Μπορεί 1 στις 5 θέσεις εργασίας ή αλλιώς 53.229 θέσεις στα ελληνικά ξενοδοχεία να έμειναν κι φέτος κενές, ωστόσο είναι πολύ λίγοι οι Έλληνες ξενοδόχοι που έκαναν το 2023 αίτηση για πρόσληψη εργαζομένων από τρίτες χώρες.
Οπως προκύπτει από την τελευταία έρευνα του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος μόλις 1 στα 10 ελληνικά ξενοδοχεία έκανε το 2023 αίτηση για πρόσληψη εργαζομένων από τρίτες χώρες κι ενώ το θέμα των εργαζομένων από χώρες εκτός Ε.Ε. βρέθηκε πολύ ψηλά τις τελευταίες ημέρες.
Ο συνολικός αριθμός προσλήψεων προσωπικού από τρίτες χώρες για τους οποίους οι ξενοδόχοι έκαναν αίτηση για πρόσληψη αντιστοιχεί στο 19% των ελλείψεων που παρατηρήθηκε το 2023 και αφορά κυρίως μη εξειδικευμένο προσωπικό. Πάνω από το 75% των ξενοδοχείων αυτών ενδιαφέρονται για την ειδικότητα της καμαριέρας, η οποία και αντιστοιχεί στο 30% του συνόλου των προσλήψεων από τρίτες χώρες.
Όπως επισημαίνεται στην έρευνα, οι ελλείψεις που καταγράφηκαν στα ξενοδοχεία το 2023 εξακολουθούν να βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα καθώς 1 στις 5 θέσεις δεν καλύφθηκε με επιπτώσεις κυρίως στην εύρυθμη λειτουργία των ξενοδοχείων. Ειδικότερα, για το 2023, οι ελλείψεις προσωπικού εκτιμώνται στις 53.229 έναντι των 265.782 θέσεων εργασίας που προβλέπονται στο οργανόγραμμα. Επομένως το ποσοστό των ελλείψεων εκτιμάται στο 20%, παρουσιάζοντας μικρή μείωση σε σχέση με τις δύο προηγούμενες χρονιές, οπότε το αντίστοιχο ποσοστό ήταν στο 23% φθάνοντας τις 60.225 θέσεις εργασίας το 2022 και 57.737 θέσεις εργασίας το 2021.
Σχετικά με την περιοχή του ξενοδοχείου οι περισσότερες ελλείψεις σε απόλυτους αριθμούς σημειώνονται στο Νότιο Αιγαίο (11.663, 18%) και ως ποσοστό στην Κεντρική Ελλάδα (4.983 θέσεις, 34%). Οι νησιωτικές περιοχές παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά όσον αφορά τα ξενοδοχεία που έχουν κάνει αίτηση για πρόσληψη εργαζομένων από τρίτες χώρες.
Στον αντίποδα βρίσκονται οι περιοχές Ηπείρου-Θεσσαλίας και Πελοποννήσου οι οποίες δεν έχουν κάνει αίτηση για πρόσληψη προσωπικού από τρίτες χώρες. Διαχρονικά το μεγαλύτερο ποσοστό ελλείψεων προσωπικού εντοπίζεται στην περιφέρεια Κεντρικής Ελλάδας, ενώ το χαμηλότερο ποσοστό ελλείψεων προσωπικού εντοπίζεται στην περιφέρεια Αττικής.
Οι ελλείψεις αυτές αφορούν τόσο σε εξειδικευμένο όσο σε και μη εξειδικευμένο προσωπικό. Ειδικότερα για το εξειδικευμένο προσωπικό και τα διευθυντικά στελέχη η κάλυψη των κενών δεν φαίνεται να μπορεί να προέλθει από την πρόσληψη εργαζομένων από τρίτες χώρες. Γι’ αυτό και, όπως καταλήγει η έρευνα, είναι απαραίτητη η υλοποίηση κατάλληλων προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης για τη δημιουργία τέτοιων στελεχών προκειμένου να καλυφθεί η ζήτηση.
Από την άλλη, από τις 37 εξεταζόμενες ειδικότητες η κατεξοχήν περιζήτητη είναι αυτής της καμαριέρας καθώς αποτελεί το 16% των προβλεπόμενων θέσεων βάσει οργανογράμματος, το 17% των θέσεων που καλύφθηκαν και το 12% του συνόλου των ελλείψεων. Το 53% του συνόλου των θέσεων βάσει οργανογράμματος καλύπτουν οι ειδικότητες της καμαριέρας, του σερβιτόρου, του receptionist, του βοηθού σερβιτόρου, του barista, του λαντζέρη και της τεχνικής υποστήριξης. Οι ειδικότητες αυτές αντιστοιχούν στο 52% των θέσεων που καλύφθηκαν και το 45% του συνόλου των ελλείψεων.
Ελλείψεις ωστόσο παρατηρούνται και σε εξειδικευμένο προσωπικό και στελέχη σημαντικών για την οργάνωση, τη διαχείριση και την εύρυθμη λειτουργία των σύγχρονων ξενοδοχείων. Οι θέσεις του Γενικού Διευθυντή, Front Office Manager, Λογιστή και Βοηθού Λογιστή, Sales Manager, Housekeeping Director, Προϊσταμένης Ορόφου, Marketing Manager, πληροφορικάριoυ (ΙΤ) και του Sommelier παρουσιάζουν υψηλά ποσοστά έλλειψης ανά ειδικότητα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Sommelier που εξακολουθεί να αποτελεί την ειδικότητα με τη μεγαλύτερη ποσοστιαία έλλειψη (60%) με σημαντική διαφορά από τις υπόλοιπες και με μικρή τάση ανόδου σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Γενικά στα εξειδικευμένα στελέχη το ποσοστό ελλείψεων ανά ειδικότητα είναι υψηλό, γεγονός που δείχνει την ανάγκη για τη δημιουργία τέτοιων στελεχών μέσω προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης.
Πώς θα προσλάβουν εργαζόμενους από τρίτες χώρες οι τουριστικές επιχειρήσεις
Οι αιτήσεις των εργοδοτών αφορούν σε συνολική περίοδο απασχόλησης έως 9 μήνες, ανά περίοδο 12 μηνών
Σε Εγκύκλιο που εξέδωσε η Γενική Γραμματεία Μεταναστευτικής Πολιτικής περιγράφονται τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν οι τουριστικές επιχειρήσεις για την πρόσληψη εργαζομένων από τρίτες χώρες για εποχική απασχόληση.
Όπως είναι γνωστό ο τουριστικός τομέας συμπεριλήφθηκε πρόσφατα στις ρυθμίσεις περί εποχικής εργασίας. Ειδικότερα, με Κοινή Υπουργική Απόφαση καθορίστηκε ο ανώτατος αριθμός των αδειών διαμονής για εργασία πολιτών τρίτων χωρών για τα έτη 2023 – 2024, στην οποία προβλέφθηκαν και θέσεις εργασίας για εποχική απασχόληση στον τομέα του τουρισμού. Σύμφωνα με την εν λόγω Απόφαση στην έννοια της τουριστικής δραστηριότητας εμπίπτουν «τα τουριστικά καταλύματα, οι υπηρεσίες εστίασης, οι υπηρεσίες θαλάσσιου τουρισμού, οι δραστηριότητες ταξιδιωτικών γραφείων και οι υπηρεσίες διακίνησης αποσκευών σε αεροδρόμια», ενώ σημειώνεται ότι η μετάκληση εποχικού προσωπικού στον τουριστικό τομέα αποσκοπεί στην κάλυψη των εποχικών αναγκών των επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως της εποχικότητας ή μη της λειτουργίας της επιχείρησης.
Στο πλαίσιο αυτό, ο εργοδότης, ο οποίος επιθυμεί να απασχολήσει εποχικό προσωπικό στον τομέα του τουρισμού, οφείλει να υποβάλει στην αρμόδια υπηρεσία του τόπου που θα παρασχεθεί η εποχική εργασία, σχετική αίτηση.
Σημειώνεται ότι η αίτηση κατατίθεται στην υπηρεσία του τόπου που παρέχεται η εργασία και υποβάλλεται στην αρμόδια υπηρεσία, μέσω συστημένου ταχυδρομείου ή υπηρεσίας ταχυμεταφοράς, έως η σχετική υπηρεσία να είναι διαθέσιμη στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου.
Ειδικότερα, ο εργοδότης, υποβάλει αίτηση, στην οποία αναφέρονται ο αριθμός των θέσεων εργασίας, τα πλήρη στοιχεία (επώνυμο, όνομα, επώνυμο και όνομα πατέρα, επώνυμο και όνομα μητέρας, χώρα και ημερομηνία γέννησης, ιθαγένεια, αριθμός διαβατηρίου, ημερομηνία έκδοσης και λήξης, χώρα έκδοσης) των προς μετάκληση και απασχόληση πολιτών τρίτων χωρών, η ειδικότητα, η οποία περιλαμβάνεται κατά περίπτωση στην Κοινή υπουργική Απόφαση των μετακλήσεων και το χρονικό διάστημα της απασχόλησης. Οι ειδικότητες που περιλαμβάνονται είναι οι εξής: 1.βοηθοί κουζίνας και λαντζέρηδες σε τουριστικές επιχειρήσεις ή 2. καθαριστές ξενοδοχείων και τουριστικών καταλυμάτων ή 3. κηπουροί / συντηρητές χώρων πρασίνου σε τουριστικές επιχειρήσεις ή 4. αρχιμάγειρες ξένης κουζίνας σε τουριστικές επιχειρήσεις ή 5. αχθοφόροι ξενοδοχείων ή 6. βοηθητικό πλήρωμα σκαφών αναψυχής ή 7. εμψυχωτές τουρισμού ή 8. συντηρητές / καθαριστές πισίνας σε τουριστικές επιχειρήσεις ή 9. εργάτες υπηρεσιών αποσκευών αεροδρομίου.
Η αίτηση του εργοδότη αφορά σε συνολική περίοδο απασχόλησης έως 9 μήνες, ανά περίοδο 12 μηνών, και μπορεί να επεκτείνεται σε συνολική περίοδο έως 5 έτη.
Η αίτηση του εργοδότη συνοδεύεται από τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
α) αποδεικτικό καταβολής τέλους ύψους 100 ευρώ, το οποίο αφορά σε κάθε περίοδο απασχόλησης έως 9 μήνες, για κάθε πολίτη τρίτης χώρας που θέλει να απασχολήσει, το οποίο εισπράττεται υπέρ του Δημοσίου και δεν επιστρέφεται. Στην περίπτωση που ο αιτών καταθέτει αίτηση μετάκλησης εποχικού εργαζομένου για περισσότερα του ενός έτη, έως το όριο των 5 ετών, ο εργοδότης καταθέτει ένα αποδεικτικό καταβολής τέλους συνολικού ύψους 100 ευρώ για το σύνολο των περιόδων απασχόλησης 9 μηνών.
β) υπεύθυνη δήλωση (με θεώρηση γνησίου υπογραφής από ΚΕΠ ή υπογεγραμμένη μέσω του gov.gr) ότι ο εργοδότης
-θα αναλάβει τις προβλεπόμενες δαπάνες, αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της σχετικής νομοθεσίας,
-ότι η σύμβαση εργασίας που υποβάλει πληροί τις υποχρεώσεις του εργοδότη, όπως αυτές απορρέουν, τόσο από τις κείμενες ρυθμίσεις περί του νομίμου κατώτατου μισθού και ημερομισθίου, όσο και από τις τυχόν δεσμεύσεις του εργοδότη από την αντίστοιχη κλαδική ή τοπική ή επιχειρησιακή ή ομοιοεπαγγελματική συλλογική σύμβαση εργασίας και
-ότι η δραστηριότητα της επιχείρησης (ατομικής ή νομικού προσώπου) είναι συναφής με μια από τις δραστηριότητες που υπάγονται στον τουριστικό κλάδο, δηλαδή τουριστικά καταλύματα, υπηρεσίες εστίασης, υπηρεσίες θαλάσσιου τουρισμού, δραστηριότητες ταξιδιωτικών γραφείων και υπηρεσίες handling αεροδρομίου (επιλέγει τουλάχιστον μία εκ των ανωτέρω δραστηριοτήτων).
γ) έγκυρη σύμβαση εργασίας (σε τρία αντίτυπα) για τον σκοπό της εποχικής εργασίας, υπογεγραμμένη (με θεώρηση γνησίου υπογραφής από ΚΕΠ ή υπογεγραμμένη μέσω του gov.gr) από τον εργοδότη που είναι εγκατεστημένος στην Ελληνική Επικράτεια.
Στη σύμβαση εργασίας περιλαμβάνονται: 1) το είδος της απασχόλησης, καθώς και τη συνάφεια με έναν από τους τομείς τουριστικής δραστηριότητας (μία εκ των ανωτέρω 5 δραστηριοτήτων), 2) ο τόπος που λαμβάνει χώρα αυτή, 3) η ημερομηνία έναρξης αυτής, 4) η διάρκεια της απασχόλησης, 5) ο αριθμός των ωρών εργασίας, εντός της εβδομάδας ή του μήνα (κατά περίπτωση), 6) η αμοιβή του εργαζομένου, η οποία δεν μπορεί να είναι, σε καμία περίπτωση, μικρότερη από τις αποδοχές ανειδίκευτου εργαζομένου, 7) το ύψος του ενδεχόμενου επιδόματος αδείας, εφόσον προβλέπεται από τη σύμβαση και 8) κάθε άλλο όρο εργασίας, κατά περίπτωση.
Η σύμβαση εργασίας προβλέπει ότι ο πολίτης τρίτης χώρας, εποχικός εργαζόμενος στον τομέα του τουρισμού, υπάγεται για την απασχόλησή του αυτή στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις (πρώην ΙΚΑ).
δ) στοιχεία αναφορικά με το κατάλυμα του εποχικού εργαζομένου
ε) φωτοτυπία του διαβατηρίου του πολίτη τρίτης χώρας (οι σελίδες με τα στοιχεία του ταξιδιωτικού εγγράφου και του πολίτη τρίτης χώρας).
στ) πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης ή ληξιαρχική πράξη γέννησης με εμφανές πατρώνυμο και μητρώνυμο επίσημα μεταφρασμένα στα ελληνικά και επικυρωμένα. Η μη προσκόμιση αυτού του δικαιολογητικού δεν συνιστά παρακωλυτικό λόγο για την έκδοση της έγκρισης μετάκλησης, εφόσον πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις, αλλά θα πρέπει να γνωστοποιείται στον αιτούντα ότι ο εποχικός εργαζόμενος θα πρέπει να το φέρει μαζί του κατά την είσοδό του στην ελληνική επικράτεια, ώστε να το υποβάλει στις κατά περίπτωση αρμόδιες φορολογικές ή ασφαλιστικές αρχές.
ζ) βεβαίωση της αρμόδιας οικονομικής υπηρεσίας της ΑΑΔΕ ή εκτύπωση από την ψηφιακή πλατφόρμα taxisnet/myaade.gr, συνοδευόμενη από υπεύθυνη δήλωση του εργοδότη (μέσω gov.gr ή μέσω ΚΕΠ) περί της ακρίβειας του περιεχομένου, για έναρξη δραστηριότητας από την οποία προκύπτει ότι η κύρια δραστηριότητα του εργοδότη (πρωτεύων κωδικός αριθμός δραστηριότητας – ΚΑΔ) κατά την ημερομηνία έκδοσης (3.4.2023) της Κοινής Υπουργικής Απόφασης είναι μια (ή περισσότερες) από τις δραστηριότητες της εποχικής εργασίας (τουριστικά καταλύματα, υπηρεσίες εστίασης, υπηρεσίες θαλάσσιου τουρισμού, δραστηριότητες ταξιδιωτικών γραφείων ή υπηρεσίες handling).
Διαβάστε περισσότερα στο ακόλουθο ρεπορτάζ:
