Του Βασιλη Ταλαμαγκα
Η ελληνική κοινωνία βρίσκεται τα τελευταία χρόνια αντιμέτωπη με ένα από τα πιο πιεστικά προβλήματα της καθημερινότητας: τη συνεχιζόμενη ακρίβεια. Οι συνεχείς ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες έχουν δημιουργήσει ένα ασφυκτικό περιβάλλον για τα νοικοκυριά, που βλέπουν το εισόδημά τους να μην επαρκεί για τις βασικές τους ανάγκες. Από τα ράφια των σούπερ μάρκετ έως τους λογαριασμούς ενέργειας και τα ενοίκια, η αύξηση των τιμών δεν αφήνει κανέναν ανεπηρέαστο.
Η ακρίβεια δεν είναι ένα παροδικό φαινόμενο, αλλά μια τάση που εντείνεται μήνα με τον μήνα. Οι μισθοί παραμένουν στάσιμοι ή ανεπαρκείς σε σχέση με το κόστος ζωής, ενώ η καθημερινή εμπειρία των πολιτών μεταφράζεται σε συνεχή πίεση και ανασφάλεια. Το φαινόμενο αυτό έχει προκαλέσει βαθιά κοινωνική δυσαρέσκεια, με ολοένα και περισσότερους πολίτες να εκφράζουν ανοιχτά την οργή τους απέναντι στο πολιτικό σύστημα και τις οικονομικές πολιτικές που εφαρμόζονται.
Η οργή αυτή δεν είναι αδικαιολόγητη. Οι καταναλωτές αισθάνονται ότι επωμίζονται δυσανάλογα το βάρος μιας οικονομικής κρίσης που δεν δημιούργησαν οι ίδιοι. Η αύξηση των τιμών στα καύσιμα και στην ενέργεια παρασύρει προς τα πάνω όλες τις υπόλοιπες κατηγορίες προϊόντων, με αποτέλεσμα ακόμη και τα πιο βασικά είδη διατροφής να καθίστανται δυσπρόσιτα για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Η μεσαία τάξη, που παραδοσιακά αποτελούσε τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής κοινωνίας, συρρικνώνεται επικίνδυνα, ενώ οι πιο ευάλωτες ομάδες βυθίζονται σε ακόμη μεγαλύτερη φτώχεια.
Παράλληλα, η κοινωνική ένταση αυξάνεται. Οι πολίτες, νιώθοντας εγκλωβισμένοι σε μια διαρκή αβεβαιότητα, εκφράζουν την αγανάκτησή τους κυρίως μέσα από την αποστασιοποίηση από το πολιτικό γίγνεσθαι. Το φαινόμενο αυτό τροφοδοτεί έναν φαύλο κύκλο δυσπιστίας απέναντι στους θεσμούς, ενώ ενισχύει τον κίνδυνο κοινωνικού κατακερματισμού.
Η ακρίβεια δεν έχει μόνο οικονομικές συνέπειες, αλλά και ψυχολογικές. Η συνεχής πίεση, ο φόβος για το αύριο και η αδυναμία κάλυψης βασικών αναγκών επιβαρύνουν την ψυχική υγεία των πολιτών. Η αίσθηση αδικίας και ανισότητας εντείνει την κοινωνική πόλωση, ενώ η οργή, όταν δεν βρίσκει διέξοδο, μπορεί να μετατραπεί σε απογοήτευση ή ακόμη και σε επικίνδυνες μορφές κοινωνικής αντίδρασης.
Για να αντιμετωπιστεί η κρίση ακρίβειας, απαιτούνται άμεσες και στοχευμένες πολιτικές και όχι ευχολόγια . Μέτρα όπως η μείωση της φορολογίας σε βασικά αγαθά, η ενίσχυση του κατώτατου μισθού, η ουσιαστική εποπτεία της αγοράς για την αποφυγή αισχροκέρδειας και η στήριξη των ευάλωτων ομάδων είναι απαραίτητα βήματα. Χωρίς αυτά, η κοινωνική οργή θα συνεχίσει να διογκώνεται, απειλώντας την κοινωνική συνοχή και την ίδια τη δημοκρατική λειτουργία.
Η ακρίβεια δεν είναι μόνο ζήτημα αριθμών και στατιστικών. Είναι ένα πρόβλημα που αγγίζει την καθημερινότητα κάθε πολίτη, που δοκιμάζει την αντοχή των οικογενειών και που τροφοδοτεί μια εκρηκτική κοινωνική πραγματικότητα. Αν η πολιτεία δεν ανταποκριθεί με αποφασιστικότητα, η οργή που έχει γεννηθεί κινδυνεύει να εξελιχθεί σε κρίση εμπιστοσύνης με απρόβλεπτες συνέπειες.
