Του Βασιλη Ταλαμαγκα
Μια νέα διάσταση φαίνεται να προσλαμβάνει το πολύκροτο σκάνδαλο που ταλανίζει τον Οργανισμό Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ), καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία εξετάζει το ενδεχόμενο να πρόκειται για συστηματικές ενέργειες που παραπέμπουν σε εγκληματική οργάνωση, με σκοπό την εξαπάτηση των ευρωπαϊκών θεσμών και την καταχρηστική διαχείριση κοινοτικών κονδυλίων.
Το σκάνδαλο, που αφορά την αθέμιτη κατανομή και εκταμίευση αγροτικών επιδοτήσεων, έχει απασχολήσει έντονα τόσο την ελληνική όσο και την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη. Η δράση φερόμενων κυκλωμάτων εντός και πέριξ του ΟΠΕΚΕΠΕ περιλάμβανε, σύμφωνα με τις έρευνες, εικονικές δηλώσεις εκτάσεων, ψευδείς αιτήσεις και καταβολή επιδοτήσεων σε μη δικαιούχους, προκαλώντας οικονομική ζημία εκατομμυρίων ευρώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, που έχει αναλάβει τον συντονισμό των ερευνών για τα διασυνοριακά οικονομικά εγκλήματα με αντίκτυπο στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, δεν αντιμετωπίζει πλέον το σκάνδαλο ως ένα μεμονωμένο φαινόμενο διαφθοράς, αλλά ως συντονισμένη και διαρκή εγκληματική δραστηριότητα, με ενδεχόμενη συμμετοχή κρατικών λειτουργών, ιδιωτών, και δικτύου επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με πηγές που βρίσκονται κοντά στην έρευνα, εξετάζονται σχέσεις εξάρτησης και συγκάλυψης μεταξύ εμπλεκομένων, καθώς και πιθανές πολιτικές διασυνδέσεις που ενίσχυαν την ατιμωρησία. Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στην τεχνολογική κάλυψη της απάτης, μέσω παραποίησης δεδομένων γεωχωρικού εντοπισμού, ψηφιακών αρχείων και τεχνικών εκθέσεων.
Η νομική βάση για την αντιμετώπιση της υπόθεσης ως εγκληματική οργάνωση προκύπτει από τη συστηματικότητα, τη διάρκεια, και το οικονομικό όφελος των δραστών, στοιχεία που πληρούν τα κριτήρια του άρθρου 187 του Ποινικού Κώδικα περί σύστασης και συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση, αλλά και τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές οδηγίες για τη διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων της Ε.Ε.
Η πιθανή ποινική μεταχείριση των εμπλεκομένων σε αυτό το πλαίσιο σημαίνει ότι οι κατηγορούμενοι δεν θα αντιμετωπίσουν μόνο αδικήματα απάτης ή ψευδούς δήλωσης, αλλά βαρύτερες κατηγορίες που επισύρουν πολύ αυστηρότερες ποινές, ενδεχομένως και πολυετείς καθείρξεις.
Παράλληλα, η εξέλιξη αυτή φέρνει σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση Μητσοτάκη , καθώς εγείρονται σοβαρά ερωτήματα περί εποπτείας, λογοδοσίας και ελέγχου των διαχειριστικών μηχανισμών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ζητήσει αναλυτικές εξηγήσεις, ενώ δεν αποκλείεται η προσωρινή αναστολή χρηματοδοτήσεων σε περίπτωση που αποδειχθεί συστημική αδυναμία.
Το επόμενο διάστημα αναμένονται διώξεις σε υψηλόβαθμα στελέχη, καθώς η Ευρωπαϊκή εισαγγελία φαίνεται αποφασισμένη να διαλευκάνει την υπόθεση και να στείλει σαφές μήνυμα: η κακοδιαχείριση ευρωπαϊκών πόρων δεν θα γίνεται πλέον ανεκτή. Οι πολιτικές προεκτάσεις είναι αναπόφευκτες και το πολιτικό σύστημα της χώρας καλείται να τοποθετηθεί ξεκάθαρα απέναντι σε ένα σκάνδαλο που αγγίζει τα όρια του θεσμικού εκτροχιασμού.
