Του Βασίλη Ταλαμάγκα
Η πολιτική σκηνή της χώρας έχει πολλές φορές χαρακτηριστεί από κινήσεις που υποτιμούν τη νοημοσύνη των πολιτών. Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι η στάση της κυβέρνησης Μητσοτάκη και τους επικεφαλής της απέναντι στο τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, και η ταυτόχρονη πρωτοβουλία της να ζητήσει Εξεταστική Επιτροπή για τον ΟΠΕΚΕΠΕ από το 1998, δηλαδή σχεδόν 30 χρόνια πίσω. Αυτή η διπλή στάση συνιστά μνημείο πολιτικής υποκρισίας.
Η Εξεταστική Επιτροπή για το δυστύχημα στα Τέμπη, που συγκλόνισε το πανελλήνιο, υποτίθεται πως θα έριχνε φως στις ευθύνες που οδήγησαν στην απώλεια δεκάδων νέων ανθρώπων. Αντί γι’ αυτό, μετατράπηκε σε μια διαδικασία εκφυλισμένη, με κυβερνητικά στελέχη να αρνούνται να συζητήσουν κρίσιμα ζητήματα και μάρτυρες-κλειδιά να μην καλούνται καν να καταθέσουν. Η κυβέρνηση ουσιαστικά προσπάθησε να «θάψει» την υπόθεση, υποβαθμίζοντας το ρόλο της εξεταστικής σε ένα εργαλείο επικοινωνιακής διαχείρισης και όχι ουσιαστικής απόδοσης ευθυνών.
Η κοινή γνώμη, δικαιολογημένα, αντέδρασε. Οι συγγενείς των θυμάτων, αλλά και μεγάλο μέρος της κοινωνίας, απαιτούν διαφάνεια και λογοδοσία. Αντί να αναγνωρίσει τις αδυναμίες και να στηρίξει μια πραγματικά ανεξάρτητη διερεύνηση, η κυβέρνηση επιλέγει την τακτική της μετάθεσης ευθυνών. Και εδώ έρχεται η πρόταση για Εξεταστική στον ΟΠΕΚΕΠΕ για την περίοδο 1998-2023.
Ποιο είναι το νόημα μιας τέτοιας πρότασης; Αν πράγματι υπάρχουν ενδείξεις σκανδάλων, φυσικά και πρέπει να διερευνηθούν. Αλλά το να επιχειρεί η κυβέρνηση να στρέψει το βλέμμα της κοινωνίας 25 χρόνια πίσω, την ώρα που απέτυχε να διαλευκάνει ένα από τα μεγαλύτερα μεταπολιτευτικά σκάνδαλα, μόνο ως προσπάθεια αποπροσανατολισμού μπορεί να χαρακτηριστεί.
Επιπλέον, η πρόταση Εξεταστικής για τον ΟΠΕΚΕΠΕ έχει έντονα στοιχεία πολιτικής σκοπιμότητας. Απευθύνεται ξεκάθαρα στον αγροτικό πληθυσμό, σε μια εποχή που η αγροτική δυσαρέσκεια αυξάνεται λόγω αυξημένων τιμών, μειωμένων ενισχύσεων και δυσκολιών στη διανομή των κοινοτικών πόρων. Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν επιδιώκει διαφάνεια, αλλά ψήφους.
Η ουσία είναι πως μια κυβέρνηση που απέτυχε να σεβαστεί την ανάγκη για δικαιοσύνη μετά τα Τέμπη, δεν μπορεί να εμφανίζεται ως υπέρμαχος της διαφάνειας και της θεσμικής λογοδοσίας. Η πρόταση για Εξεταστική για τον ΟΠΕΚΕΠΕ από το 1998 μοιάζει περισσότερο με πολιτικό αντιπερισπασμό παρά με ειλικρινή επιθυμία κάθαρσης.
Η πολιτική αξιοπιστία κρίνεται στη συνέπεια και όχι στις επικοινωνιακές πιρουέτες. Και η κυβέρνηση Μητσοτάκη, με τις επιλογές της, δείχνει να ενδιαφέρεται περισσότερο για τον έλεγχο της αφήγησης παρά για την αλήθεια. Η κοινωνία όμως έχει μνήμη. Και η υποκρισία έχει κόστος.
