Μπαράζ αλλαγών σε ο,τι αφορά τα ακίνητα φέρνει το φορολογικό νομοσχέδιο που κατατέθηκε τις προηγούμενες ημέρες στη Βουλή. Το 2025 αναμένεται να είναι έτος σημαντικών ανατροπών για όσους έχουν στην ιδιοκτησία τους ακίνητα. Κι αυτό, γιατί μετά από πολλά χρόνια δρομολογούνται παρεμβάσεις που οδηγούν σε ελάφρυνση των ιδιοκτητών, αλλά και σε «απελευθέρωση» περισσότερων ακινήτων ώστε να δοθεί λύση στο στεγαστικό πρόβλημα.
Σημαντική πτυχή του νομοσχεδίου που αναμένεται να δώσει «ανάσα» σε αρκετούς πολίτες είναι το μέτρο της τριετούς απαλλαγής για όσους ανοίξουν κλειστά ακίνητα ή όσους μετατρέψουν βραχυχρόνιες μισθώσεις σε μακροχρόνιες. Η κατοικία θα πρέπει να είναι κενή ή να βρίσκεται σε βραχυχρόνια μίσθωση για τουλάχιστον τρία έτη, πράγμα που θα πιστοποιείται από τη δήλωση του ακινήτου στο έντυπο Ε2, ενώ αποδεικτικό στοιχείο θα αποτελεί και η διακοπή της ηλεκτροδότησης.
Το εμβαδόν του ακινήτου δεν μπορεί να ξεπερνά τα 120 τ.μ, ενώ η τριετής απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος αφορά αποκλειστικά για ακίνητα που κατέχουν φυσικά πρόσωπα και όχι επιχειρήσεις. Σημειώνεται ότι το οικονομικό επιτελείο εξετάζει να μειώσει το χρόνο που απαιτείται για τη μετάβαση από βραχυχρόνια σε μακροχρόνια μίσθωση, ενισχύοντας τη βιώσιμη αξιοποίηση ακινήτων.
Την ίδια στιγμή, παρατείνεται η αναστολή ΦΠΑ για νέες οικοδομές έως τις 31.12.2025. Ο στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι να παραμείνει «ζεστή» η αγορά ακινήτων και να ωφεληθούν οι αγοραστές ακινήτων, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών προσώπων που προορίζουν το ακίνητο για ιδιωτική στεγαστική χρήση. Υπενθυμίζεται ότι ο ΦΠΑ 24% επιβλήθηκε στις αγοραπωλησίες ακινήτων το 2006 και αφορά ακίνητα με άδεια οικοδομής από την 1η Ιανουαρίου 2006 και μετά.
Παράταση έως την 31η Δεκεμβρίου 2026 της αναστολής: Η επιβολή του φόρου υπεραξίας από μεταβίβαση ακινήτων παίρνει ακόμη δύο χρόνια παράταση, μέχρι τον Δεκέμβριο του 2026. Πρόκειται για φόρο 15% επί της διαφοράς μεταξύ τιμής κτήσης και τιμής πώλησης, η αναστολή επιβολής του οποίου επίσης θα ενθαρρύνει τις συναλλαγές στην αγορά ακινήτων και θα δώσει ρευστότητα στην αγορά.
Παράλληλα, με διάταξη του νομοσχεδίου μπαίνει «απαγορευτικό» στη λειτουργία νέων καταλυμάτων στο 1ο, 2ο και 3ο διαμέρισμα της Αθήνας από 1η Ιανουαρίου 2025 μέχρι 31 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους. Όσοι εντοπιστούν μέσω του Μητρώου Βραχυχρόνιων Μισθώσεων ή από τα στοιχεία που αποστέλλουν στην ΑΑΔΕ οι ψηφιακές πλατφόρμες Airbnb, Booking και Expedia Group/VRBO, ή όσοι βρεθούν κατόπιν διασταυρώσεων και ελέγχων της ΑΑΔΕ, θα κληθούν να πληρώσουν πρόστιμο ίσο με το 50% του εισοδήματος μέχρι τον έλεγχο με ελάχιστο ποσό τα 20.000 ευρώ, ενώ σε περίπτωση που υποπέσουν στο ίδιο παράπτωμα ξανά, το πρόστιμο θα είναι ίσο με το ποσό των εισπραχθέντων μισθωμάτων, με το ελάχιστο ποσό να μην είναι μικρότερο των 40.000 ευρώ.
Σημαντική παρέμβαση που θα ανακουφίσει όσους διατηρούν διατηρητέα κτίρια αποτελεί η διάταξη για τη μόνιμη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για εμπράγματα δικαιώματα επί διατηρητέων κτιρίων αξίας έως 400.000 ευρώ. Πρόκειται για ένα μείζονος σημασίας μέτρο που θα δώσει πολύτιμη «ανάσα» στους ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων που επιβαρύνονται σημαντικά για τη συντήρησή τους.
Στο νομοσχέδιο υπάρχει διάταξη και για τη διπλάσια μείωση του ΕΝΦΙΑ, από 10% σε 20%, για κατοικίες φυσικών προσώπων, φορολογητέας αξίας έως 500.000 ευρώ, που είναι ασφαλισμένες για φυσικές καταστροφές (πυρκαγιά, σεισμό, πλημμύρα). Προϋπόθεση είναι η ασφάλιση να αφορά το προηγούμενο έτος με διάρκεια τουλάχιστον τριών μηνών.
Ακόμη, θεσπίζεται τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση σε τουριστικά καταλύματα ανά ημερήσια χρήση και ανά δωμάτιο ή διαμέρισμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια – διαμερίσματα το τέλος ανέρχεται σε 2 ευρώ. Τα ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης έχουν τέλος οκτώ ευρώ, ενώ αν τα ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ., επιβάλλεται τέλος ανθεκτικότητας 15 ευρώ.
Συνοπτικά, οι 9 βασικές παρεμβάσεις του νομοσχεδίου
- Απαλλαγή φόρου εισοδήματος για ακίνητα που δηλώνονταν ως κενά ή χρησιμοποιούνταν για βραχυχρόνια μίσθωση: Κατοικίες έως 120 τ.μ., που είχαν δηλωθεί ως κενές ή χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση τα έτη 2022, 2023 και 2024, θα απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος. Η απαλλαγή ισχύει για μισθώσεις τουλάχιστον τριετούς διάρκειας που θα συναφθούν μεταξύ 8 Σεπτεμβρίου 2024 και 31 Δεκεμβρίου 2025. Το μέτρο στοχεύει στην αύξηση της διαθεσιμότητας προσιτής στέγης μέσω της αγοράς μακροχρόνιας μίσθωσης.
- Διπλάσια μείωση του ΕΝΦΙΑ για ασφαλισμένα ακίνητα: Από το 2025, η μείωση του ΕΝΦΙΑ αυξάνεται από 10% σε 20% για κατοικίες με φορολογητέα αξία έως 500.000 ευρώ, υπό την προϋπόθεση ότι είναι ασφαλισμένες για φυσικές καταστροφές, όπως σεισμοί, πυρκαγιές και πλημμύρες.
- Παράταση αναστολής ΦΠΑ στις νέες οικοδομές: Η αναστολή του ΦΠΑ για νέες οικοδομές παρατείνεται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, ενισχύοντας την οικοδομική δραστηριότητα και διευκολύνοντας τους επενδυτές και τους αγοραστές.
- Αναστολή επιβολής φόρου υπεραξίας από μεταβιβάσεις ακινήτων: Η αναστολή του φόρου υπεραξίας επεκτείνεται έως το τέλος του 2026, διευκολύνοντας τις συναλλαγές στην κτηματαγορά και προσελκύοντας νέες επενδύσεις.
- Μόνιμη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για διατηρητέα κτίρια: Καθιερώνεται μόνιμη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για διατηρητέα κτίρια με αξία έως 400.000 ευρώ. Με αυτό το μέτρο στηρίζεται η διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, καλύπτοντας το υψηλό κόστος συντήρησης των ιστορικών ακινήτων.
- Τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση: Θεσπίζεται τέλος ανθεκτικότητας για τουριστικά καταλύματα, κλιμακούμενο ανάλογα με την κατηγορία και την εποχή. Τα έσοδα θα αξιοποιηθούν για έργα πρόληψης και αποκατάστασης φυσικών καταστροφών.
Ρύθμιση της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Αθήνα: Για το 2025, απαγορεύεται η εγγραφή νέων ακινήτων για βραχυχρόνια μίσθωση στις 1η, 2η και 3η Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Αθηναίων. Η μη συμμόρφωση επιφέρει πρόστιμα που ξεκινούν από 20.000 ευρώ. - Απαλλαγή ΕΝΦΙΑ στον Δήμο Σουφλίου: Τα ακίνητα του Δήμου Σουφλίου εξαιρούνται από τον ΕΝΦΙΑ για τα έτη 2025, 2026 και 2027, ενισχύοντας την τοπική κοινωνία και οικονομία.
- Χρηματοδοτικά προγράμματα για στέγαση και ενεργειακή αναβάθμιση: Το πρόγραμμα «Σπίτι Μου» επεκτείνεται με στεγαστικά δάνεια και αυξημένες επιδοτήσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση ακινήτων. Το ανώτατο όριο στο «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» αυξάνεται από 10.000 σε 13.500 ευρώ, καλύπτοντας πλέον το 60% των δαπανών
