Του Βασιλη Ταλαμαγκα
Είναι πραγματικά εντυπωσιακό, αν όχι ανησυχητικό, το γεγονός ότι ένα κόμμα που μέχρι πριν από λίγα χρόνια βρισκόταν στην εξουσία, σήμερα μοιάζει να αδυνατεί να αρθρώσει συγκροτημένο πολιτικό λόγο και να παραγάγει ουσιαστική πολιτική. Η εξέλιξη δε με τις υπέγραφες των βουλευτών Κασσελακη που αποσύρθηκαν άφησαν άφωνους πολλούς .
Ο ΣΥΡΙΖΑ, που από το 2015 έως το 2019 διαχειρίστηκε τις τύχες της χώρας, περνά σήμερα μια βαθιά κρίση ταυτότητας και στρατηγικής, η οποία εκφράζεται με τον πιο εμφανή τρόπο: την αδυναμία του να προτείνει λύσεις, να εμπνεύσει και να σταθεί με σοβαρότητα ως αξιωματική αντιπολίτευση.
Η παραίτηση της ηγεσίας του κόμματος μετά τις διαδοχικές εκλογικές ήττες, οι εσωτερικές έριδες, η αποχώρηση σημαντικών στελεχών, και η γενική σύγχυση ως προς το ιδεολογικό στίγμα, έχουν οδηγήσει τον ΣΥΡΙΖΑ σε μια περίοδο εσωστρέφειας και πολιτικής αδράνειας. Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως σήμερα λειτουργεί περισσότερο σαν μια σκιώδης υπενθύμιση του παρελθόντος, παρά σαν μια δύναμη με πραγματικές φιλοδοξίες για το μέλλον.
Η απουσία προτάσεων για τα μείζονα ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία —την ακρίβεια, την υγεία, την παιδεία, την κλιματική κρίση, το μεταναστευτικό, τη δημοκρατική λειτουργία των θεσμών— είναι εκκωφαντική. Αντί για μια σοβαρή και προγραμματικά τεκμηριωμένη στάση, βλέπουμε έναν πολιτικό οργανισμό που φαίνεται να αντιδρά σπασμωδικά, δίχως σαφή στρατηγική και με φτωχή επιχειρηματολογία. Οι παρεμβάσεις του δημόσιου λόγου του ΣΥΡΙΖΑ είναι συχνά γενικόλογες, αποσπασματικές και αμυντικές – περισσότερο απόπειρες να διατηρήσει μια υποτυπώδη παρουσία στο πολιτικό σκηνικό, παρά ουσιαστική συμβολή στον δημόσιο διάλογο.
Αυτό είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικό σε μια περίοδο κατά την οποία η κυβέρνηση εφαρμόζει πολιτικές που προκαλούν κοινωνικές αντιδράσεις και εντείνουν τις κοινωνικές ανισότητες. Αν ένας πρώην κυβερνητικός πόλος δεν μπορεί ή δεν θέλει να αρθρώσει αντιπρόταση, να οργανώσει κοινωνικά στρώματα και να εμπνεύσει με ένα νέο αφήγημα, τότε ποιος θα το κάνει;
Η πολιτική απουσία του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι απλώς εσωκομματικό ζήτημα. Είναι πλήγμα για τη δημοκρατία, καθώς μια υγιής δημοκρατία χρειάζεται σοβαρή, δυναμική και υπεύθυνη αντιπολίτευση. Χρειάζεται πολιτικές δυνάμεις που να μπορούν να ελέγχουν την εξουσία, να προτείνουν εναλλακτικές και να διαμορφώνουν δημόσια συνείδηση. Η μη παραγωγή πολιτικής από τον ΣΥΡΙΖΑ φανερώνει όχι μόνο την κρίση του κόμματος, αλλά και το κενό εκπροσώπησης που υπάρχει σήμερα στον χώρο της κεντροαριστεράς.
Ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται να αποφασίσει: θα συνεχίσει να βυθίζεται στην αφάνεια και την εσωστρέφεια ή θα επιχειρήσει μια ριζική ανασυγκρότηση, με σαφή ιδεολογική κατεύθυνση, ανανεωμένο πολιτικό προσωπικό και ουσιαστικές θέσεις για το αύριο της χώρας; Ο χρόνος θα δείξει. Αλλά για την ώρα, η απουσία του είναι πιο ηχηρή από την παρουσία του.
