Για την ωρα τρία είναι τα πρακτικά αποτελέσματα, σε υλοποίηση του σχεδίου Τραμπ για τη Γάζα που αποδέχθηκαν το Ισραήλ και η Χαμάς. Πρώτον η κατάπαυση του πυρός, δεύτερον η ανταλλαγή των 20 Ισραηλινών ομήρων με περίπου 2.000 Παλαιστίνιους κρατούμενους (εκκρεμεί η παράδοση των σορών ακόμα 24 Ισραηλινών) και τρίτο η είσοδος της ανθρωπιστικής βοήθειας.
Το κατά πόσον η καθυστέρηση για την παράδοση των σορών θα θεωρηθεί δικαιολογημένη δεδομένων των συνθηκών που επικρατούν στη Γάζα, εξαρτάται πρώτα και κύρια από το Ισραήλ το οποίο έχει επίσης τον τελευταίο λόγο στη διέλευση των φορτηγών από τα μεθοριακά περάσματα.
Η σύνοδος κορυφής του Σαρμ ελ Σεϊχ ήταν κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του Ντόναλντ Τραμπ, ώστε να φιλοτεχνηθεί η εικόνα του Αμερικανού προέδρου ως του «μεγάλου ειρηνοποιού» που βάζει τέλος σε μια «σύγκρουση 3.000 ετών», όπως κόμπασε ο ίδιος. Αναμφίβολα πρόκειται για μια προσωπική επιτυχία του Τραμπ, ο οποίος παράλληλα ειρωνεύθηκε τους προκατόχους του Μπάιντεν και Ομπάμα για την πολιτική τους στη Μέση Ανατολή, ειδικά έναντι του Ιράν.
Ο Τραμπ υπέγραψε ως συνεγγυητής, μαζί με τους ηγέτες της Αιγύπτου, του Κατάρ και της Τουρκίας, μια συμφωνία που παραμένει ασαφής ενώ μόνο το περίγραμμά της έχει αποκαλυφθεί βάσει των 20 σημείων του ειρηνευτικού σχεδίου του. Από τη Σύνοδο της Ειρήνης απουσίαζαν οι ηγέτες των δυο πλευρών που υπέγραψαν αρχικά τη συμφωνία, δηλαδή του Ισραήλ και της Χαμάς. Παραμένει άγνωστο το ακριβές περιεχόμενό της, αν συνοδεύεται από μυστικά πρωτόκολλα ή άλλους όρους, στους οποίους συμφώνησαν οι αντιπροσωπείες του Ισραήλ και της Χαμάς την περασμένη εβδομάδα παρουσία των ειδικών απεσταλμένων του Λευκού Οίκου.
Στο ερώτημα πότε θα αρχίσει το δεύτερο στάδιο των διαπραγματεύσεων ο Τραμπ απάντησε πως «έχει ήδη αρχίσει» και ότι «τα στάδια είναι κάπως μπερδεμένα», δηλαδή ότι το ένα επικαλύπτει το άλλο εν μέρει, κάτι που δεν φαίνεται να απέχει από την πραγματικότητα. Δεν πρόκειται απλά για «αγκάθια» της συμφωνίας (όπως συνηθίζεται στη διπλωματική και δημοσιογραφική αργό) αλλά για ζητήματα που άπτονται της ουσίας του παλαιστινιακού ζητήματος, φτάνουν μέχρι τις ρίζες της πολυετούς κρίσης. Η δημιουργική ασάφεια του σχεδίου συνέβαλε ώστε να γίνει αποδεκτό και από τις δυο πλευρές, όμως τώρα όλοι καλούνται να προσχωρήσουν βήμα β’ημα σε ρεαλιστική βάση.
Από τις δηλώσεις που έγιναν στο πλαίσιο της συνόδου δεν προέκυψαν στοιχεία για τα χρονοδιαγράμματα απόσυρσης του ισραηλινού στρατού, ούτε για τον αφοπλισμό της Χαμάς. Η ισλαμική οργάνωση επιμένει πως τα μέλη της θα διατηρήσουν τον ατομικό οπλισμό ενώ έχει αναπτύξει μαχητές στις περιοχές από τις οποίες αποχώρησαν οι Ισραηλινοί, κάτι που σχολίασε ευμενώς ο Τραμπ ως αναγκαίο βήμα για την τήρηση της τάξης. Επίσης δεν υπήρξε πληροφόρηση για το μέγεθος και τη σύνθεση της διεθνούς δύναμης που θα αναπτυχθεί στη Λωρίδα, προκειμένου να εγγυηθεί την τήρηση των συμφωνηθέντων.
Το μεταβατικό στάδιο Γάζας
Άγνωστο παραμένει ποιοι θα είναι οι Παλαιστίνιοι «τεχνοκράτες» που θα αναλάβουν την τοπική διοίκηση της Γάζας για ένα μεταβατικό στάδιο μέχρι να παραδώσουν την εξουσία σε μια «μεταρρυθμισμένη Παλαιστινιακή Αρχή. Άγνωστη είναι και η σύνθεση του Συμβουλίου Ειρήνης, το οποίο υπό την προεδρία του Τραμπ θα έχει τη γενική εποπτεία με ορίζοντα πενταετίας.
Στο Σαρμ ελ Σείχ εμφανίσθηκε πάντως χθες ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας, Τόνι Μπλερ, ο οποίος θα έχει κάποιον ανώτερο ρόλο, ενώ ο ίδιος ο Τραμπ ζήτησε από τους ηγέτες να δηλώσουν αν θέτουν υποψηφιότητα για θέση στο συμβούλιο, αφήνοντας να εννοηθεί ότι εκείνος θα αποφασίσει την τελική σύνθεση του οργάνου (που θα μοιάζει περισσότερο με Δ.Σ. πολυεθνικής εταιρείας παρά με όργανο εποπτείας διεθνών επιχειρήσεων) και -όπως όλα δείχνουν – δεν θα τεθεί υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Προηγουμένως, στην ομιλία του στην ισραηλινή βουλή, ο Τραμπ είχε προτρέψει το Ισραήλ να δρέψει τους καρπούς της «μεγάλης νίκης» που πέτυχε η κυβέρνηση Νετανιάχου με τη στήριξη των ΗΠΑ. Επίσης ζήτησε από τον πρόεδρο Χέρτζογκ να απονείμει χάρη στον Νετανιάχου που δικάζεται για οικονομικά σκάνδαλα και κατάχρηση εξουσίας.
Ο Αμερικανός πρόεδρος κατέστησε σαφές ότι οι πλούσιες χώρες (κυρίως οι αραβικές) θα πρέπει να σηκώσουν το οικονομικό βάρος της ανοικοδόμησης της Γάζας, είπε ότι ανατέλλει μια νέα εποχή ειρήνης, ευκαιριών, ευημερίας και συνεργασίας στη Μέση Ανατολή, όμως απέφυγε να θίξει τη λύση των δυο κρατών.
Πάντως, μεταξύ των ηγετών που υποδέχθηκε ο Τραμπ (ως συνδιοργανωτής της συνόδου) ήταν ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν πήρε από το χέρι τον Αμπάς και τον συνόδευσε μέχρι το σημείο όπου στεκόταν ο Αμερικανός πρόεδρος. Ο Τραμπ, ο οποίος είχε μπλοκάρει τη μετάβαση του Παλαιστίνιου ηγέτη στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, εμφανίσθηκε χθες καταδεκτικός, έκανε χειραψία μαζί του και είχαν έναν σύντομο διάλογο. Από την πλευρά του ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, τόνισε ότι η διαδικασία ειρήνευσης θα πρέπει να έχει ως στόχο την υλοποίηση της λύσης των δυο κρατών με τρόπο που θα διασφαλίζει το κοινό όραμα για τη ς συνεργασία μεταξύ των λαών και των χωρών της περιοχής.
