H Black Friday την Παρασκευή 29 Νοεμβρίου, αλλά και η Cyber Monday την Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου θεωρούνται κορυφαίες εμπορικές ημέρες στις οποίες ποντάρουν επιχειρήσεις και καταναλωτές. Οι λιανεμπορικες επιχειρήσεις αισιοδοξούν ότι θα είναι ημέρες που θα τονώσουν την ρευστότητα τους .
Την ίδια στιγμή, εντατικοποιούνται οι έλεγχοι στην αγορά από το υπουργείο Ανάπτυξης προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι προσφορές και οι εκπτώσεις θα είναι πραγματικές, προς όφελος του καταναλωτή. Ο έλεγχος της αγοράς είναι μια υποχρέωση της κυβέρνησης τονίζουν οι παράγοντες της αγοράς αφού πάντα θα υπάρχουν εκείνοι που λειτουργούν εκ του πονηρού και προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την μεγάλη ζήτηση των ημερών για να προσφέρουν προϊόντα με παραπλανητικές εκπτώσεις.
Είναι γνωστο ότι από τους εντατικούς ελέγχους την περσινή χρονιά διαπιστώθηκαν σημαντικές παραβάσεις σε δυο τουλάχιστον πολύ μεγάλες επιχειρήσεις .
Πάντως χρειάζεται μεγάλη προσοχή, αφού τον τελευταίο καιρο παρατηρείται, σημαντική αύξηση των νέων ιστοτόπων με θέμα τη Black Friday οι οποίοι στοχεύουν στην κλοπή των προσωπικών δεδομένων και των στοιχείων πληρωμής καταναλωτών.
Ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Θεοδωρικάκος τονίζει πως, αναφορικά με την συγκεκριμένη ημέρα , προκειμένου να προστατευτούν οι καταναλωτές από παραπλανητικές εκπτώσεις, στο στόχαστρο του υπουργείου Ανάπτυξης έχουν μπει 10.000 κωδικοί. Τουλάχιστον για 2.000 κωδικούς εξ αυτών υπάρχουν ενδείξεις πως υπάρχει παραβίαση της νομοθεσίας και θα επιβληθούν πρόστιμα.
Ο Συνήγορος του Καταναλωτή και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας επισημαίνουν ότι στόχος όλων των καταναλωτών δεν θα πρέπει να είναι μόνο οι οικονομικά συμφέρουσες, αλλά ταυτόχρονα οι έξυπνες και ασφαλείς αγορές. Στο πλαίσιο αυτό, συμβουλεύουν τους καταναλωτές τα παρακάτω:
-Προσέχουμε τη διαθεσιμότητα των προϊόντων: Κάποιες φορές, πίσω από μία πολύ χαμηλή τιμή κρύβεται ένας αρκετά μεγάλος χρόνος αναμονής για την παράδοση, που μπορεί να μην ικανοποιεί πάντοτε τις άμεσες ανάγκες μας.
-Επιβεβαιώνουμε την ορθότητα και εντιμότητα της προσφερόμενης εκπτωτικής τιμής: Ενίοτε, συμβαίνει οι εκπτώσεις να είναι πλασματικές και να μας ξεγελούν. Εντοπίζουμε και συμβουλευόμαστε εργαλεία που είναι διαθέσιμα online και μας δείχνουν σε βάθος χρόνου την εξέλιξη των τιμών των προϊόντων που μας ενδιαφέρουν. Επίσης, σημειώνουμε τις τιμές των προϊόντων πριν και μετά την εφαρμογή τυχόν εκπτώσεων, ώστε να μπορούμε εύκολα να τις συγκρίνουμε εκ των υστέρων.
-Προτιμούμε τη διεκπεραίωση της πληρωμής με αντικαταβολή ή ηλεκτρονικά μέσα, που μας δίνουν την εκ των υστέρων δυνατότητα αμφισβήτησης μιας ηλεκτρονικής συναλλαγής, εάν προκύψει προβληματική. Αποφεύγουμε την ολοσχερή εξόφληση των προϊόντων μέσω τραπεζικής κατάθεσης πριν από την παράδοσή τους, εκτός εάν εμπιστευόμαστε απόλυτα το κύρος και την εμπορική φήμη του πωλητή.
-Όταν αγοράζουμε εξ αποστάσεως, βεβαιωνόμαστε ότι στην ιστοσελίδα του εμπόρου αναγράφονται όλα τα κατά νόμο στοιχεία ταυτότητας (π.χ. η εμπορική επωνυμία του) και επικοινωνίας (πλήρης ταχυδρομική διεύθυνση εγκατάστασης). Για ακόμα μεγαλύτερη εξασφάλιση, αναζητούμε εάν παρέχονται επιπλέον ταυτοποιητικά στοιχεία, όπως αριθμός καταχώρησης στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο και ΑΦΜ.
-Στην τελική τιμή αγοράς των προϊόντων συνυπολογίζουμε τυχόν έμμεσα έξοδα (π.χ. κόστος αντικαταβολής, μεταφοράς, ασφάλισης, κ.λπ.), ώστε να έχουμε πλήρη εικόνα της πραγματικής οικονομικής μας επιβάρυνσης.
-Ενημερωνόμαστε για την πολιτική ακύρωσης συναλλαγών και επιστροφών προϊόντων που εφαρμόζουν τα καταστήματα, με τα οποία συναλλασσόμαστε.
-Προβληματιζόμαστε έντονα με τιμές που είναι υπερβολικά χαμηλές, ιδίως όταν το εύρος τους βρίσκεται αρκετά μακριά από τον συνήθη ανταγωνισμό.
-Εάν αγοράζουμε διαδικτυακά από τρίτες (εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης) χώρες, δεδομένου ότι η Black Friday είναι ένα διεθνές εκπτωτικό γεγονός, γνωρίζουμε καλά από πριν ότι τα εισαγόμενα προϊόντα επισείουν έξοδα εκτελωνισμού, τα οποία ενδέχεται να είναι πολλαπλάσια της αρχικής τιμής και να την επιβαρύνουν σημαντικά.
-Δείχνουμε ιδιαίτερη προτίμηση σε καταστήματα που αναλαμβάνουν οικειοθελώς δέσμευση να επιλύσουν φιλικά μία καταναλωτική διαφορά .
Ενώ η περίοδος των εορταστικών αγορών βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι σε επαγρύπνηση απέναντι στις αυξανόμενες απειλές απάτης. Καθώς πληθαίνουν οι συναλλαγές, τόσο στο διαδίκτυο όσο και με φυσική παρουσία, οι απατεώνες προσπαθούν να εκμεταλλευτούν αυτή την περίοδο με διάφορους τρόπους.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Visa «Απειλές απάτης στις γιορτές 2024», οι απειλές αυτές κλιμακώνονται και οι κύριοι στοχοι των απατεώνων συνήθως είναι:
-Παραβίαση λογαριασμού: Οι απατεώνες παίρνουν τον έλεγχο των λογαριασμών πείθοντας τα θύματα να τους παραχωρήσουν δεδομένα, όπως οι κωδικοί πρόσβασης μίας χρήσης (OTP), που τους επιτρέπουν να παρακάμψουν τον έλεγχο ταυτότητας λογαριασμού.
-Κλοπή δεδομένων: Οι απατεώνες κλέβουν δεδομένα πληρωμών και προσωπικές πληροφορίες. Οι τακτικές τους περιλαμβάνουν phishing, ψεύτικους ιστότοπους και παραβίαση των συσκευών των θυμάτων με κακόβουλο λογισμικό.
-Απόσπαση κεφαλαίων: Οι απατεώνες χρησιμοποιούν κλεμμένα δεδομένα και παραβιάζουν λογαριασμούς για να αποσπάσουν χρήματα, να αγοράσουν αγαθά που θα μεταπωλήσουν ή να μεταφέρουν ποσά. Δημιουργούν επίσης ψεύτικα ηλεκτρονικά καταστήματα και ιστότοπους για να αποσπάσουν χρηματικά ποσά από τα θύματα.