«Τρέχει και δεν φθάνει» ο αρμόδιος υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιαρας με τον ΟΠΕΚΕΠΕ, η λειτουργία του οποίου απειλεί να διαταράξει οριστικά και αμετάκλητα τις σχέσεις της κυβέρνησης με τον αγροτικό κόσμο. Ενώ οι αγρότες περιμένουν τις προκαταβολές τους, περίπου 200.000 εξ αυτών καλούνται να επιστρέψουν ποσά συνολικού ύψους περί τα 60.000.000 ευρώ λόγω , ενός σοβαρού λάθους του συστήματος .
Στα σημειώματα που έλαβαν οι αγρότες αναφερόταν μεταξύ αλλων ,
«Σας γνωρίζουμε ότι κατά τον τελευταίο διασταυρωτικό έλεγχο πληρωμών του Οκτωβρίου 2023 για το έτος αιτήσεων 2022 διαπιστώθηκε ότι λάβατε το ποσό των ???,00 ευρώ αντί του ορθού ποσού των ???,00 ευρώ, ως εκ τούτου προέκυψαν αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά τα οποία πρέπει να ανακτηθούν… Παρακαλούμε, όπως κατατεθεί ως αχρεωστήτως καταβληθέν το συνολικό ποσό των ???,00 ευρώ έως 29/10/2024».
Παράλληλα για ακόμη μια φορά, έρχονται στο προσκήνιο τα θέματα με τα υπολογιστικά συστήματα που χρησιμοποιεί ο οργανισμός, που φέτος οδήγησαν σε παρατάσεις στις δηλώσεις του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου ( ΟΣΔΕ), ενώ οι εκπρόσωποι των αγροτών δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους για την ολη διαχείριση .
Άμεση ήταν η αντίδραση της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών ( ΕΘ.Ε.Α.Σ), η οποία εκτιμά ότι η εν λόγω ενέργεια του ΟΠΕΚΕΠΕ οφείλεται σε όσα περιλάμβανε η διοίκηση του οργανισμού στην ανακοίνωση, που εξέδωσε τον Ιούλιο και μεταξύ άλλων ανέφερε: «Αναλυτικότερα, το σφάλμα προέκυψε από εκ παραδρομής χρησιμοποίηση γραμμής δικαιωμάτων έτους 2021 αντί της ορθής έτους 2022, σε συγκεκριμένο διασταυρωτικό έλεγχο που οδήγησε σε εσφαλμένη πληρωμή τον Ιούλιο του 2023. Το εν λόγω σφάλμα αφορά σε 196.083 δικαιούχους και το ποσό αρχικής εκτίμησης ήταν 63.035.249,77 ευρώ, το οποίο μετά από επαναϋπολογισμό από τον ΟΠΕΚΕΠΕ προσδιορίστηκε σε 50.755.440,32 ευρώ».
Συγκεκριμένα, ενώ είχαν χρησιμοποιηθεί τα σωστά δικαιώματα κατά την προκαταβολή του 2022 (18 Οκτωβρίου 2022) και στην εξόφληση του 2022 (21 Δεκεμβρίου 2022) τα δικαιώματα που χρησιμοποιήθηκαν από τον τεχνικό σύμβουλο κατά την εκκαθάριση του 2022 (Ιούνιος 2023) ήταν αυτά του 2021, τα οποία διέφεραν σημαντικά από αυτά του 2022 για όσους παραγωγούς εφαρμοζόταν η σύγκλιση δικαιωμάτων.
Λόγω αυτού του λάθους, τα ποσά που καταβλήθηκαν επιπλέον και για τα οποία σήμερα ζητείται η επιστροφή ως αχρεωστήτως, αφορούν κατά βάση παραγωγούς που τα δικαιώματά τους μειώθηκαν, τόσο το 2022, όσο και τα έτη 2023, 2024 και επομένως η απαίτηση να συμψηφιστούν με την προκαταβολή του 2024 δημιουργεί οικονομικό αδιέξοδο σε αυτούς τους αγρότες.
Πρακτικά, μολονότι οι εν λόγω αγρότες όντως έλαβαν περισσότερα χρήματα από όσα δικαιούνταν, αυτό δεν συνέβη λόγω κάποιας δικής τους παρατυπίας, αλλά λόγω σφάλματος του συστήματος για το οποίο πολλές φορές έχουν εκφραστεί αρνητικές απόψεις από τους εμπλεκόμενους, ωστόσο, άγνωστο για ποιους λόγους, ο ΟΠΕΚΕΠΕ επιμένει να το χρησιμοποιεί.
Η ΕΘΕΑΣ, μεταξύ άλλων, ζητά την αναστολή της προθεσμίας 29 Οκτωβρίου, που ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει δώσει ως καταληκτική για την επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθέντων στις 30.6.2023 και οι συμψηφισμοί να γίνουν σε 5 ισόποσες δόσεις κατά την αναλογία της εφαρμογής της σύγκλισης των δικαιωμάτων μεταξύ 2022-2027. Με αυτόν τον τρόπο, δεν θα υπάρχει σημαντική απώλεια εισοδήματος για τους αγρότες το 2024.
Πάντως, ο αρμόδιος υπουργός Κώστας Τσιάρας φέρεται να προσπαθεί να διαχειριστεί ένα τεράστιο πρόβλημα το οποίο δεν αφορά την δική του παρουσία στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης .
Στο μεταξύ στα διαδικαστικά ζητήματα στις 4.10.2024 ήταν τελευταία ημέρα υποβολής των δηλώσεων ΟΣΔΕ 2024 και θα ακολουθήσει η ολιγοήμερη περίοδος, που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν διασταυρωτικοί έλεγχοι ώστε να γίνουν οι διορθώσεις για κατά το δυνατόν ορθές πληρωμές.
Η ΕΘΕΑΣ, για να αποφευχθεί το αδιέξοδο και η επιβάρυνση των 196.083 αγροτών, ζητάει:
1) Συνάντηση ΑΜΕΣΑ της ΕΘΕΑΣ με τον ΟΠΕΚΕΠΕ στο ΥΠΑΑΤ για την επίλυση μιας σειράς θεμάτων και προβλημάτων, που έχουν δημιουργηθεί και αφορούν το ΟΣΔΕ 2024, γιατί ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν έχει μέχρι σήμερα απαντήσει.
2) Την αναστολή της προθεσμίας 29.10.2024, που ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει δώσει ως καταληκτική για την επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθέντων στις 30.6.2023.
3) Την επεξεργασία από τον ΟΠΕΚΕΠΕ πρότασης, ώστε οι συμψηφισμοί να γίνουν σε 5 ισόποσες δόσεις κατά την αναλογία της εφαρμογής της σύγκλισης των δικαιωμάτων μεταξύ 2022-2027. Με αυτόν τον τρόπο, δεν θα υπάρχει σημαντική απώλεια εισοδήματος για τους 196.083 αγρότες το 2024.
Την ώρα που οι παραγωγοί έχουν «γονατίσει» από τα έξοδα και την ακρίβεια, την ώρα που οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι βλέπουν τις καλλιέργειές τους να καταστρέφονται από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, την ίδια στιγμή που η επιπλέον φορολόγηση και η τριμηνιαία απόδοση του ΦΠΑ τους προσθέτει ακόμα μεγαλύτερα βάρη, οι αγρότες σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να επιβαρυνθούν και τα λάθη του συστήματος .
Τέλος υπάρχει και ενας μεγάλος φόβος για τις Ευρωπαϊκές επιδοτήσεις αφού οι έλεγχοι που γίνονται σύμφωνα με την πρακτική της ΕΕ είναι εξονυχιστικοί και πιθανά να μπλοκάρουν κάθε διαδικασία διανομής κονδυλίων μέχρι να ξεκαθαριστεί η υπόθεση .