίες ή απαγωγές αντιφρονούντων κ.λπ.). Η Κωνσταντινούπολη σήμερα είναι – μετά τη Γάζα – η δεύτερη πιο σημαντική πόλη για τις επιχειρήσεις της Χαμάς ακόμη και πριν από τη Ντόχα ή τη Βηρυτό. Για τους Αιγύπτιους Αδελφούς μουσουλμάνους, η Κωνσταντινούπολη είναι το πρώτο κέντρο αντιπολίτευσης στον Αιγύπτιο Πρόεδρο Αλ Σίσι. Θα δούμε κατά πόσο η προσέγγιση του Ερντογάν με το Κάιρο θα αλλάξει τις ισορροπίες όσον αφορά τους Αδερφούς Μουσουλμάνους. Μην ξεχνάτε όμως ότι ο Ερντογάν τους έχει δώσει Τουρκική υπηκοότητα και Τουρκικά διαβατήρια.
Τα στελέχη της Mossad και των μυστικών υπηρεσιών της Σαουδικής Αραβίας, των Εμιράτων παρακολουθούνται πιο στενά από την τουρκική αντικατασκοπεία. Στην πραγματικότητα, οι προτεραιότητες της MIT αλλάζουν ανάλογα με την κατάσταση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της Τουρκίας και των ενδιαφερόμενων χωρών. Όσον αφορά τους Ρώσους, υπάρχει μια εταιρική σχέση a la carte επειδή ο Ερντογάν χρειάζεται πληροφορίες από τη ρωσική SVR για τις επιχειρήσεις της CIA στη Συρία και το Ιράκ.
Η MIT αναπτύσσει έντονη δράση στην Ευρώπη. Σε τι συνίστανται οι επιχειρήσεις των Τούρκων;
Το modus operandi της MIT είναι το ίδιο σε όλη την Ευρώπη. Η τουρκική υπηρεσία χρησιμοποιεί για τη συλλογή πληροφοριών τη μεγάλη δεξαμενή των σχεδόν 5 εκ. Τούρκων που διαβιούν κυρίως στη Δυτική Ευρώπη. Ένα τεράστιο δίκτυο ΜΚΟ, ιδρυμάτων, τουρκο-ισλαμικών ενώσεων, ημικρατικών φορέων έχει τεθεί στη διάθεση της ΜΙΤ. Ταυτόχρονα ιμάμηδες υπάλληλοι του τουρκικού κράτους (Diyanet) φακελώνουν τους πιστούς και τους ενθαρρύνουν να καταδώσουν τους “προδότες” όπως χαρακτηρίζουν τους Γκιουλενιστές.
Οι περισσότερες επιχειρήσεις της MIT επικεντρώνονται στη Γερμανία, η οποία φιλοξενεί 3 εκατομμύρια Τούρκους υπηκόους (συμπεριλαμβανομένων οκτακοσίων χιλιάδων Κούρδων) επειδή το PKK και η κοινότητα Γκιουλέν έχουν δεκάδες χιλιάδες υποστηρικτές εκεί. Μπορούμε να πούμε ότι στη Γαλλία οι πράκτορες της MIT ενεργούν πιο άνετα, σε σύγκριση με τη Γερμανία όπου υπήρξαν ήδη πολλές δίκες για κατασκοπεία. Η υπόθεση δολοφονίας των τριών Κουρδισσών του ΠΚΚ στο κέντρο του Παρισιού το 2013 φέρει την υπογραφή των τουρκικών υπηρεσιών πληροφοριών σύμφωνα με τους Γάλλους εισαγγελείς.
Η MIT εξαπλώνεται σε διάφορα θέατρα πολέμου. Συρία, Ιράκ, Λιβύη, Καύκασος κλπ… Ποιες είναι οι αποστολές των Τούρκων κατασκόπων στις εν λόγω περιοχές;
Όταν ξεκίνησε ο «εμφύλιος» πόλεμος στη Συρία (τέλη 2011), δημιουργήθηκε μια ειδική ομάδα εργασίας στη MIT (task force) για την ανατροπή του Μπασάρ αλ-Άσαντ και την αντικατάσταση του από μια κυβέρνηση Αδελφών Μουσουλμάνων. Λόγω της αποτυχίας της στρατηγικής της Τουρκίας για την ανατροπή του Άσαντ μεταξύ 2011 και 2015, ελήφθη η απόφαση να αναδιοργανωθούν οι διάφορες ένοπλες αντικαθεστωτικές ομάδες σε ένα τακτικό στρατό, τον λεγόμενο Ελεύθερο Συριακό Στρατό (FSA).
Η MIT και η SADAT (ιδιωτική παραστρατιωτική εταιρία) συμμετείχαν ενεργά στη στρατολόγηση εθελοντών για τη συγκρότηση του FSA καθώς και στον τομέα της υλικοτεχνικής υποστήριξης (όπλα, πυρομαχικά) των τζιχαντιστών κυρίως Τουρκμένων αλλά και του πρώην Μετώπου αλ Νούσρα (Αλ Κάιντα στη Συρία). Στο βιβλίο μας υπάρχει πληθώρα πληροφοριών για τον βρώμικο πόλεμο της MIT στη Συρία.
Η MIT, σε συνεργασία με τη Διοίκηση των Ειδικών Δυνάμεων (OKK) των ΤΕΔ, ήταν πολύ ενεργή και στο Νότιο Κουρδιστάν (Βόρειο Ιράκ), το Κιρκούκ και τη Μοσούλη. Οργάνωσε πολιτικά και στρατιωτικά τους Τουρκμένους που ζουν κυρίως στο Κιρκούκ με τη δημιουργία μιας παραστρατιωτικής δύναμης οκτώ χιλιάδων ανδρών. Από το 2016, η ΜΙΤ σε συνεργασία με την τουρκική Πολεμική Αεροπορία δολοφονούν τα στελέχη της στρατιωτικής πτέρυγας του ΡΚΚ με χρήση οπλισμένων μη επανδρωμένων αεροσκαφών Bayraktar TB2 στη Συρία και το Ιράκ.
Η Τουρκία συμμετείχε στον εμφύλιο πόλεμο στη Λιβύη με στρατιωτικές δυνάμεις και μισθοφόρους του FSA μετά την υπογραφή συμφωνίας (27 Νοεμβρίου 2019) με την κυβέρνηση της Τρίπολης, στην οποία συμμετέχουν οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι. Τον Δεκέμβριο του 2019, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στελεχών της MIT και των διοικητών του FSA από τις περιοχές του Αφρίν και του Αζάζ στη Συρία, για την επίλυση ζητημάτων υλικοτεχνικής υποστήριξης και μεταφοράς των μισθοφόρων προς τη Λιβύη.
Από τις αρχές του 2020, το τουρκικό κράτος έχει στείλει σχεδόν 18.000 μισθοφόρους από τον FSA στη Λιβύη, από τους οποίους περισσότεροι από 1.500 έχουν σκοτωθεί. Οι μισθοφόροι είχαν υπογράψει συμβόλαιο για $ 2.000 το μήνα αλλά σύμφωνα με καταγγελίες που δημοσιεύθηκαν στα κουρδικά μέσα ενημέρωσης, η ΜΙΤ καθυστερούσε τη μισθοδοσία τους και σε πολλές περιπτώσεις τους πλήρωνε μόνο το μισό ποσό.
Ποια είναι η δράση της ΜΙΤ στην Ελλάδα; Κατά καιρούς, μάλιστα, δημοσιεύονται ρεπορτάζ για συλλογή πληροφοριών στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου…
Στο βιβλίο έχουμε ειδικό κεφάλαιο για τη δράση της ΜΙΤ στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία. Οι επιχειρήσεις της ΜΙΤ αφορούν 3 τομείς:
α) συντήρηση δικτύου πληροφοριοδοτών σε Δυτική Θράκη και μεγάλα αστικά κέντρα (μουσουλμανικές κοινότητες)
β) συλλογή στρατιωτικών πληροφοριών στη ζώνη ευθύνης της ΑΣΔΕΝ (νησιά Ανατ. Αιγαίου)
γ) καταγραφή – παρακολούθηση των Γκιουλενιστών που καταφεύγουν στην Ελλάδα
Και στις τρεις περιπτώσεις, υποθέσεις κατασκοπείας έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Υπάρχει δυστυχώς η αίσθηση ότι η ΜΙΤ κινείται ελεύθερα εντός της χώρας μας. Θα πρέπει να μπει επιτελούς στο δημόσιο διάλογο το θέμα ενίσχυσης της ΕΥΠ σε προσωπικό και τεχνικά μέσα στον τομέα της αντικατασκοπείας. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να εκσυγχρονιστεί και να εξειδικευτεί ο Ποινικός Κώδικας στα άρθρα που αφορούν στο αδίκημα της κατασκοπείας. Ένας τομέας, όπου δεν υπάρχει ποινική αντιμετώπιση εκ μέρους του ΠΚ είναι ο ψυχολογικός πόλεμος και η λογιστική υποστήριξη επιχειρήσεων της ΜΙΤ εντός της Ελλάδος. Στη Θράκη ειδικά – στον εν λόγω τομέα – υπάρχει μεγάλο θέμα που πρέπει να αντιμετωπιστεί με δυναμικό τρόπο στο πλαίσιο του Ποινικού Κώδικα για να μην γίνουμε Κόσοβο σε μερικά χρόνια από τώρα.
*Το βιβλίο έρευνα «ΜΙΤ- Η φωλιά του Τουρκικού Παρακράτους» έχουν συγγράψει ο Κώστας Πικραμένος και ο Σάββας Καλεντερίδης, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ινφογνώμων και περιέχει πολλές νέες πληροφορίες και φωτογραφικό υλικό για την τουρκική μυστική υπηρεσία.
