Επτά και πλέον στους δέκα Έλληνες και Ευρωπαίους πιστεύουν ότι η χώρα τους έχει ωφεληθεί από την ένταξη στην ΕΕ και ότι οι ενέργειες της ΕΕ έχουν αντίκτυπο στην καθημερινή τους ζωή, σύμφωνα με την έρευνα Ευρωβαρόμετρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που δίνεται στη δημοσιότητα σήμερα, έξι μήνες πριν από τις ευρωεκλογές (6η-9η Ιουνίου).

Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, το 72% των πολιτών της ΕΕ και το 73% των Ελλήνων πολιτών πιστεύει ότι η χώρα τους έχει ωφεληθεί από την ένταξη στην ΕΕ. Ο κύριος λόγος για το 50% των Ελλήνων ερωτηθέντων είναι η συμβολή της ΕΕ στη διατήρηση της ειρήνης και στην ενίσχυση της ασφάλειας (34% στην ΕΕ). Επίσης, για το 34% των Eυρωπαίων ερωτηθέντων, κύριος λόγος είναι η βελτιωμένη συνεργασία μεταξύ των χωρών της Ένωσης.

Το 87% των Ελλήνων (το τρίτο υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ, μετά την Κύπρο και τη Μάλτα), έναντι 70% των Ευρωπαίων, πιστεύουν ότι οι ενέργειες της ΕΕ έχουν αντίκτυπο στην καθημερινή τους ζωή. Θετική εικόνα για την ΕΕ έχει το 45% των Ευρωπαίων και το 43% των Ελλήνων, ενώ το 38% των Ευρωπαίων και των Ελλήνων έχει ουδέτερη εικόνα και το 16% των Ευρωπαίων έναντι 19% των Ελλήνων αρνητική εικόνα. Για το 61% των Ευρωπαίων, έναντι 49% των Ελλήνων, η συμμετοχή της χώρας τους στην ΕΕ είναι «κάτι καλό».

Στο ερώτημα «σε ποιο θέμα θα θέλατε να δώσει προτεραιότητα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;», τόσο οι Έλληνες (59%) όσο και πάνω από το ένα τρίτο των χωρών μελών της ΕΕ (36%), θέτουν ως πρώτη προτεραιότητα την καταπολέμηση της φτώχειας.

Δεύτερη προτεραιότητα για τους Έλληνες είναι η υποστήριξη της οικονομίας και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας με ποσοστό 54% (τέταρτη προτεραιότητα για τους πολίτες της ΕΕ με ποσοστό 29%). Τρίτη προτεραιότητα για τους Έλληνες έχει η δημόσια υγεία (50%), ενώ για τους άλλους Ευρωπαίους η υγεία αποτελεί δεύτερη προτεραιότητα (34%). Τρίτη προτεραιότητα για τους Ευρωπαίους πολίτες είναι οι δράσεις κατά της κλιματικής αλλαγής (29%, έναντι 26% για τους Έλληνες).

Στο ερώτημα «ποιες αξίες πρέπει να υπερασπιστεί κατά προτεραιότητα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;», το 38% των Ελλήνων και των Ευρωπαίων απαντά πρώτα «τη δημοκρατία». Εξίσου σημαντική είναι για το 38% των Ελλήνων (22% των Ευρωπαίων), «η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και μεταξύ των περιφερειών της», ενώ για το 36% των Ελλήνων, και το 25% των Ευρωπαίων, προτεραιότητα είναι επίσης «το κράτος δικαίου».

Οι κοινωνικοοικονομικές δυσκολίες εξακολουθούν να επηρεάζουν πολλούς Ευρωπαίους, ακόμη και αν οι δείκτες βελτιώθηκαν ελαφρώς κατά τη διάρκεια του τελευταίου εξαμήνου. Το 73% (6 εκατοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από την άνοιξη του 2023) των ερωτηθέντων στην ΕΕ πιστεύει ότι το βιοτικό τους επίπεδο θα χειροτερέψει το επόμενο έτος. Επίσης, το 47% των ευρωπαίων πολιτών, έναντι 70% των Ελλήνων (δεύτερο υψηλότερο ποσοστό μετά την Κύπρο) πιστεύει ότι το βιοτικό του επίπεδο έχει ήδη μειωθεί και αναμένει ότι αυτό θα συμβεί και τον επόμενο χρόνο. Το ίδιο πιστεύει η πλειοψηφία των ερωτηθέντων σε 22 κράτη-μέλη.

Για τις Ευρωεκλογές τον Ιούνιο του 2024, δηλώνει ότι ενδιαφέρεται το 58% των Ελλήνων ερωτηθέντων, έναντι 57% των πολιτών στην ΕΕ (6 μονάδες υψηλότερο από το φθινόπωρο του 2018).

Το 77% των Ελλήνων, έναντι 53% των Ευρωπαίων, επιθυμεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να διαδραματίζει πιο σημαντικό ρόλο (πλειοψηφική άποψη σε 21 κράτη μέλη). Επίσης, στο ερώτημα «πότε θα διεξαχθούν οι επόμενες ευρωπαϊκές εκλογές;» το 18% των Ελλήνων, έναντι 28% των Ευρωπαίων έδωσε σωστή απάντηση. Στο ερώτημα, «αν οι επόμενες ευρωεκλογές ήταν προγραμματισμένες για την επόμενη εβδομάδα, πόσο πιθανό θα ήταν να ψηφίσετε;», το 75% των Ελλήνων, έναντι 68% των Ευρωπαίων απάντησε ότι είναι «πιθανό» (εννέα μονάδες υψηλότερα από το φθινόπωρο του 2018). «Ουδέτερο» απάντησε το 11% των Ελλήνων και «όχι πιθανό» το 12%.

Για το 63% των Ελλήνων, ο πρώτος λόγος που κατά τη γνώμη τους ψηφίζουν οι άνθρωποι στις ευρωπαϊκές εκλογές είναι «για να στηρίξουν ένα πολιτικό κόμμα» (37% στην ΕΕ), ο δεύτερος λόγος γιατί «είναι καθήκον τους ως πολίτες» με ποσοστό 42% (36% στην ΕΕ) και ο τρίτος γιατί «θέλουν να στηρίξουν ένα συγκεκριμένο υποψήφιο» με 39% (23% στην ΕΕ).

Το Ευρωβαρόμετρο εκπονήθηκε από τον ερευνητικό οργανισμό Verian (πρώην Kantar Public) μεταξύ της 25ης Σεπτεμβρίου και της 29ης Οκτωβρίου στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Η έρευνα διενεργήθηκε με τη μέθοδο των προσωπικών συνεντεύξεων μέσω συνδέσεων βίντεο. Έγιναν συνολικά 26.523 συνεντεύξεις. Τα αποτελέσματα της ΕΕ σταθμίστηκαν ανάλογα με το μέγεθος του πληθυσμού κάθε χώρας.

Key findings

Attitudes towards EU citizenship

86% agree that they feel they are citizens of the European Union, with over six in ten (63%) totally agreeing.

Q8 – Please tell me to what extent you agree or disagree with the following statements: You feel that you are a citizen of the European Union (% by country)

Awareness and understanding of EU citizenship

An overwhelming majority (93%) of respondents know that they are simultaneously citizens of the EU and their country of residence. Somewhat lower majorities are aware that citizens of Member States do not need to apply to become EU citizens (74%) or that they cannot opt out of being EU citizens (67%).

Q3 – For each of the statements which I am going to read out, please state whether you think they are true or false. If you don’t know, please say so, and we will go on to the next statement. (% EU27)

Awareness of rights associated with EU citizenship

Exactly half of respondents (50%) say they feel well informed about their rights as a citizen of the EU, while a third (33%) say they do not feel very well informed and 16% do not feel at all informed. At the Member State level, the proportion feeling well informed ranges from a 26% in France to 64% in Poland.

Q2 – How well informed do you feel about your rights as a citizen of the European Union? (% by country)