Η αγορά κρατάει την ανάσα της αφού στα κομβικά της σημεία ακούγονται ψίθυροι πως τις επόμενες ημέρες ίσως υπάρξουν ελλείψεις και αναταράξεις σε προϊόντα και τιμές.
Καθώς οδεύουμε προς την εορταστική περίοδο του 2025, μια περίοδο που παραδοσιακά χαρακτηρίζεται από αυξημένη ζήτηση και καταναλωτική αισιοδοξία, η ελληνική αγορά αντιμετωπίζει ένα πρωτόγνωρο κύμα ανησυχίας. Οι επαναλαμβανόμενες αγροτικές κινητοποιήσεις που έχουν ενταθεί τις τελευταίες εβδομάδες δημιουργούν ένα κλίμα αβεβαιότητας σχετικά με τη διαθεσιμότητα βασικών αγαθών, αλλά και με την πορεία των τιμών σε ολόκληρη την εφοδιαστική αλυσίδα.
Οι αγρότες, επικαλούμενοι το αυξανόμενο κόστος παραγωγής, τις επιβαρύνσεις που προκύπτουν από τις διεθνείς αναταράξεις στις αγορές ενέργειας, αλλά και τις ανησυχίες γύρω από τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ε.Ε., έχουν προχωρήσει σε συντονισμένες κινητοποιήσεις. Τα μπλόκα σε εθνικούς δρόμους, οι καθυστερήσεις στις μεταφορές και οι περιορισμοί στη διακίνηση προϊόντων έχουν ήδη αρχίσει να επηρεάζουν έντονα την εφοδιαστική αλυσίδα.
Το βασικό αίτημα παραμένει η ουσιαστική οικονομική στήριξη, είτε με επιδοτήσεις είτε με φορολογικές ελαφρύνσεις, αλλά και η λήψη μέτρων που θα εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητα της παραγωγής.
Στις κεντρικές λαχαναγορές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, οι πληροφορίες για ελλείψεις σε ευπαθή προϊόντα πληθαίνουν. Φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά και προϊόντα κρέατος είναι εκείνα που εμφανίζουν τις μεγαλύτερες πιέσεις. Οι χονδρέμποροι επισημαίνουν ότι, ενώ δεν έχει ακόμη φτάσει η κατάσταση σε οριακό σημείο, το αίσθημα ανασφάλειας είναι έντονο.
Παράλληλα, η καθυστέρηση στις μεταφορές έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνονται οι απώλειες, ιδίως στα φρέσκα προϊόντα. Έτσι, οι τιμές παρουσιάζουν ανοδικές τάσεις, με ορισμένες κατηγορίες να καταγράφουν αυξήσεις έως και 10–15% μέσα σε λίγες ημέρες. Αν το φαινόμενο συνεχιστεί, οι αναλυτές δεν αποκλείουν ακόμη μεγαλύτερη αναστάτωση.
Οι επιχειρήσεις τροφίμων, οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ και οι μικρομεσαίοι επαγγελματίες παρακολουθούν με ανησυχία. Οι γιορτές αποτελούν μία από τις σημαντικότερες περιόδους τζίρου, και κάθε διατάραξη στην ομαλή ροή των προϊόντων μπορεί να επηρεάσει τις πωλήσεις.
Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις εστίασης έχουν ήδη αρχίσει να κάνουν προμήθειες συχνά σε υψηλότερες τιμές. Δεν λείπουν οι φωνές που μιλούν για «κυνήγι προϊόντων», καθώς αρκετοί επαγγελματίες προσπαθούν να εξασφαλίσουν εγκαίρως πρώτες ύλες για τα εορταστικά μενού τους.
Παράλληλα, οι εισαγωγικές εταιρείες εξετάζουν εναλλακτικές πηγές προμηθειών, προκειμένου να καλύψουν κενά που μπορεί να προκύψουν από την ελληνική παραγωγή. Ωστόσο, η λύση αυτή δεν είναι απλή ούτε άμεση, καθώς το κόστος μεταφοράς παραμένει πολύ υψηλό και ο χρόνος παράδοσης εν μέσω γιορτών είναι περιορισμένος.
Στελέχη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης τονίζουν πως η οποια κρατική παρέμβαση πρέπει να είναι «στοχευμένη και βιώσιμη» ώστε να μη δημιουργήσει νέες ανισορροπίες στον προϋπολογισμό. Από την άλλη πλευρά, οι αγρότες θεωρούν πως κάποια από τα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί, δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες της παραγωγής.
Αν οι κινητοποιήσεις συνεχιστούν με τα μπλόκα να εξαπλώνονται , είναι πιθανό να υπάρξουν νέοι γύροι αναταραχών στην αγορά, ειδικά όσο πλησιάζουμε προς τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά, οπου η ζήτηση κορυφώνεται.
Οι πολίτες, συνηθισμένοι σε περιόδους αναταράξεων, οπως την εποχή των μνημονίων , παρακολουθούν την κατάσταση με έντονη ανησυχία. Πολλοί ήδη σκέφτονται να προμηθευτούν νωρίτερα βασικά αγαθά ή να στραφούν σε εναλλακτικές επιλογές εάν οι τιμές αυξηθούν σημαντικά.
Κατά γενική ομολογία, τα ελληνικά νοικοκυριά έχουν περιορισμένη αντοχή σε νέες αυξήσεις, μετά τις συνεχόμενες πληθωριστικές πιέσεις των προηγούμενων ετών και την γενικότερη κατάσταση που επικρατεί στην Ευρώπη .
Η αποκλιμάκωση της κρίσης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη γρήγορη επαναφορά της ομαλής λειτουργίας της εφοδιαστικής αλυσίδας. Μια προσέγγιση καλής θέλησης και πραγματικής διαπραγμάτευσης από την πλευρά των αγροτών , θα μπορούσε να αποτρέψει πιο σοβαρές διαταραχές.
