Χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Ευρώπη αυτό το καλοκαίρι από ιστορικά κύματα καύσωνα που τροφοδότησαν τεράστιες πυρκαγιές.
Ο καιρός απέχει πολύ από το φυσιολογικό – και ακόμη και ένας απλός παρατηρητής δεν μπορεί παρά να δει ότι κάτι πάει λάθος. Ωστόσο, καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται και οι φλόγες καίνε τα αποξηραμένα τοπία σε πολλά σημεία της Ευρώπης, υπάρχει ένας ακόμη πιο διαδεδομένος και δυνητικά καταστροφικός κίνδυνος που τροφοδοτείται από το κλίμα και σπέρνει τον όλεθρο στην Γηραιά ήπειρο: η ακραία ξηρασία.
Μήνες λιγοστών βροχοπτώσεων και θερμοκρασιών άνω του μέσου όρου έχουν οδηγήσει την περιοχή σε ξηρασία, τη χειρότερη που έχει καταγραφεί ποτέ σε ορισμένες χώρες. Ενισχύει τους καύσωνες και ενισχύει τον κίνδυνο από τις πυρκαγιές, ενώ παράλληλα καταστρέφει τις καλλιέργειες και έχει σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομία.
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ξηρασίας, σχεδόν η μισή Ευρώπη βρίσκεται υπό συνθήκες «προειδοποίησης», οι οποίες υποδηλώνουν σοβαρή ξηρασία και μεγάλο έλλειμμα εδαφικής υγρασίας. Ένα επιπλέον 17% της Ευρώπης έχει φτάσει στο όριο στο οποίο η βλάστηση υποφέρει, σε ορισμένες περιπτώσεις ξεραίνεται ή αραιώνει. Σε μεγάλο βαθμό, οι αγρότες αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν τις ξηρές συνθήκες.
Ο παραπάνω χάρτης δείχνει εκτεταμένες εξαιρετικά ξηρές συνθήκες στη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη, οι οποίες σκιάζονται με καφέ χρώμα. Τα χρώματα προέρχονται από δορυφόρους που έχουν ανιχνεύσει σημαντικά μικρότερη εξάτμιση στις περιοχές με καφέ σκίαση, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει ελάχιστο υπόγειο νερό διαθέσιμο για να εξατμιστεί εξ αρχής. Ο Αντρέα Τορέτι, ανώτερος επιστήμονας στο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ξηρασίας, δήλωσε στο Sky News ότι η ξηρασία είναι έτοιμη να γίνει η χειρότερη των τελευταίων 500 ετών.
Ένα ξηρό φθινόπωρο και χειμώνας σήμαινε ότι τα υπόγεια ύδατα ενόψει της άνοιξης και του καλοκαιριού ήταν ήδη χαμηλά. Οι ακραίες θερμοκρασίες που παρατηρήθηκαν μέχρι στιγμής αυτό το καλοκαίρι, οι οποίες ενισχύθηκαν από την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή, συνέβαλαν στην ξήρανση αυτού του νερού.
Κατά τη διάρκεια του Ιουλίου, τα νότια τμήματα της Βρετανίας, συμπεριλαμβανομένου του Λονδίνου, έλαβαν μόνο το 10 έως 20 τοις εκατό των μέσων βροχοπτώσεων, και σε ορισμένες περιπτώσεις σχεδόν καθόλου. Το Λονδίνο έλαβε μόλις ένα χιλιοστό βροχόπτωσης (0,04 ίντσες), σε σύγκριση με τον μέσο όρο των 45 χιλιοστών (1,77 ίντσες).
Το Μετεωρολογικό Γραφείο της Βρετανίας επιβεβαίωσε ότι ήταν ο ξηρότερος Ιούλιος της νότιας Αγγλίας που έχει καταγραφεί ποτέ και ο ξηρότερος Ιούλιος σε ολόκληρη τη χώρα από το 1935.
Η σύγκριση των δορυφορικών εικόνων της επιφάνειας της γης πάνω από την Αγγλία και τη βόρεια Γαλλία μεταξύ φέτος και πέρυσι αποκαλύπτει μια έντονη αλλαγή: Το καλοκαίρι του 2021, μεγάλο μέρος της περιοχής ήταν καταπράσινο και πλούσιο- το 2022, η περιοχή είναι καφέ και άγονη.
Προβλήματα σε Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία
Η ξηρασία στη Γαλλία είναι επίσης από τις χειρότερες που έχουν καταγραφεί ποτέ.
Η Météo-France, η μετεωρολογική υπηρεσία της χώρας, εξέδωσε δελτίο στο οποίο αναφέρει ότι η χώρα βίωσε τον ξηρότερο Ιούλιο που έχει καταγραφεί ποτέ, με συνολική βροχόπτωση περίπου 85% κάτω από το μέσο όρο.
Εν μέσω της ξηρασίας, οι ελλείψεις νερού έχουν επικρατήσει στην Ισπανία, την Ιταλία, τη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες. Ορισμένα μεγάλα ποτάμια – όπως ο Ρήνος στη Γερμανία – έχουν γίνει επισφαλώς ρηχά. Το Reuters αναφέρει ότι το κόστος μεταφοράς εμπορευμάτων στον Ρήνο έχει υπερπενταπλασιαστεί και πολλά μεγαλύτερα πλοία έχουν περιοριστεί να μεταφέρουν μόνο το 30 έως 40 τοις εκατό της χωρητικότητάς τους. Διαφορετικά, κινδυνεύουν να προσαράξουν.
Ο Ρήνος είναι η κύρια αρτηρία της Γερμανίας για τη ναυτιλία και τυχόν διαταραχές θα έχουν επιπτώσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη. Σύμφωνα με το Reuters, ορισμένοι οικονομολόγοι φοβούνται ότι το ΑΕΠ της Γερμανίας θα μπορούσε να μειωθεί κατά μισή ποσοστιαία μονάδα εξαιτίας των ναυτιλιακών εμποδίων.
Ένα παρόμοιο υδρολογικό ζήτημα έχει προκαλέσει προβλήματα στην Ιταλία, όπου ο ποταμός Πο αντιμετωπίζει αυτό που ο πρωθυπουργός περιέγραψε ως “την πιο σοβαρή κρίση νερού των τελευταίων 70 ετών”. Στις αρχές Ιουλίου, η Ιταλία κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε πέντε από τις περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο. Περίπου 17 εκατομμύρια άνθρωποι, σχεδόν το 30% του πληθυσμού της Ιταλίας, ζουν στη λεκάνη του ποταμού.
Περίπου το 41 τοις εκατό της λεκάνης του ποταμού Πό χρησιμοποιείται για τη γεωργία, η οποία συντηρεί 3,1 εκατομμύρια βοοειδή (το μισό απόθεμα της χώρας) και 6 εκατομμύρια χοίρους (σχεδόν τα δύο τρίτα του εθνικού αποθέματος), σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η ξηρασία έχει μειώσει τις αποδόσεις των καλλιεργειών κατά 30% στην Ιταλία, μειώνοντας την ήδη πενιχρή συγκομιδή, καθώς οι αγρότες φύτεψαν λιγότερο λόγω της αύξησης του κόστους που προέρχεται από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Πυρκαγιές στη δυτική Ευρώπη
Η έλλειψη βροχοπτώσεων και η καυτή ζέστη συμβάλλουν στην ενίσχυση του κινδύνου πυρκαγιών σε ολόκληρη την Ευρώπη. Μια νέα πυρκαγιά σχηματίστηκε κοντά στο Μπορντό της Γαλλίας το απόγευμα της Πέμπτης, αναγκάζοντας 10.000 κατοίκους να απομακρυνθούν. Το BBC ανέφερε ότι 1.000 πυροσβέστες συμμετείχαν ενεργά στην καταπολέμηση της πυρκαγιάς, η οποία είναι μία από τις πολλές που έχουν εμφανιστεί σε όλη τη Γαλλία και την Ιβηρική Χερσόνησο από τις αρχές Ιουλίου.
Ο κίνδυνος πυρκαγιάς είναι επί του παρόντος αυξημένος σε μεγάλες περιοχές της Δυτικής Ευρώπης εξαιτίας ενός ακόμη κύματος καύσωνα που πλήττει την περιοχή μέχρι το Σαββατοκύριακο, με προβλεπόμενες μέγιστες θερμοκρασίες που ξεπερνούν τους 38 βαθμούς Κελσίου στην κεντρική και νότια Γαλλία.
Το Copernicus, μια υπηρεσία παρακολούθησης του κλίματος που συνδέεται με την Ευρωπαϊκή Ένωση, προσομοιώνει αυξανόμενο κίνδυνο πυρκαγιάς σε ολόκληρη τη Δυτική Ευρώπη τα επόμενα χρόνια, καθώς οι θερμοκρασίες συνεχίζουν να αυξάνονται.
