Ερώτηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέθεσε ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ–ΠΣ/The Left, Κώστας Αρβανίτης για τις μεθοδεύσεις γύρω από τη δημιουργία, χρηματοδότηση και αυτονόμηση από την ΕΥΠ του ΚΕΤΥΑΚ. Πρόκειται για το Κέντρο Τεχνολογικής Υποστήριξης, Ανάπτυξης και Καινοτομίας που έχει δημιουργηθεί εντός της ΕΥΠ, είναι γνωστό ως “ΕΥΠ μέσα στην ΕΥΠ” και το οποίο λειτουργεί χωρίς κανέναν έλεγχο και λογοδοσία.
Ο Κώστας Αρβανίτης, μέλος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE) του Ευρωκοινοβουλίου, μιλά για μια «εξαιρετικά περίεργη και σκοτεινή υπόθεση με αναθέσεις, αδιαφάνεια, “απόρρητες” και αριστοτεχνικά φτιαγμένες προδιαγραφές προκειμένου να οδηγούν σε συγκεκριμένο προμηθευτή, το αγαπημένο “παιχνίδι” του πρωθυπουργού, τις Μυστικές Υπηρεσίες της χώρας και φυσικά μερικές δεκάδες εκατομμύρια ζεστό δημόσιο χρήμα (ελληνικό αλλά και ενωσιακό)».
Επικαλούμενος τεκμηριωμένα δημοσιεύματα, στα οποία δεν έχει δοθεί πειστική απάντηση μέχρι στιγμής, ο Κώστας Αρβανίτης θέτει στην Κομισιόν δύο ερωτήσεις για το ζήτημα, επισημαίνοντας την «προικοδότησή» του ΚΕΤΥΑΚ με δεκάδες εκατ. ευρώ από χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας, προκειμένου να λειτουργήσει ως Επιχειρησιακό Κέντρο Κυβερνοασφάλειας.
Με τις δύο ερωτήσεις του ο ευρωβουλευτής αναδεικνύει τα σοβαρά ζητήματα διαλειτουργικότητας και αποτελεσματικότητας που προκύπτουν από τη σκοτεινή μεθόδευση της κυβέρνησης Μητσοτάκη, και αφετέρου το ζήτημα της αδιαφάνειας και έλλειψης ελεγξιμότητας ενωσιακών πόρων που προκύπτουν μέσα από όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας.
Κεντρικό σημείο των δύο ερωτήσεων είναι η ΕΥΠ, δηλαδή μια μυστική υπηρεσία, είναι ο κατάλληλος φορέας να υλοποιήσει μια στρατηγική κυβερνοασφάλειας, ρόλος που θα έπρεπε να ανατεθεί σε μια δημόσια αρχή που να μπορεί να λειτουργεί με δημόσιο έλεγχο και διαφάνεια.
Σύμφωνα με τον Κώστα Αρβανίτη πρόκειται για «μια ΕΥΠ μέσα στην ΕΥΠ, με ευρωπαϊκά κονδύλια αλλά… ελληνική, Μητσοτακική αδιαφάνεια φαίνεται πως επιχειρεί να χτίσει η Κυβέρνηση. Πατώντας πάνω στην ευρωπαϊκή πολιτική για την ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας, μια κρίσιμη και απαραίτητη ασπίδα προστασίας των Δημόσιων Ευρωπαϊκών συστημάτων πληροφορικής, η Κυβέρνηση επιλέγει να αναθέσει σε μια ημιαυτόνομη δομή της ΕΥΠ ένα έργο που θα έπρεπε να αποτελεί αντικείμενο μιας εθνικής αρχής και όχι των Μυστικών Υπηρεσιών».
«Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη», επισημαίνει, «αφού έκανε ολόκληρη τη διακυβέρνηση της χώρας, αλλά και την πολύτιμη Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών υπόθεση κολλητών, τώρα επιχειρεί με ευρωπαϊκό δημόσιο χρήμα να χτίσει έναν πυλώνα αδιαφάνειας σε έναν στρατηγικό τομέα για την ασφάλεια της χώρας. Με τους τυχοδιωκτισμούς και τις αρπαχτές της Κυβέρνησης των κολλητών του κυρίου Μητσοτάκη η χώρα δεν βρίσκεται αντιμέτωπη απλά με άνα ακόμη ευρω-ρεζιλίκι, αλλά κινδυνεύει να βρεθεί σοβαρά εκτεθειμένη στους εταίρους της και μάλιστα τη στιγμή της κορύφωσης της τουρκικής επιθετικότητας».
Και καταλήγει:
«Δεν μπορεί όμως κανείς να μην μπει στον πειρασμό να συνδέσει την όζουσα αυτή υπόθεση με το σκάνδαλο των υποκλοπών Μητσοτάκη και να σκεφτεί πως ίσως βρισκόμαστε μπροστά σε μια έντεχνη προσπάθεια να χτιστεί με χρήμα των πολιτών της ΕΕ ένα ακόμη παρακλάδι ενός σκοτεινού παρακρατικού μηχανισμού, του ίδιου που χρησιμοποιήθηκε για τις παρακολουθήσεις “ενοχλητικών” δημοσιογράφων και ενός Ευρωβουλευτή, και μετέπειτα πολιτικού αρχηγού. Η Ευρωπαϊκή Ηγεσία οφείλει στους πολίτες της Ελλάδας αλλά και ολόκληρης της ΕΕ καθαρές απαντήσεις».
Ακολουθούν οι δύο ερωτήσεις του Κώστα Αρβανίτη προς την Κομισιόν:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Κωνσταντίνος Αρβανίτης (The Left)
Θέμα: Ίδρυση Επιχειρησιακού Κέντρου Κυβερνοασφάλειας στην Ελλάδα: Σοβαροί Κίνδυνοι Δυσλειτουργιών
Η ΕΣΚ1 προωθείται προς ενίσχυση της ενωσιακής ανθεκτικότητας έναντι κυβερνοαπειλών και
προστασία της ψηφιακής οικονομίας και κάθε φυσικού και νομικού προσώπου, με θεμελιώδη την
πρόταση δημιουργίας δικτύου ΕΚΚ2 σε όλα τα Κ-Μ. Στο ήδη εγκριθέν3 Εθνικό Σχέδιο «Ελλάδα 2.0» συμπεριλαμβάνεται έργο4 που αφορά στην ίδρυση και λειτουργία Εθνικού Επιχειρησιακού Κέντρου Κυβερνοασφάλειας, προϋπολογισμού 40.4 εκατομμυρίων Ευρώ, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί με πόρους του ΤΑΑ5 και δικαιούχο την Ελληνική ΕΥΠ6 μέσω εποπτευόμενης από αυτή δομής.7
Ερωτάται η Επιτροπή:
Οι ΕΥΠ ή οι ΕΑΚ8 είναι κατά την κρίση σας αρμόδιες: α) να διασφαλίζουν ότι όλοι επωφελούνται από αξιόπιστες υπηρεσίες κυβερνοασφάλειας και ψηφιακά εργαλεία και β) να προστατεύουν τα θεμελιώδη δικαιώματα και αξίες σύμφωνα με τους στόχους του ΕΣΚ;
Η σχετική επιχειρησιακή συνεργασία προϋποθέτει διακρατική ανταλλαγή πληροφοριών. Πώς νοείται δικαιούχος έργου εθνικού ΕΚΚ η ελληνική ΕΥΠ όταν η αποστολή της περιορίζεται σε συλλογή και όχι διαμοίραση πληροφοριών, και πώς διασφαλίζεται η διαλειτουργικότητα μεταξύ εθνικών ΟΑΕΑΠ9 όταν στο προαναφερθέν έργο δεν δημοσιοποιούνται τεχνικές προδιαγραφές και άρα η προεπιλογή των υποψηφίων αναδόχων περιορίζει την τελικώς εφαρμοστέα τεχνολογία στις δυνατότητες και την τεχνογνωσία αυτών;
Έχουν εγκριθεί αντίστοιχα έργα αλλού στο πλαίσιο εθνικών σχεδίων ΤΑΑ; Εάν ναι, σε ποια άλλα Κ-Μ υλοποιούνται αυτά κατά τα πρότυπα λειτουργίας ΕΥΠ (π.χ. απόρρητο για το αντικείμενο του έργου και τους αναδόχους) και όχι από τις αρμόδιες ΕΑΚ;
Σημειώσεις
- ΕΣΚ: Ευρωπαϊκή Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας – ECS: European Cybersecurity Strategy
- ΕΚΚ: Επιχειρησιακό Κέντρο Κυβερνοασφάλειας – SOC: Security Operations Centre
- Βλ. εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 13 Ιουλίου 2021 (ST10152/21, ST10152/21 ADD1)
- «Στρατηγική και πολιτικές κυβερνοασφάλειας στο Δημόσιο Τομέα και δημιουργία Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Κυβερνοασφάλειας» (κωδικός ΟΠΣ ΤΑ 5150132), Δράση 16823 «Επένδυση στην Βελτίωση της Κυβερνοασφάλειας στο Δημόσιο και Δημιουργία Εθνικού Κέντρου Κυβερνοασφάλειας».
- ΤΑΑ: Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας – RRF: Recovery and Resilience Facility
- ΕΥΠ: Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών – NIS: National Intelligence Service
- ΚΕΤΥΑΚ: Κέντρο Τεχνολογικής Υποστήριξης, Ανάπτυξης και Καινοτομίας
- ΕΑΚ: Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας – NCA: National Cybersecurity Agency
- ΟΑΕΑΠ: Ομάδα Αντιμετώπισης Έκτακτων Αναγκών στην Πληροφορική – CERT: Computer Emergency Response Team__
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Κωνσταντίνος Αρβανίτης (The Left)
Θέμα: Ίδρυση Επιχειρησιακού Κέντρου Κυβερνοασφάλειας στην Ελλάδα : Αδιαφάνεια και έλλειψη ελεγξιμότητας ενωσιακών πόρων
Η ΕΣΚ1 αποτελεί πρωτοβουλία θωράκισης της ΕΕ έναντι κυβερνοαπειλών και σχετικής προστασίας της ψηφιακής οικονομίας και κάθε φυσικού και νομικού προσώπου. Κεντρική προτεραιότητά της αποτελεί η πρόταση δημιουργίας δικτύου ΕΚΚ2 σε όλα τα Κ-Μ. Το Εθνικό Σχέδιο «Ελλάδα 2.0»3 προβλέπει αντίστοιχο έργο4 προϋπολογισμού 40.4 εκατομμυρίων Ευρώ, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί με πόρους του ΤΑΑ5 και δικαιούχο την Ελληνική ΕΥΠ6 μέσω εποπτευόμενης από εκείνη δομής.7
Ωστόσο, σημαντικά ζητήματα εγείρονται ως προς τη λογοδοσία, την οικονομική διαφάνεια και
ελεγξιμότητα, δεδομένου ότι για τη διαδικασία προμήθειας και δαπανών τηρούνται αυστηροί κανόνες μυστικότητας σύμφωνα με τα σχετικά πρωτόκολλα της ελληνικής ΕΥΠ.
Ερωτάται η Επιτροπή:
Καθώς οι πόροι του ΤΑΑ οφείλουν να είναι ελέγξιμοι, πώς νοείται έλεγχος νομιμότητας δαπανών υπό τέτοιους περιορισμούς; Κατά την έγκριση του ανωτέρω έργου εξετάστηκαν ζητήματα που άπτονται της μυστικότητας και την έλλειψης διαφάνειας και λογοδοσίας και διευκρινίστηκε πώς εξυπηρετείται ο σκοπός του έργου όταν τον υλοποιεί μια ΕΥΠ και όχι μια αρμόδια αρχή (π.χ. ΕΑΚ8;
Μετά τις αποκαλύψεις σχετικά με την πιθανή κατάχρηση πόρων του ΤΑΑ για την αγορά λογισμικού ή/και σχετικών υπηρεσιών παρακολούθησης και τη χρήση spyware, σκοπεύετε κατά λόγο αρμοδιότητας να επανεξετάσετε το ανωτέρω έργο;
Υπάρχει πιθανότητα οι εθνικές ΕΥΠ να λαμβάνουν χρηματοδότηση επ’ αφορμή της κυβερνοασφάλειας με απευθείας μεταφορά ενωσιακών κεφαλαίων μέσω ΕΚΙΚ; Ποια μέτρα έχουν ληφθεί ενάντια σε μια τέτοια προοπτική;
Σημειώσεις:
- ΕΣΚ: Ευρωπαϊκή Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας – ECS: European Cybersecurity Strategy.
- ΕΚΚ: Επιχειρησιακό Κέντρο Κυβερνοασφάλειας – SOC: Security Operations Centre.
- Εγκεκριμένο διά της εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 13 Ιουλίου 2021 (ST10152/21, ST10152/21 ADD1).
- «Στρατηγική και πολιτικές κυβερνοασφάλειας στο Δημόσιο Τομέα και δημιουργία Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Κυβερνοασφάλειας» (κωδικός ΟΠΣ ΤΑ 5150132), Δράση 16823 «Επένδυση στην Βελτίωση της Κυβερνοασφάλειας στο Δημόσιο και Δημιουργία Εθνικού Κέντρου Κυβερνοασφάλειας».
- ΤΑΑ: Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας – RRF: Recovery and Resilience Facility
- ΕΥΠ: Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών – NIS: National Intelligence Service
- ΚΕΤΥΑΚ: Κέντρο Τεχνολογικής Υποστήριξης, Ανάπτυξης και Καινοτομίας.
- ΕΑΚ: Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας – NCA: National Cybersecurity Agency__
