Μετά από εβδομάδες συνομιλιών, η Ουκρανία και οι ΗΠΑ έχουν προετοιμάσει προσχέδιο αναθεωρημένου ειρηνευτικού σχεδίου για τον τερματισμό του πολέμου πλήρους κλίμακας της Ρωσίας.
Το αρχικό σχέδιο των 28 σημείων, το οποίο ουσιαστικά οδηγούσε την Ουκρανία σε συνθηκολόγηση, έχει αναδιαμορφωθεί σε ένα πλαίσιο 20 σημείων, το οποίο ο Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι παρουσίασε για πρώτη φορά σε δημοσιογράφους στις 23 Δεκεμβρίου.
Παράλληλα, έχει καταρτιστεί σχέδιο τριμερών εγγυήσεων ασφάλειας μεταξύ Ουκρανίας, ΗΠΑ και Ευρώπης, καθώς και διμερής συμφωνία εγγυήσεων ασφάλειας μεταξύ Ουκρανίας και ΗΠΑ. Ένα ακόμη έγγραφο μεταξύ Κιέβου και Ουάσιγκτον αφορά την οικονομική συνεργασία και χαρακτηρίστηκε ως «οδικός χάρτης για την ευημερία της Ουκρανίας».
«Έχουμε σημειώσει σημαντική πρόοδο προς την οριστικοποίηση των εγγράφων», δήλωσε ο Ζελένσκι.
Οι ΗΠΑ αναμένεται να παραδώσουν το προσχέδιο των 20 σημείων στη Μόσχα αργότερα στις 24 Δεκεμβρίου. Εφόσον εγκριθεί, το τελικό έγγραφο θα πρέπει να υπογραφεί από τους ηγέτες της Ουκρανίας, των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Ρωσίας. Τα ευρωπαϊκά κράτη που θα υπογράψουν δεν έχουν ακόμη καθοριστεί.
Η κατάπαυση του πυρός αναμένεται να τεθεί σε ισχύ μόλις υπογραφεί η συμφωνία. Για να τεθεί σε εφαρμογή, θα πρέπει να επικυρωθεί από το ουκρανικό κοινοβούλιο και/ή να εγκριθεί από τον λαό της Ουκρανίας μέσω δημοψηφίσματος, το οποίο ενδέχεται να διεξαχθεί εντός 60 ημερών.
Μέχρι στιγμής, Ουκρανία και ΗΠΑ δεν έχουν καταλήξει σε συμφωνία σε δύο βασικά ζητήματα του αναθεωρημένου σχεδίου, τα σημεία 12 και 14: τον έλεγχο του ρωσοκρατούμενου Πυρηνικού Σταθμού της Ζαπορίζια και τον έλεγχο της περιοχής του Ντονμπάς, που έχει καταστραφεί από τον πόλεμο από το 2014. Το σχέδιο δεν αναφέρεται επίσης στις φιλοδοξίες της Ουκρανίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Το Kyiv Independent δημοσιεύει το προσχέδιο του πιθανού ειρηνευτικού σχεδίου των 20 σημείων, το οποίο αναπτύχθηκε από την Ουκρανία και τις ΗΠΑ και παρουσιάστηκε και παραφράστηκε από τον Πρόεδρο της Ουκρανίας.
Τα 20 σημεία του προσχεδίου
Οι υπογράφοντες επιβεβαιώνουν ότι η Ουκρανία είναι κυρίαρχο κράτος.
Το έγγραφο συνιστά πλήρη και αδιαμφισβήτητη συμφωνία μη επίθεσης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Θα δημιουργηθεί μηχανισμός παρακολούθησης της γραμμής σύγκρουσης με χρήση δορυφορικής μη επανδρωμένης επιτήρησης, ώστε να διασφαλίζεται η έγκαιρη ανίχνευση παραβιάσεων.
Η Ουκρανία θα λάβει εγγυήσεις ασφάλειας.
Το μέγεθος των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας θα παραμείνει στις 800.000 προσωπικό σε καιρό ειρήνης.
Οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και τα ευρωπαϊκά κράτη που θα υπογράψουν θα παρέχουν στην Ουκρανία εγγυήσεις «τύπου Άρθρου 5». Ισχύουν τα εξής:
Α) Εάν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία, θα υπάρξει συντονισμένη στρατιωτική απάντηση και θα επανέλθουν όλες οι παγκόσμιες κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Β) Εάν η Ουκρανία εισβάλει στη Ρωσία ή ανοίξει πυρ σε ρωσικό έδαφος χωρίς πρόκληση, οι εγγυήσεις ασφάλειας παύουν να ισχύουν. Εάν η Ρωσία ανοίξει πυρ κατά της Ουκρανίας, οι εγγυήσεις τίθενται σε εφαρμογή.
Γ) Οι ΗΠΑ θα λάβουν αποζημίωση για την παροχή εγγυήσεων ασφάλειας. (Η διάταξη αυτή έχει αφαιρεθεί.)
Δ) Οι ήδη υπογεγραμμένες διμερείς συμφωνίες ασφάλειας μεταξύ Ουκρανίας και περίπου 30 χωρών παραμένουν σε ισχύ.
Η Ρωσία θα θεσμοθετήσει τη στάση μη επίθεσης απέναντι στην Ευρώπη και την Ουκρανία σε όλα τα απαραίτητα νομοθετήματα και έγγραφα, τα οποία θα επικυρωθούν από τη ρωσική Δούμα.
Η Ουκρανία θα γίνει μέλος της ΕΕ σε συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα και θα λάβει βραχυπρόθεσμη προνομιακή πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά.
«Προς το παρόν, το χρονοδιάγραμμα ένταξης της Ουκρανίας αποτελεί διμερή συζήτηση μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας, χωρίς ευρωπαϊκή επιβεβαίωση», δήλωσε ο Ζελένσκι.
«Η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί επίσης εγγύηση ασφάλειας και θέλουμε να οριστεί ημερομηνία – για παράδειγμα το 2027 ή το 2028».
Η Ουκρανία θα λάβει παγκόσμιο πακέτο ανάπτυξης, που θα περιγράφεται σε ξεχωριστή συμφωνία και θα καλύπτει διάφορους οικονομικούς τομείς:
Α) Δημιουργία αναπτυξιακού ταμείου για επενδύσεις σε ταχέως αναπτυσσόμενους κλάδους, όπως τεχνολογία, κέντρα δεδομένων και τεχνητή νοημοσύνη.
Β) Οι ΗΠΑ και αμερικανικές εταιρείες θα συνεργαστούν με την Ουκρανία για επενδύσεις στην αποκατάσταση, τον εκσυγχρονισμό και τη λειτουργία της ουκρανικής υποδομής φυσικού αερίου.
Γ) Κοινές προσπάθειες για την ανοικοδόμηση των περιοχών που επλήγησαν από τον πόλεμο.
Δ) Προτεραιότητα στην ανάπτυξη υποδομών.
Ε) Επέκταση της εξόρυξης ορυκτών και φυσικών πόρων.
ΣΤ) Η Παγκόσμια Τράπεζα θα παράσχει ειδικό χρηματοδοτικό πακέτο.
Ζ) Δημιουργία υψηλού επιπέδου ομάδας εργασίας και ορισμός διεθνούς οικονομικού εμπειρογνώμονα ως διαχειριστή ευημερίας.
Δημιουργία διαφόρων ταμείων για την αποκατάσταση της ουκρανικής οικονομίας, την ανοικοδόμηση και την αντιμετώπιση ανθρωπιστικών ζητημάτων, με στόχο τη συγκέντρωση 800 δισ. δολαρίων, που εκτιμάται ότι είναι το κόστος των ζημιών από τον ρωσικό πόλεμο.
Η Ουκρανία θα επιταχύνει τις διαπραγματεύσεις για συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τις ΗΠΑ.
Η Ουκρανία επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή της να παραμείνει μη πυρηνικό κράτος, σύμφωνα με τη Συνθήκη Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων.
Έλεγχος του Πυρηνικού Σταθμού Ζαπορίζια και αποκατάσταση του Υδροηλεκτρικού Σταθμού Καχόβκα.
Η Ουάσιγκτον προτείνει κοινή λειτουργία του σταθμού από Ουκρανία, Ρωσία και ΗΠΑ, με ποσοστό 33% για κάθε χώρα και τις ΗΠΑ ως βασικό επιτηρητή.
Η Ουκρανία αντιτίθεται στον ρωσικό έλεγχο και προτείνει κοινοπραξία ΗΠΑ–Ουκρανίας, όπου το 50% της παραγόμενης ενέργειας θα κατευθύνεται σε ουκρανικά ελεγχόμενες περιοχές.
«Για να λειτουργήσουν όλα αυτά με ασφάλεια, ο σταθμός, η πόλη Ενεργκοντάρ και το υδροηλεκτρικό έργο πρέπει να αποστρατιωτικοποιηθούν», δήλωσε ο Ζελένσκι.
Ουκρανία και Ρωσία θα εισαγάγουν σχολικά μαθήματα που θα προωθούν την κατανόηση και την ανεκτικότητα διαφορετικών πολιτισμών και θα καταπολεμούν τον ρατσισμό και τις προκαταλήψεις. Η Ουκρανία θα υιοθετήσει τους κανόνες της ΕΕ για τη θρησκευτική ανεκτικότητα και την προστασία μειονοτικών γλωσσών.
Στις περιφέρειες Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα, η γραμμή των στρατιωτικών θέσεων κατά την ημερομηνία υπογραφής θα αναγνωριστεί ως de facto γραμμή μετώπου.
Α) Καθορισμός κινήσεων στρατευμάτων για τον τερματισμό του πολέμου και πιθανή δημιουργία «ελεύθερων οικονομικών ζωνών».
Β) Η Ρωσία πρέπει να αποσύρει τα στρατεύματά της από κατεχόμενες περιοχές των περιφερειών Ντνιπροπετρόβσκ, Μικολάιβ, Σούμι και Χάρκοβο.
Γ) Διεθνείς δυνάμεις θα αναπτυχθούν κατά μήκος της γραμμής μετώπου για την επιτήρηση της εφαρμογής.
Δ) Τα μέρη δεσμεύονται να τηρούν τις Συμβάσεις της Γενεύης του 1949 και τα πρόσθετα πρωτόκολλά τους.
Ρωσία και Ουκρανία δεσμεύονται να μην χρησιμοποιούν βία για την αλλαγή εδαφικών ρυθμίσεων και να επιλύουν διαφορές μέσω διπλωματικών μέσων.
Η Ρωσία δεν θα παρεμποδίζει τη χρήση του ποταμού Δνείπερου και της Μαύρης Θάλασσας από την Ουκρανία για εμπορικούς σκοπούς. Ξεχωριστή ναυτιλιακή συμφωνία θα διασφαλίζει την ελευθερία ναυσιπλοΐας.
Σύσταση ανθρωπιστικής επιτροπής για:
Α) Ανταλλαγή όλων των αιχμαλώτων.
Β) Απελευθέρωση όλων των κρατούμενων αμάχων, συμπεριλαμβανομένων παιδιών και πολιτικών κρατουμένων.
Γ) Μέτρα για την ανακούφιση των θυμάτων της σύγκρουσης.
Η Ουκρανία θα διεξαγάγει προεδρικές εκλογές το συντομότερο δυνατό μετά την υπογραφή της συμφωνίας.
Η συμφωνία θα είναι νομικά δεσμευτική και θα παρακολουθείται από Συμβούλιο Ειρήνης υπό την προεδρία του Τραμπ. Παραβιάσεις θα οδηγούν σε κυρώσεις.
Η κατάπαυση του πυρός θα τεθεί σε ισχύ άμεσα μόλις όλα τα μέρη συμφωνήσουν στη συμφωνία.
Πηγή: kyivindependent.com
Πηγή: Αθήνα 9,84
