Τις πρόσφατες εξελίξεις στις ειρηνευτικές προσπάθειες για την Ουκρανία και κυρίως το κομμάτι που αφορά στις πρωτοβουλίες του Ντόναλντ Τραμπ και τον αντίκτυπο των ενεργειών του στην Ευρώπη αναλύει η ευρωπαϊκή έκδοση του Politico.
Με τίτλο «Η ψεύτικη ειρήνη στην Ουκρανία άρχισε, μόνον ο Ντόναλντ Τραμπ πιστεύει ότι είναι αληθινή» ο ιστότοπος αναλύει την απογοήτευση τις Ευρώπης απέναντι στις μονομερείς ενέργειες των ΗΠΑ αλλά και την αβεβαιότητα που επικρατεί σχετικά με την αποτελεσματικότητα των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων.
«Η Ευρώπη υποφέρει από μια σοβαρή περίπτωση αυτού που θα μπορούσε να ονομαστεί”’κόπωση από τον Τραμπ”», αναφέρει το κείμενο. Ήδη, έχουν περάσει μόλις πέντε εβδομάδες από τον αιφνιδιασμό του Ντόναλντ Τραμπ προς τη Δύση, όταν κάλεσε τον Πούτιν να ξεκινήσει τη διαδικασία που θα φέρει «ΤΕΛΟΣ σε αυτόν τον πολύ φρικτό πόλεμο».
Εξοργισμένοι, οι ηγέτες της ΕΕ άσκησαν πιέσεις για να έχουν κεντρική θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και ξεκαθάρισαν ότι δεν πρέπει να υπάρξουν συνομιλίες «για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία». Τα αιτήματά τους έπεσαν στο κενό.
Ωστόσο, υπήρξαν κι άλλες δυσάρεστες εκπλήξεις, σε σχεδόν καθημερινή βάση: ο Ντόναλντ Τραμπ και τον αντιπρόεδρό του, επέπληξαν δημόσια ως «δικτάτορα» τον πρόεδρο της Ουκρανίας στο Οβάλ Γραφείο, η ΕΕ στιγματίστηκε, ενώ έγινε προσέγγιση στα ακροδεξιά κόμματα, ενώ υπήρξε ανακοίνωση νέου κύματος δασμών στο αλουμίνιο και τον χάλυβα.
Εν τέλει, ΗΠΑ και Ουκρανία κάπως αποκατέστησαν τη σχέση τους, προκειμένου να κάνουν συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία και να συμφωνήσουν σε ένα σχέδιο κατάπαυσης πυρός 30 ημερών, διακόπτοντας όλες τις μάχες στην πρώτη γραμμή του μετώπου σε ξηρά, θάλασσα και αέρα. Από την Ουκρανία υπήρξε μόνον ένας όρος, να συμφωνήσει στις ίδιες ενέργειες και η Ρωσία.
Ωστόσο, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ μίλησε εκ νέου με τον Πούτιν αυτήν την εβδομάδα, πιέζοντας για εκεχειρία, ο Ρώσος πρόεδρος αρνήθηκε. Αντ’ αυτού, έθεσε όρους που έμοιαζαν αδύνατοι, μαζί με την υπόσχεση να μην επιτεθεί σε «ενεργειακές υποδομές». Στη συνέχεια, βομβάρδισε εκ νέου ουκρανικές πόλεις με εκατοντάδες drone και πυραύλους, κίνηση για την οποία δεν υπήρξε ίχνος κριτικής από τον Λευκό Οίκο.
Την επομένη, ο Αμερικανός πρόεδρος συνομίλησε με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με τον οποίο, όπως είπε είχε «πολύ καλή τηλεφωνική συνομιλία», διάρκειας περίπου μίας ώρας. «Είμαστε σε πολύ καλό δρόμο», είπε.
Μία ημέρα αργότερα, την Πέμπτη, ο Ζελένσκι μέσω βιντεοκλήσης τους ηγέτες της ΕΕ, που είχαν συγκεντρωθεί στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν μεταξύ άλλων, την περαιτέρω στήριξη της Ουκρανίας, την ώρα που οι ΗΠΑ υποβαθμίζουν τη δέσμευσή τους για την ασφάλεια της περιοχής.
Ο Ουκρανός πρόεδρος έκανε λόγο για καλές συνομιλίες, ενώ απέρριψε οργισμένα της απαιτήσεις του Βλαντίμιρ Πούτιν για ουδετερότητα του Κιέβου και μείωση των στρατιωτικών δυνατοτήτων της χώρας του.
Το Politico αναφέρει ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν τεθεί εκτός, καθώς η πραγματική δράση γίνεται μεταξύ Τραμπ, Πούτιν και Ζελένσκι. Η ΕΕ έχει παγιδευτεί και αγωνίζεται να σημειώσει πρόοδο όσον αφορά στη βοήθεια προς την Ουκρανία ή τον επανεξοπλισμό των δικών τους στρατών.
Στα επίσημα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής, σημειώνεται η ανάγκη για «επείγον» στην ενίσχυση της εγχώριας άμυνας. Οι ηγέτες ζήτησαν συνέχιση των προσπαθειών για τις επιλογές χρηματοδότησης. Όμως, δεν πείστηκαν όλοι από τα σχέδια για ένα νέο πρόγραμμα δανείων 150 δισ. ευρώ για τη στήριξη των αμυντικών επενδύσεων των ευρωπαϊκών χωρών, σε εξοπλιστικά που θα κατασκευάζονται στην ΕΕ.
Η Ισπανία προφανώς θέλει να επαναπροσδιορίσει την «άμυνα», ώστε να μπορεί να χρησιμοποιήσει την προτεινόμενη χρηματοδότηση για την αντιμετώπιση της ανόδου της στάθμης της θάλασσας και της μετανάστευσης. Η πρόταση της Ύπατης Εκπροσώπου της ΕΕ Κάγια Κάλας για εθελοντική συνεισφορά των κρατών μελών ποσού έως και 40 δισ. ευρώ, ως στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, φαίνεται ότι έχει πέσει ήδη στο κενό.
Το σχέδιο της ΕΕ ως έχει αποκλείει τη δαπάνη χρημάτων για την αγορά όπλων αμερικανικής κατασκευής. Από τον ίδιο κανόνα δεν ξεφεύγει και η Βρετανία, καθώς δεν είναι πλέον μέλος του μπλοκ. Ωστόσο, σε μία περίοδο που το Λονδίνο συνεργάζεται με το Παρίσι για τη συγκέντρωση ειρηνευτικής δύναμης για την Ουκρανία, ο αποκλεισμός του θεωρείται από κάποιους ως γραφειοκρατική υπερβολή.
Αξιωματούχοι των Βρυξελλών αναφέρουν ότι μια λύση θα ήταν να υπογράψει ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ ένα ολοκληρωμένο σύμφωνο άμυνας και ασφάλειας με την ΕΕ τον Μάιο, κατά την τακτική σύνοδο κορυφής. Και οι δύο πλευρές το θέλουν. Όμως, ορισμένοι στην ΕΕ υπενθυμίζουν ότι υπάρχει σε εκκρεμότητα άλλη μία συμφωνία, για να καλύπτει σειρά ρυθμίσεων για τομείς όπως τα αλιευτικά δικαιώματα. Έτσι, το μέλλον της ευρωπαϊκής αμυντικής συνεργασίας θα μπορούσε ακόμη να ανασταλεί εξαιτίας της διαμάχης για τα ψάρια.
Διπλωμάτες και αξιωματούχοι ανέφεραν στο Politico ότι υπήρχε μια νέα και ζοφερή αίσθηση ρεαλισμού στις Βρυξέλλες αυτήν την εβδομάδα. Οι Ευρωπαίοι αναγνωρίζουν ότι δεν θα συμμετάσχουν στις ειρηνευτικές συνομιλίες που έχει στο μυαλό του ο Ντόναλντ Τραμπ και φαίνεται ότι δεν θα μπορέσουν να αντικαταστήσουν την υποστήριξη των ΗΠΑ στο Κίεβο με στρατιωτική βοήθεια, ανεξαρτήτως του τι επιδιώκει η Κάλας.
Στη Βρετανία, ο Στάρμερ έκανε συναντήσεις για τον σχεδιασμό μιας πιθανής στρατιωτικής δύναμης που θα προέρχεται από χώρες όπως η Βρετανία και η Γαλλία, ωστόσο κι ο ίδιος δεν ακούγεται σίγουρος για το εάν θα υπάρξει συμφωνία.
«Ελπίζουμε ότι θα υπάρξει συμφωνία», δήλωσε ο Στάρμερ. «Αλλά αυτό που ξέρω είναι ότι αν υπάρξει συμφωνία, ο χρόνος για το σχεδιασμό είναι τώρα. Δεν είναι μετά την επίτευξη μιας συμφωνίας. Γνωρίζω πολύ καλά ότι η συμφωνία μπορεί να γίνει σε στάδια».
Την επόμενη εβδομάδα, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν θα συγκαλέσει εκ νέου τους ηγέτες του «συνασπισμού των προθύμων».
Την ίδια ώρα, ο Ντόναλντ Τραμπ διατηρεί την ψυχραιμία του στην Ουάσινγκτον, ενώ στη Μόσχα ο Βλαντίμιρ Πούτιν συνεχίζει να βομβαρδίζει την Ουκρανία.
