Αφορμή του κειμένου που ακολουθεί αποτέλεσε συνέντευξη του υπουργού Εργασίας στην εφημερίδα Real News της 19.6.2022. Στη συνέντευξή του αυτή ο υπουργός Εργασίας επαίρεται και θριαμβολογεί ότι σε 70 ημέρες εκδίδονται 67.000 κύριες συντάξεις και ότι μηδενίζεται με ραγδαίο ρυθμό ο όγκος των εκκρεμών συντάξεων. Αισθάνομαι συνεπώς την υποχρέωση να ενημερώσω τους συνταξιούχους, τα πολιτικά κόμματα αλλά και την ελληνική κοινωνία στο σύνολό της για το τι πράγματι συμβαίνει.
Ξεκαθαρίζω εξ αρχής ότι πρόκειται για έναν μηχανισμό εξαπάτησης που έχει μεθοδικά κατασκευαστεί στο υπουργείο Εργασίας από την πολιτική του ηγεσία. Η βάση της εξαπάτησης στηρίζεται στην πλαστή εμφάνιση των εκδιδόμενων προσωρινών συντάξεων ως οριστικών. Όπως είναι γνωστό, οι προσωρινές συντάξεις δεν μειώνουν τον όγκο των εκκρεμών συντάξεων. Ο όγκος αυτός μειώνεται μόνο με την έκδοση των οριστικών συντάξεων. Συνεπώς η μεθόδευση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας που «βαφτίζει» τις προσωρινές συντάξεις οριστικές αποτελεί ψευδή ισχυρισμό ότι μειώνεται ο όγκος των εκκρεμών συντάξεων.
Όμως το πρόβλημα δεν τελειώνει εδώ, στην απλή εξαπάτηση συνταξιούχων, δανειστών (που έχουν θέσει ως προαπαιτούμενο της εξόδου της χώρας από την εποπτεία τη σοβαρή μείωση του όγκου των εκκρεμών συντάξεων) αλλά και του συνόλου του εκλογικού σώματος εν όψει εκλογών. Αυτή η μεθόδευση και η λειτουργία του μηχανισμού εξαπάτησης οδηγούν σε πρωτοφανείς παρενέργειες που απειλούν και πλήττουν βάναυσα και καίρια τα συνταξιοδοτικά και οικονομικά δικαιώματα των συνταξιούχων.
Πράγματι, με την επίκληση των νέων ρυθμίσεων του πρόσφατου Ν. 4921/2022 και με το πρόσχημα της επίσπευσης της έκδοσης των εκκρεμουσών συντάξεων, στον συντριπτικά μεγαλύτερο αριθμό των υπό συνταξιοδότηση πολιτών, δηλαδή σε όσους έχουν χρόνο ασφάλισης σε περισσότερα από ένα πρώην Ταμεία και συνεπώς υπάγονται στις ρυθμίσεις της διαδοχικής ασφάλισης:
● Εκδίδονται συνταξιοδοτικές αποφάσεις, οι οποίες όμως υπολογίζουν μόνο τον χρόνο ασφάλισης στο τελευταίο Ταμείο (π.χ. πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) αλλά αγνοούν παντελώς τον χρόνο ασφάλισης στο προηγούμενο Ταμείο (π.χ. πρώην ΟΑΕΕ).
● Στις εκδιδόμενες αυτές συνταξιοδοτικές αποφάσεις αναφέρεται ρητώς ότι ο δικαιούχος μπορεί αν διαφωνεί να ασκήσει ένσταση μέσα σε προθεσμία τριών μηνών (σημειώνεται ότι σύμφωνα με την ισχύουσα από πολλών ετών νομοθεσία ενστάσεις ασκούνται μόνο κατά των οριστικών αποφάσεων, ενώ αποκλείεται υποβολή ένστασης κατά προσωρινής απόφασης).
● Εάν συνεπώς παρέλθει άπρακτη η τρίμηνη προθεσμία χωρίς να υποβληθεί ένσταση κατά της εσφαλμένης αυτής απόφασης (αφού δεν έχει συνυπολογίσει και τον χρόνο ασφάλισης στο προηγούμενο Ταμείο), ο δικαιούχος χάνει το δικαίωμα εμπρόθεσμης υποβολής ένστασης με άμεσο κίνδυνο οριστικής απώλειας του χρόνου ασφάλισής του στο προηγούμενο Ταμείο, για τον οποίο όμως έχει καταβάλει πλήρως και εμπροθέσμως όλες τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές.
● Εννοείται, βέβαια, ότι η ζημία του ασφαλισμένου και συνταξιούχου δεν περιορίζεται στην απώλεια νόμιμου συντάξιμου χρόνου, αφού για το ύψος της ανταποδοτικής του σύνταξης λαμβάνεται υπόψη και ο μειωμένος δείκτης αναπλήρωσης των συντάξιμων αποδοχών που αντιστοιχεί όχι στον συνολικό χρόνο ασφάλισης αλλά μόνο στον χρόνο του τελευταίου Ταμείου.
● Να σημειωθεί ακόμη ότι και σε περιπτώσεις που ο χρόνος ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ως τελευταίο Ταμείο είναι μικρότερος των 20 ετών (6.000 ημέρες ασφάλισης), η ζημία του συνταξιούχου επεκτείνεται και στο ύψος της εθνικής σύνταξης.
● Η ζημία του συνταξιούχου μπορεί να φτάσει και σε ποσοστά πάνω από το 50% της σύνταξης που δικαιούται: όσο περισσότερα χρόνια ασφάλισης υπάρχουν στο προηγούμενο Ταμείο τόσο μεγαλύτερη η ζημία του ασφαλισμένου.
● Βέβαια, τη μέγιστη ζημία έχουν όσοι έχουν συμπληρώσει το 62ο έτος ηλικίας και έχουν συνολικά 40 χρόνια ασφάλισης, εκ των οποίων τα περισσότερα είναι στο προηγούμενο Ταμείο (π.χ. ΟΑΕΕ): για τους ασφαλισμένους αυτούς εκδίδονται αποφάσεις μόνο με βάση τα χρόνια του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με συνέπεια οι συντάξεις τους να είναι επιπλέον και μειωμένες με ένα πρόσθετο 40% (ενώ δικαιούνται πλήρη σύνταξη).
Από τα προεκτεθέντα προκύπτουν και τα ακόλουθα συμπεράσματα:
▷ Πρώτον, οι συνταξιούχοι πρέπει να ασκήσουν οπωσδήποτε μέσα στην τρίμηνη προθεσμία ένσταση κατά των εκδιδόμενων ως άνω αποφάσεων για να προστατεύσουν τα συνταξιοδοτικά και οικονομικά τους δικαιώματα.
▷ Δεύτερον, πρέπει να αναμένεται πλέον σωρεία νέων ενστάσεων που θα δεσμεύσουν με επιπρόσθετη απασχόληση τον ΕΦΚΑ αλλά και θα πολλαπλασιάσουν τα γραφειοκρατικά προβλήματα.
▷ Τρίτον, οι νέες αυτές ενστάσεις και η εξ αυτών καινούργια γραφειοκρατία θα δυσχεράνουν ακόμη περισσότερο την έκδοση οριστικών συνταξιοδοτικών αποφάσεων.
Συμπερασματικώς, ο μηχανισμός εξαπάτησης που έχει στήσει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας όχι μόνο δεν βελτιώνει τον ρυθμό έκδοσης οριστικών συνταξιοδοτικά αποφάσεων αλλά αντιθέτως χειροτερεύει την κατάσταση αφού μεταθέτει στο μέλλον (στην προσεχή τριετία) την οριστικοποίησή τους.
* Πρώην Γ.Γ. Κοινωνικών Ασφαλίσεων
