Εξοικονόμηση Ενέργειας: Πλήρης οδηγός προγραμμάτων για κατοικίες, επιχειρήσεις και Δημόσιο

Η ενεργειακή αναβάθμιση της χώρας είναι ένας από τους βασικούς στόχους των επόμενων ετών και το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μετά το «Εξοικονομώ 2021» για τα νοικοκυριά και το «ΗΛΕΚΤΡΑ» για τον δημόσιο τομέα, δρομολογεί το «Εξοικονομώ και Ανακαινίζω» για νέους και το «Εξοικονομώ – Επιχειρώ».

Ένα ακόμα πολύ σημαντικό πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης, αυτή τη φορά για ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Ενώ επόμενα στη σειρά είναι τα προγράμματα «Εξοικονομώ», «Αλλάζω συσκευή» και επαγγελματικές ενεργειακές κοινότητες όπως έχει αναγγείλει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.

Εξοικονομώ 2021

Την έγκριση του 1ου πίνακα οριστικών αποτελεσμάτων, που αφορά σε 28.119 εγκεκριμένες αιτήσεις στο Πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2021» ανακοίνωσε στις 11/10 το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Πλέον οι δικαιούχοι θα πρέπει να δηλώσουν μέσω του πληροφοριακού συστήματος υποβολής και διαχείρισης (exoikonomo2021.gov.gr), με ποιον τρόπο θα καλύψουν την ίδια συμμετοχή, με ίδια κεφάλαια ή τραπεζικό δανεισμό.

Κερδισμένοι θα είναι όσοι επιλέξουν την χρήση ιδίων κεφαλαίων, καθώς θα μεταβαίνουν άμεσα σε Υπαγωγή στο Πρόγραμμα.

Σημειώνεται πως πρόκειται για το πρώτο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης κτηρίων με ξεχωριστό προϋπολογισμό για τα ευάλωτα νοικοκυριά.

Παράλληλα, το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε την έγκριση του 1ου πίνακα προσωρινών αποτελεσμάτων, που αφορά σε 33 απορριπτέες αιτήσεις στο Πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2021».

Σημειώνεται πως όσοι υπέβαλλαν αίτηση, η οποία έχει απορριφθεί, έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν τις ενστάσεις τους ηλεκτρονικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος υποβολής και διαχείρισης. Οι ενστάσεις θα υποβάλλονται εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα (10) ημερολογιακών ημερών, από την ημέρα της ανακοίνωσης των προσωρινών πινάκων.

Δείτε τα αποτελέσματα στην ιστοσελίδα του Προγράμματος (κλικ εδώ).

Συνολικά, μετά και την απόφαση ένταξης όλων των επιλαχόντων στο «Εξοικονομώ 2021», οι δικαιούχοι του Προγράμματος είναι 87.578 νοικοκυριά και ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 1,2 δισ. ευρώ.

Πρόγραμμα «Ηλέκτρα»

Στις 12/10 ξεκίνησε η υποβολή των αιτήσεων συμμετοχής στο πρόγραμμα «Ηλέκτρα», ύψους 640 εκατ. ευρώ, του υπουργείου Ενέργειας που σκοπό έχει την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων του δημοσίου τομέα συνολικής κάλυψης 2,5 εκατ. τ.μ., στο πλαίσιο της προσπάθειας εξοικονόμησης ενέργειας στο Δημόσιο.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους στην ειδική πλατφόρμα hlektra.gov.gr.

Οι χρηματοδοτούμενες δράσεις που προβλέπονται μέσα από το πρόγραμμα είναι παρεμβάσεις που αφορούν ενδεικτικά στο κέλυφος του κτιρίου, στα διάφορα συστήματα Ηλεκτρο-Μηχανολογικών (Η/Μ) εγκαταστάσεων και παρεμβάσεις που αποδεδειγμένα συμβάλλουν στην ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, συμπεριλαμβανομένης της στατικής ενίσχυσης, όπου απαιτείται.

Σημειώνεται πως τα κτίρια που εντάσσονται στο Πρόγραμμα «Ηλέκτρα» θα πρέπει (μεταξύ άλλων), μετά τις επεμβάσεις, να κατατάσσονται, κατ’ ελάχιστον, στην κατηγορία ενεργειακής απόδοσης Β, του άρθρου 10 του ισχύοντος Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (Κ.Εν.Α.Κ) [Α.Π. ΔΕΠΕΑ/οικ.178581/30–06–2017, ΦΕΚ 2367/Β’/12–07–2017], ενώ ταυτόχρονα, θα πρέπει να εξασφαλίζουν εξοικονόμηση ετήσιας πρωτογενούς ενέργειας, τουλάχιστον, κατά 30%.

Κατηγορίες υποψηφίων δικαιούχων του προγράμματος «Ηλέκτρα»

Οι υποψήφιοι δικαιούχοι του προγράμματος, σύμφωνα με τον ορισμό αυτών από την παρούσα πρόσκληση, εξειδικεύονται στις ακόλουθες 4 βασικές κατηγορίες πολεοδομικών χρήσεων:

1. Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας (νοσοκομεία, κέντρα υγείας, γηροκομεία κλπ)
2. Εκπαίδευσης (ΑΕΙ, σχολεία κλπ)
3. Γραφείων (εγκαταστάσεις γραφείων, διοικητήρια, επισκοπεία κλπ)
4. Λοιπές Χρήσεις Κτιρίων, που εντάσσονται στο Μητρώο Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, ή είναι Ν.Π.Δ.Δ. (κλειστές αθλητικές εγκαταστάσεις, χώροι μουσείων, εκκλησιαστικών ιδρυμάτων, πολιτιστικών εκδηλώσεων κλπ).

Πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Επιχειρώ»

Μέχρι το τέλος της χρονιάς αναμένεται να προκηρυχθεί το πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Επιχειρώ» ύψους 200 εκατ. ευρώ που θα επιδοτήσει επενδύσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων και του εξοπλισμού μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων από τους κλάδους του εμπορίου, των υπηρεσιών και του τουρισμού.

Σύμφωνα με το προσχέδιο του Οδηγού του προγράμματος, η εξοικονόμηση αναμένεται να προκύψει από:

α) την ενεργειακή αναβάθμιση της κτιριακής υποδομής με παρεμβάσεις στο κτιριακό κέλυφος, αναβάθμιση εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, αναβάθμιση συστημάτων ψύξης/θέρμανσης, αναβάθμιση ή και ένταξη νέων υλικών και εξοπλισμού για τη μείωση των απωλειών ενέργειας, αναβάθμιση εξοπλισμού φωτισμού, κλπ, και

β) την εγκατάσταση και πιστοποίηση συστημάτων διαχείρισης ενέργειας και διατάξεων αυτοματισμού.

Πιο αναλυτικά, για τους κλάδους Εμπορίου και Υπηρεσιών ενισχύονται έργα συνολικού προϋπολογισμού ύψους επένδυσης έως 100.000 ευρώ, ενώ για τον κλάδο του Τουρισμού τα όρια προϋπολογισμού ύψους επένδυσης είναι από 50.000 ευρώ έως και 500.000 ευρώ.

Η διάρκεια υλοποίησης κάθε πρότασης, δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 18 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης της πρότασης.

Δείτε τις επιλέξιμες επεμβάσεις (κλικ εδώ)

«Εξοικονομώ και Ανακαινίζω» για νέους

Πιο αναλυτικά, οι δύο ενότητες του ενιαίου προγράμματος «Εξοικονομώ και Ανακαινίζω» για νέους αφορά 20.000 νέους ηλικίας 18 – 39 ετών θα ξεκινήσει αυτόν τον Δεκέμβριο και θα έχει στόχο της αύξηση της ιδιοκατοίκησης, όπως και την ανακαίνιση παλαιότερων σπιτιών με συνολικό προϋπολογισμό τα 350 εκατ. ευρώ.

Από αυτά, τα 200 εκατ. ευρώ έρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, τα 50 εκατ. ευρώ από την ΔΥΠΑ και εξυπηρετούν στον χαμηλότοκο δανεισμό, ακόμα 50 εκατ. ευρώ προέρχονται από το Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων 2023 και τέλος επιπλέον 50 εκατ. ευρώ θα δοθούν από τις συνεργαζόμενες τράπεζες.

Οι προϋποθέσεις συμμετοχής είναι αντίστοιχα οικογενειακό εισόδημα έως 50.000 ευρώ (εξοικονόμηση) και 20.000 ευρώ (ανακαίνιση). Το σπίτι θα πρέπει να είναι ιδιόκτητο και ιδιοκατοικούμενο ή ο νέος να έχει την επικαρπία και να κατατάσσεται σε ενεργειακή κατηγορία Γ΄ ή χαμηλότερη.

Όπως διευκρινίζεται στο «Εξοικονομώ» κάθε δικαιούχος θα λαμβάνει έως και 25.000 ευρώ για ενεργειακές παρεμβάσεις βελτίωσης στο ακίνητό του, με τα ποσοστά επιδότησης να κυμαίνονται από 50% έως και 90%

Στο «Ανακαινίζω» κάθε δικαιούχος θα λαμβάνει έως και 10.000 ευρώ για παρεμβάσεις ανακαίνισης με ποσοστό επιδότησης 30% για όλους.

Το πρόγραμμα για την ανακαίνιση του ακινήτου επιδοτεί την ανακαίνιση κατοικιών οι οποίες είναι κενές και δεν χρησιμοποιούνται, προκειμένου να διατεθούν σε μισθώσεις διάρκειας τουλάχιστον 3 ετών και το ποσοστό επιδότησης των υλικών και εργασιών ανακαίνισης φθάνει έως 40%.

Πιο αναλυτικά, αφορά κατοικίες μέχρι 100 τ.μ. στις οποίες ο ωφελούμενος θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 50% της επικαρπίας ή της πλήρους κυριότητας, οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ.

Οι ωφελούμενοι θα επιλέγονται με βαθμολογία που πριμοδοτεί όσους έχουν μικρότερη ακίνητη περιουσία και ζητούν μικρότερη ενίσχυση από τη μέγιστη (40%).

Ταυτόχρονα, για την κάλυψη της ίδιας συμμετοχής από τους νέους, στο «Εξοικονομώ» ο δανεισμός θα είναι άτοκος, ενώ για το «Ανακαινίζω» προβλέπεται χαμηλότοκος δανεισμός έως 7.00 ευρώ.

Αλλάζω συσκευή, ηλιακοί θερμοσίφωνες και φωτοβολταϊκά

Παράλληλα, τα επιδοτούμενα προγράμματα που προκηρύσσει εντός του έτους το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα βοηθήσουν τα νοικοκυριά σε όλη την Ελλάδα να θωρακιστούν ενεργειακά και να γίνουν πιο «φιλικά» προς το περιβάλλον, ενώ ταυτόχρονα εξοικονομούν χρήματα από το πορτοφόλι τους.

Αυτά είναι:

1. Το «Αλλάζω συσκευή», το οποίο επιχορηγεί νοικοκυριά για την αντικατάσταση παλαιών ηλεκτρικών συσκευών με νέες, φιλικές προς το περιβάλλον και ενεργειακά πιο αποδοτικές.

Το πρόγραμμα προβλέπει επιδότηση έως και 50% για την αγορά νέων συσκευών που θα αντικαταστήσουν παλιά, ενεργοβόρα κλιματιστικά, ψυγεία και καταψύκτες. Η επιχορήγηση παρέχεται μέσω επιταγών (vouchers) του Προγράμματος, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε καταστήματα λιανικής πώλησης ηλεκτρικών συσκευών και να καλύψουν ένα μέρος της συνολικής δαπάνης.

Σημειώνεται πως αυξήθηκαν κατά 200.000, με πρόσθετο κονδύλι 140 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, οι δικαιούχοι του προγράμματος «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή», με τους νέους δικαιούχους να είναι από τη λίστα επιλαχόντων.

Η καταληκτική ημερομηνία για αγορά νέων έχει παραταθεί μέχρι την 1^η Νοεμβρίου.

1. Το πρόγραμμα για τους ηλιακούς θερμοσίφωνες, η προκήρυξη του οποίου θα ανακοινωθεί μέχρι το τέλος του έτους και θα έχει προϋπολογισμό 65 εκατ. ευρώ.

Το νέο πρόγραμμα επιδότησης θα προβλέπει την αντικατάσταση του παλαιού τύπου ηλεκτρικών θερμοσιφώνων με σύγχρονους και με μέσο κόστος αγοράς τα 800 – 1.000 ευρώ. Ανοιχτό παραμένει το ζήτημα των κριτηρίων που θα πρέπει να πληρούν οι δικαιούχοι, αν και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις οι επιδοτήσεις θα δοθούν με συγκεκριμένα κριτήρια – εισοδηματικά και κοινωνικά – αντίστοιχα με εκείνα που ίσχυσαν στην επιδότηση ηλεκτρικών συσκευών.

1. Στα «σκαριά» βρίσκεται το πρόγραμμα για τα φωτοβολταϊκά που προβλέπει επιδότηση για εγκατάσταση συστημάτων παραγωγής ρεύματος από τον ήλιο από νοικοκυριά, επαγγελματίες και αγρότες.

Το πρόγραμμα αφορά εγκατάσταση 250.000 φωτοβολταϊκών σε 150.000 σε στέγες κατοικιών και σύμφωνα με τις πληροφορίες προβλέπεται επιδότηση 40%-60%.

Σημειώνεται πως ήδη έχει ψηφιστεί η νομοθετική ρύθμιση που διασφαλίζει τον απαιτούμενο «ηλεκτρικό χώρο» στο δίκτυο διανομής, ενώ είναι έτοιμη η πλατφόρμα υποδοχής των αιτημάτων του ΔΕΔΔΗΕ. Στόχος είναι η προκήρυξη έως τον Ιανουάριο.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα νοικοκυριά έχουν τη δυνατότητα να εξοικονομήσουν ενέργεια, ακόμα και χωρίς την ένταξη τους σε κάποιο πρόγραμμα, ακολουθώντας απλούς τρόπους, όπως η απομόνωση χώρων που δεν χρησιμοποιούν ή στεγανοποίηση πορτών και παραθύρων.