Του Χρήστου Καπούτση
Η πρόσφατη συνάντηση Μητσοτάκη–Νετανιάχου–
Ωστόσο, αυτή η συνεργασία φέρει βαρύ γεωπολιτικό και ηθικό φορτίο.
Το Ισραήλ βρίσκεται αντιμέτωπο με σοβαρές κατηγορίες από τη διεθνή κοινότητα για εγκλήματα πολέμου και γενοκτονική πρακτική στη Γάζα.
Η σύμπραξη Αθήνας και Λευκωσίας με το Τελ Αβίβ δεν μπορεί να ερμηνεύεται ως άκριτη πολιτική ταύτιση, ούτε ως ηθική αποδοχή των ισραηλινών αποτρόπαιων επιλογών σε βάρος των άμαχων και λιμοκτονούντων Παλαιστινίων στην πολύπαθη και αιματοβαμμένη Λωρίδα της Γάζας, που είναι, έτσι και αλλιώς, αμετάκλητα καταδικασμένες, στη συνείδηση της πολιτισμένης ανθρωπότητας.
Στην ωμή πραγματικότητα των διεθνών σχέσεων, όμως, τα κράτη δεν κινούνται με όρους ηθικού ιδεαλισμού, αλλά με όρους εθνικού συμφέροντος και στρατηγικής επιβίωσης.
Το Ισραήλ βρίσκεται σε ανοιχτή αντιπαράθεση με την Τουρκία. Η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία απειλούνται διαρκώς από τον τουρκικό αναθεωρητισμό, την πολιτική των «γκρίζων ζωνών», τη στρατιωτικοποίηση του casus belli και τη de facto κατοχή της βόρειας Κύπρου. Υπό αυτό το πρίσμα, η τριμερής συνεργασία (ΕΛΛΑΔΑ- ΙΣΡΑΗΛ-ΚΥΠΡΟΣ) λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής ισχύος και ως αντιστάθμισμα στην τουρκική στρατηγική προβολής ισχύος στην Ανατολική Μεσόγειο με σαφή επεκτατικό προσανατολισμό.
Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η τριμερής Ελλάδα–Κύπρος–Αίγυπτος, με στρατιωτική και ενεργειακή διάσταση, η οποία απολαμβάνει την ανοχή του Ισραήλ και την επιδοκιμασία των ΗΠΑ.
Πρόκειται για ένα πλέγμα περιφερειακών συμμαχιών που επιχειρεί να σταθεροποιήσει έναν χώρο όπου η Τουρκία επιδιώκει να επιβάλει ηγεμονικό ρόλο, επεκτείνοντας την εδαφική της επικράτεια, μέσω της στρατιωτικής ισχύος.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν το Ισραήλ μείζονα στρατηγικό εταίρο. Ταυτόχρονα, όμως, αναγνωρίζουν τον γεωστρατηγικό ρόλο της Τουρκίας: έλεγχος των Στενών, πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα, ρόλος στη Συρία, στο Κουρδικό και στη διαχείριση του ISIS. Η Ουάσινγκτον επιδιώκει διαρκώς την εξισορρόπηση σχέσεων με την Άγκυρα. Στο πλαίσιο αυτό, ο Ντόναλντ Τραμπ αντιμετωπίζει τόσο τον Νετανιάχου όσο και τον Ερντογάν ως «λειτουργικούς» ηγέτες , με σαφή προτίμηση στον πρώτο, αλλά χωρίς στρατηγική ρήξη με τον δεύτερο.
Αυτή ακριβώς η αμερικανική αμφισημία καθιστά αναγκαία την ενεργητική ελληνική και κυπριακή στρατηγική, όχι τον εφησυχασμό.
Οι διαβουλεύσεις με το Ισραήλ δεν μπορούν να αγνοούν τη μεταπολεμική αρχιτεκτονική της Συρίας. Η Ελλάδα οφείλει να δηλώνει και να αποδεικνύει έμπρακτα το ενδιαφέρον της για τους Ορθοδόξους του Πατριαρχείου Αντιοχείας σε Συρία και Λίβανο. Η γεωπολιτική δεν ανέχεται κενά και η Αθήνα δεν μπορεί να απεκδύεται της ιστορικής, πολιτισμικής και πνευματικής της κληρονομιάς.
Για την Κυπριακή Δημοκρατία ειδικά, η συνεργασία με το Ισραήλ έχει κεφαλαιώδη σημασία. Η συνδρομή στον τομέα των πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο, καθώς και η προμήθεια προηγμένων αμυντικών συστημάτων – αντιαεροπορικών, αντιπυραυλικών και αντι-drone – αποτελούν κρίσιμα εργαλεία επιβίωσης απέναντι σε μια Τουρκία που διατηρεί στρατεύματα κατοχής στο κυπριακό – ευρωπαϊκό έδαφος και διαθέτει σαφή στρατιωτική υπεροχή.
Η πληροφορία περί σύστασης μεικτής ταξιαρχίας Ελλάδας–Ισραήλ–Κύπρου (μικτό στρατιωτικό σώμα άμεσης επέμβασης), εφόσον επιβεβαιωθεί, οφείλει να ενταχθεί σε μια σαφή και θεσμοθετημένη συμφωνία-πλαίσιο αμυντικής συνεργασίας, με ρήτρες, κανόνες και στρατηγικούς στόχους.
Η ισχύς, όταν δεν υπηρετεί στρατηγικό όραμα, καταντά αυτοσκοπός.
Και η ειρήνη, χωρίς αποτροπή, μετατρέπεται σε ψευδαίσθηση.
Ισχύς, ηθική, αποτροπή, συμμαχίες, κίνδυνοι, συμφέροντα, σιωπές, ευθύνες, επιβίωση, ρεαλισμός, επιλογές, κόστος, Ιστορία, μνήμη, σύγκρουση, ισορροπίες, απειλές, συνυπάρχουν στην περιοχή μας Κύπρος, Ανατολική Μεσόγειος, Ελλάδα, Μέση Ανατολή. Ψηφίδες γεωπολιτικού ρεαλισμού: ισχύς στρατιωτική, πολιτική, οικονομική. Έτσι συγκροτείται ο σύγχρονος κόσμος της ισχύος και των Στρατηγικών και γεωοικονομικών και ενεργειακών συμφερόντων, όπου το Δίκαιο και η Ηθική δεν έχουν βρει ακόμη το δικό τους αναγνωρίσιμο ρόλο.
