Αμέσως μετά την ορκωμοσία του τη Δευτέρα, ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ έθεσε σε εφαρμογή ένα πλήθος εκτελεστικών διαταγμάτων που επιδιώκουν να υλοποιήσουν τις προεκλογικές του υποσχέσεις και να αναιρέσουν την κληρονομιά του προκατόχου του Τζο Μπάιντεν, συμπεριλαμβανομένης της απονομής χάριτος στους κατηγορούμενους της 6ης Ιανουαρίου για την εισβολή στο Καπιτώλιο και της καταστολής της μετανάστευσης προς τις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ υπέγραψε πολλά εκτελεστικά διατάγματα μπροστά σε ένα θορυβώδες πλήθος υποστηρικτών του στην Capital One Arena στην Ουάσινγκτον. «Θα μπορούσατε να φανταστείτε τον Μπάιντεν να το κάνει αυτό; Δεν το νομίζω», είπε προς το πλήθος σε ένα σημείο. Στη συνέχεια υπέγραψε κι άλλα κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Οβάλ Γραφείο.
Η καλή σχέση μεταξύ του Τραμπ και του Έλον Μασκ ήταν επίσης παραπάνω από εμφανής στην ορκωμοσία. Ο δισεκατομμυριούχος κάθισε μαζί με άλλους γίγαντες της τεχνολογίας, όπως ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ του Facebook και ο ιδρυτής της Amazon, Τζεφ Μπέζος, δίπλα σε μέλη της οικογένειας Τραμπ και μπροστά από τους υποψήφιους υπουργούς.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι το να επιστρέψει στο ήδη ανακαινισμένο Οβάλ Γραφείο μετά την ορκωμοσία του ήταν «ένα από τα καλύτερα συναισθήματα που είχα ποτέ».
Προτού αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο για μια βραδιά γεμάτη χορούς, ο Τραμπ πέρασε σχεδόν μια ώρα απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων. Υποσχέθηκε ότι έρχονται δασμοί στον Καναδά και το Μεξικό, άφησε να εννοηθεί ότι μπορεί να επισκεφθεί την Κίνα και επαίνεσε τους διακοσμητές για τη νέα εμφάνιση του Οβάλ Γραφείου του.
Ο Τραμπ απένειμε χάρη σε περίπου 1.500 κατηγορούμενους της 6ης Ιανουαρίου που αντιμετώπιζαν διώξεις για το ρόλο τους στην εισβολή του 2021 στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ. Μεταξύ αυτών που απονεμήθηκε χάρη είναι και ο Ενρίκε Τάριο, ο πρώην ηγέτης των Proud Boys, ο οποίος καταδικάστηκε σε 22 χρόνια φυλάκισης με την κατηγορία της συνωμοσίας για υποκίνηση. Ο Τραμπ μετέτρεψε επίσης την ποινή του Στιούαρτ Ρόουντς, του ιδρυτή της πολιτοφυλακής Oath Keepers, ο οποίος είχε καταδικαστεί σε 18 χρόνια φυλάκιση με την κατηγορία της στάσης.
Υπέγραψε επίσης εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο επιδιώκει να ανακαλέσει την εκ γενετής ιθαγένεια – την αυτόματη ιθαγένεια για τα άτομα που γεννιούνται στις ΗΠΑ – για τα παιδιά των μεταναστών χωρίς χαρτιά. Το δικαίωμα γέννησης προστατεύεται από την 14η τροπολογία και το διάταγμα είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα προσβληθεί στο δικαστήριο.
Ένα ακόμη διάταγμα κήρυξε «εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης» στα νότια σύνορα, ανοίγοντας τον δρόμο για την αποστολή αμερικανικών στρατευμάτων στην περιοχή και ένα άλλο που χαρακτήρισε τα καρτέλ ναρκωτικών ως ξένες τρομοκρατικές οργανώσεις.
Υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα για να αποσύρει, για δεύτερη φορά, τις ΗΠΑ από τις συμφωνίες του Παρισιού για το κλίμα. Επίσης, κήρυξε εθνική ενεργειακή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στο πλαίσιο ενός μπαράζ δράσεων υπέρ των ορυκτών καυσίμων και προσπαθειών να «απελευθερώσει» την ήδη ανθηρή αμερικανική παραγωγή ενέργειας.
Ένα άλλο διάταγμα θα απομακρύνει τις ΗΠΑ από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). «Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μας έκλεψε, όλοι κλέβουν τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί πια», δήλωσε ο Τραμπ κατά την υπογραφή. Η αποχώρηση των ΗΠΑ θα περικόψει δραματικά τη χρηματοδότηση από τον παγκόσμιο οργανισμό δημόσιας υγείας.
Εξέδωσε εκτελεστικό διάταγμα που απαιτεί από τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες να ανακαλέσουν τη χρήση των όρων «φύλο» και «ταυτότητα φύλου» και αντ’ αυτού να χρησιμοποιούν έναν δυαδικό ορισμό του «φύλου» κατά την εφαρμογή της πολιτικής – συμπεριλαμβανομένης της έκδοσης διαβατηρίων, μια κίνηση που οι ομάδες για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ έχουν υποσχεθεί να προσβάλουν δικαστικά.
Ένα άλλο διάταγμα επανακατηγοριοποίησε χιλιάδες ομοσπονδιακούς υπαλλήλους ως πολιτικά προσληφθέντες, καθιστώντας πολύ πιο εύκολη την απόλυσή τους. Βασικοί συνεργάτες του Τραμπ έχουν ζητήσει μαζικές κυβερνητικές απολύσεις. Το Σχέδιο 2025 κατέστησε τις επιθέσεις στο βαθύ ή διοικητικό κράτος βασικό μέρος της δεύτερης θητείας του Τραμπ.
Ένα διάταγμα μετονόμασε τα 617.800 τετραγωνικά μίλια του Κόλπου του Μεξικού σε Κόλπο της Αμερικής. Η διαταγή δεν θα έχει καμία επίπτωση στα που χρησιμοποιούνται διεθνώς, σύμφωνα με τον βρετανικό Guardian.
Ο Τραμπ υπέγραψε επίσης εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο καθυστέρησε προσωρινά την εφαρμογή της ομοσπονδιακής απαγόρευσης του TikTok για τουλάχιστον 75 ημέρες.
Αναστέλλει την αμερικανική αναπτυξιακή βοήθεια στο εξωτερικό για 90 ημέρες, προκειμένου να «επανεξεταστεί»
Εντωμεταξύ, ο Ρεπουμπλικάνος νέος πρόεδρος των ΗΠΑ διέταξε χθες Δευτέρα την αναστολή για ενενήντα ημέρες της αμερικανικής αναπτυξιακής βοήθειας στο εξωτερικό, που θέλει να επανεξεταστεί ώστε να κριθεί αν ευθυγραμμίζεται με την εξωτερική πολιτική του κι αν είναι αποτελεσματική, κατ’ αυτόν.
«Όλα τα υπουργεία και οι επικεφαλής υπηρεσιών που ευθύνονται για τα προγράμματα διεθνούς αναπτυξιακής βοήθειας των ΗΠΑ» εντέλλονται «να παύσουν αμέσως» την ανάληψη νέων υποχρεώσεων και αποφάσεις για εκταμίευση ποσών, αναφέρει προεδρικό εκτελεστικό διάταγμα που υπέγραψε ο Ρεπουμπλικάνος μερικές ώρες αφού άρχισε η δεύτερη θητεία του στον Λευκό Οίκο.
Δεν είναι σαφές ως αυτό το στάδιο ποια προγράμματα, ποιες χώρες, ποιες μη κυβερνητικές οργανώσεις και ποιους διεθνείς οργανισμούς μπορεί να πλήξει η απόφαση αυτή, σημειώνει το πρακτορείο Reuters.
Παραμένει εξάλλου άγνωστο αν και ποια προγράμματα ενδέχεται να κοπούν, με δεδομένο πως ο προϋπολογισμός του ομοσπονδιακού κράτους των ΗΠΑ πρέπει να εγκρίνεται από το Κογκρέσο.
Το εκτελεστικό διάταγμα θυμίζει την προσέγγιση του κ. Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία (2017-2021), όταν επιδίωξε τη μείωση σχεδόν κατά το ένα τρίτο των προϋπολογισμών της αμερικανικής διπλωματίας και της διεθνούς αναπτυξιακής βοήθειας, ιδίως της χρηματοδότησης σε υπηρεσίες του ΟΗΕ και ειρηνευτικές αποστολές. Ωστόσο τα σχέδιά του είχαν συναντήσει τότε αντίσταση στο Κογκρέσο.
Στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 2018, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε διαμαρτυρηθεί πως η χώρα του είναι αυτή που δίνει την περισσότερη αναπτυξιακή βοήθεια από κάθε άλλη, μολαταύτα «ελάχιστοι προσφέρουν οτιδήποτε σε εμάς». Πρόσθεσε τότε πως είχε σκοπό στο εξής να δίνεται βοήθεια μόνο σε όσους «μας σέβονται» και «ειλικρινά, είναι φίλοι μας».
