Της Χρυσάνθης Ζεγγίνη*
Ο Τρύγος του 2025 στον Μαραθώνα καταγράφηκε ως ένας από τους πιο δύσκολους των τελευταίων ετών. Το φαινόμενο παγετού που σημειώθηκε το πρωινό της 10ης Απριλίου, σε ένα ιδιαίτερα κρίσιμο φαινολογικό στάδιο – όταν τα μπουμπούκια είχαν ήδη ανοίξει σε μικρά εμφανή clusters με τα πρώτα φυλλαράκια – προκάλεσε σημαντική μείωση στην παραγωγή. Συνολικά, η φετινή συγκομιδή των σταφυλιών μειώθηκε έως και 70%, ενώ στο Chardonnay η ζημιά ήταν σχεδόν ολοκληρωτική.
Το κλίμα της χρονιάς εξελίχθηκε με έναν ζεστό και ξηρό χειμώνα, χωρίς ουσιαστικό ψύχος και με περιορισμένες βροχοπτώσεις. Οι μήνες Ιανουάριος έως Μάρτιος έδωσαν λίγες και σποραδικές βροχές, ανεπαρκείς όμως για να εμπλουτίσουν τα εδάφη με την απαραίτητη υγρασία. Από τον Απρίλιο και μετά η ξηρασία κυριάρχησε, ενώ το καλοκαίρι χαρακτηρίστηκε από υψηλές θερμοκρασίες και σταθερούς ανέμους, οι οποίοι διατήρησαν τα αμπέλια υγιή και προστάτευσαν την παραγωγή από ασθένειες.
Παρά τις αντιξοότητες, οι ευνοϊκές καλοκαιρινές συνθήκες βοήθησαν ώστε τα σταφύλια που διασώθηκαν να φτάσουν σε άριστη υγιεινή κατάσταση. Η διαλογή στο αμπέλι ήταν εξαιρετικά εύκολη, καθώς ο μικρός όγκος παραγωγής συνοδεύτηκε από υψηλή ποιότητα και υγιή καρπό.
Ο Τρύγος ξεκίνησε στις 16 Αυγούστου με τις ερυθρές ποικιλίες Αγιωργίτικο και Merlot, συνεχίστηκε στις 30 Αυγούστου με το Ασύρτικο και ολοκληρώθηκε με το Σαββατιανό, το οποίο τρυγήθηκε από τις 31 Αυγούστου έως τις 4 Σεπτεμβρίου.
Η απόδοση του αττικού αμπελώνα φέτος έπεσε στα 250 κιλά ανά στρέμμα, επίπεδα εξαιρετικά χαμηλά σε σύγκριση με άλλες οινοπαραγωγικές περιοχές της Ευρώπης. Για παράδειγμα, στη Champagne της Γαλλίας η μέση απόδοση φτάνει τα 900 κιλά/στρέμμα, ενώ στη Βουργουνδία τα 400 κιλά/στρέμμα, όπου οι χαμηλές αποδόσεις διατηρούνται διαχρονικά ως μέσο παραγωγής κρασιών υψηλής ποιότητας. Το γεγονός ότι ο αττικός αμπελώνας αγγίζει πλέον τις χαμηλές αποδόσεις της Σαντορίνης, αποτελεί απόδειξη ότι τα κρασιά της Αττικής έχουν τη δυναμική να σταθούν επάξια στο διεθνές οινικό στερέωμα. Οι μικρές αποδόσεις χαρίζουν κρασιά μοναδικής συγκέντρωσης, έντασης και χαρακτήρα – και το 2025 προμηνύεται μια χρονιά όπου η ποιότητα θα υπερκεράσει κατά πολύ την ποσότητα.
Η φετινή χρονιά ανέδειξε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο την ευαλωτότητα αλλά και τη μοναδικότητα του αμπελώνα της Αττικής – του αρχαιότερου και διαχρονικά μεγαλύτερου της Ευρώπης. Η ανάγκη για μέτρα προστασίας και στρατηγικές προσαρμογής απέναντι στην κλιματική αλλαγή γίνεται ολοένα και πιο επιτακτική, ώστε να διασφαλίσουμε τη συνέχεια της αμπελουργικής μας κληρονομιάς.
Παρά τη μεγάλη μείωση στην ποσότητα, τα κρασιά που θα προκύψουν από τον Τρύγο του 2025 υπόσχονται να είναι εξαιρετικής ποιότητας – εκφραστικά, συμπυκνωμένα και γεμάτα χαρακτήρα. Μέσα από τις προκλήσεις, Οινοποιεία, όπως για παράδειγμα το Οινοποιείο “Ζεγγίνης” συνεχίζουν να δημιουργούν ετικέτες που αξίζουν να τραβούν τα βλέμματα και τις εντυπώσεις των οινοφίλων, επιβεβαιώνοντας ότι η ουσία του Μαραθώνα βρίσκεται στην ανθεκτικότητα και την ποιότητα.
*Η Χρυσάνθη Ζεγγίνη είναι Οινολόγος MSc Vigne et Vin – ISVV Bordeaux
