Αύξηση του ΑΕΠ κατά περίπου 10 δισ. ευρώ, με την οικονομία να αναπτύσσεται με ρυθμό 2,4%, μέτρα ελάφρυνσης 1,76 δισ. ευρώ, αλλά και πληθωρισμό υψηλότερο από 2% προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2026.
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης δια του υπουργού Οικονομικών Κυριάκου Πιερρακακη έχει προχωρήσει τη σύνταξη του προσχεδίου, το οποίο θα καταθέσει στη Βουλή και στις Βρυξέλλες, με βάση τους αναθεωρημένους στόχους του Μεσοπρόθεσμου 2025-2028. Με άλλα λόγια, συνεχίζει να προβλέπει για φέτος πρωτογενές πλεόνασμα 3,2% του ΑΕΠ και δημοσιονομικό πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ.
Με βάση την πορεία υλοποίησης του προϋπολογισμού, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, οι στόχοι θα αναθεωρηθούν προς τα πάνω, αλλά αυτό θα γίνει το ερχόμενο Απρίλιο, όταν η Eurostat θα δώσει στη δημοσιότητα τα τελικά στοιχεία για το κλείσιμο του τρέχοντος έτους.
Η κυβέρνηση, αξιοποιώντας αυτό το δημοσιονομικό περιθώριο, έχει ανακοινώσει νέο πακέτο μέτρων στήριξης, συνολικού ύψους άνω του 1 δισεκατομμυρίου ευρώ. Τα μέτρα στοχεύουν στη στήριξη ευάλωτων νοικοκυριών, μικρομεσαίων επιχειρήσεων και του αγροτικού τομέα, ενώ περιλαμβάνουν επιδοτήσεις ενέργειας και μειώσεις σε φορολογικές επιβαρύνσεις.
Το πακέτο φορολογικών ελαφρύνσεων και εισοδηματικών ενισχύσεων που είχε ανακοινωθεί στη ΔΕΘ (1,76 δισ. ευρώ ) για μεγάλες κοινωνικές κατηγορίες εντάσσεται πλήρως στο προσχέδιο του προϋπολογισμού 2026. Στα μέτρα περιλαμβάνεται η επιστροφή ενοικίου καθώς και η χορήγηση επιπλέον 250 ευρώ σε συνταξιούχους, παρεμβάσεις που θα εφαρμοστούν από την 1η Ιανουαρίου 2026.
Από το ΥΠΕΘΟ αναμένουν ότι το πρωτογενές πλεόνασμα για φέτος θα ξεπεράσει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το 4% του ΑΕΠ, οδηγώντας σε νέες ελαφρύνσεις. Οδηγός για το φετινό υπερπλεόνασμα θα είναι για άλλη μία χρονιά τα έσοδα από τη μάχη κατά της φοροδιαφυγής, τα οποία θα ξεπεράσουν συνολικά τα 4 δισ. ευρώ, από 2 δισ. ευρώ που εισπράχθηκαν το 2024.
H πρόβλεψη για τον επόμενο χρόνο είναι για ανάπτυξη 2,4%, με κύριους οδηγούς τις επενδύσεις λόγω της ολοκλήρωσης του Ταμείου Ανάκαμψης και της ιδιωτικής κατανάλωσης, η οποία θα ενισχυθεί από το πακέτο των φοροαπαλλαγών που ανακοινώθηκαν στη ΔΕΘ.
Η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται ότι θα επιβραδύνει τον ρυθμό αύξησης στο 1,7% το 2026, από 1,9% το 2025, ενώ η αύξηση στη δημόσια κατανάλωση δεν θα ξεπεράσει το 0,7% από 1,4% φέτος.
Η αύξηση των επενδύσεων για τον επόμενο χρόνο αναμένεται ότι θα φτάσει στο 10,2% από 5,7% που αναμένεται να αυξηθεί φέτος. Η επίτευξη του στόχου θα εξαρτηθεί από την επιτυχή εκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων για τον επόμενο χρόνο, το οποίο θα φτάνει στα 17 δισ. ευρώ και παράλληλα από την απορρόφηση 7 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται να αυξηθούν κατά 4,5%, κυρίως λόγω της βελτιωμένης εικόνας σε τουρισμό και βιομηχανία.
Η ανεργία προβλέπεται να συνεχίσει την πτωτική της πορεία και αναμένεται να διαμορφωθεί στο 7,4% το 2026 (από 7,8% το 2025), ενώ με βάση την έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ θα μειωθεί στο 8,6% από 9,1%. Η τάση είναι θετική, αλλά βασικό ζητούμενο παραμένει το ύψος των αποδοχών στις νέες θέσεις εργασίας.
Αποτέλεσμα όλων αυτών θα είναι το ΑΕΠ να προσεγγίσει τα 258 δισ. ευρώ από 245 που αναμένεται να φτάσει φέτος σε τρέχουσες τιμές.
Η πρόβλεψη για το κρίσιμο μέγεθος του πληθωρισμού για το 2025 αναθεωρείται στο 2,6% και για το 2026 τοποθετείται στο 2,2%, αύξηση που είναι μεγαλύτερη από τη μέση αύξηση της Ε.Ε.
Από την 1η Ιανουαρίου 2026 πάντως, η αγοραστική δύναμη αναμένεται να ενισχυθεί χάρη στους νέους χαμηλότερους συντελεστές της φορολογικής κλίμακας που μειώνουν την παρακράτηση και αυξάνουν τις καθαρές αποδοχές.
Οι παρατηρήσεις για ανάπτυξη και πληθωρισμό βασίζονται και σε παραδοχές, όπως είναι η πρόβλεψη για χαμηλότερη μέση τιμή στο πετρέλαιο Brent (στα 64 δολάρια το βαρέλι από 67,7 δολ. φέτος). Αν η εκτίμηση επιβεβαιωθεί, θα λειτουργήσει ως ανάσα τόσο για τα δημόσια οικονομικά, όσο και για το ενεργειακό κόστος των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών.
Σε δημοσιονομικό πεδίο, ο προϋπολογισμός προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 2,4% του ΑΕΠ το 2026, αλλά το οικονομικό επιτελείο θεωρεί πιθανό να ξεπεραστεί ο στόχος, όπως θα συμβεί και φέτος, που εκτιμάται πως θα σπάσει το φράγμα του 4% του ΑΕΠ. Να σημειωθεί ότι το 2024 καταγράφηκε πλεόνασμα 4,8% του ΑΕΠ.
Οι πρωτογενείς δαπάνες του προϋπολογισμού, όπως συμφωνήθηκε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα αυξηθούν κατά 3,6% το 2026.
Το δημόσιο χρέος θα συνεχίσει να αποκλιμακώνεται, από το 145% του ΑΕΠ στο 140% το 2026. Καθοριστική συμβολή θα έχει η νέα πρόωρη αποπληρωμή δανείων ύψους 5,29 δισ. ευρώ φέτος τον Δεκέμβριο, που αφορά δόσεις δανείων από το πρώτο μνημόνιο που λήγουν το διάστημα από το 2033 έως το 2041.
Με κάθε ευκαιρία αναφερόμενος στην οικονομία ο Υπουργός Κυριάκος Πιερρακακης τονίζει τη σημαντική πρόοδο της Ελλάδας στη δημοσιονομική σταθερότητα, σημειώνοντας ότι η χώρα, υλοποιώντας τις κατευθύνσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη, διατηρεί πρωτογενές πλεόνασμα που υπερβαίνει τους ευρωπαϊκούς στόχους και μειώνει το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Παράλληλα, επισημαίνει ότι η Ελλάδα καταγράφει σταθερή οικονομική μεγέθυνση και προσελκύει επενδύσεις, αποδεικνύοντας ότι οι μεταρρυθμίσεις και η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση αποτελούν ισχυρούς μοχλούς ανάπτυξης. Τονίζει ακόμη τη σημαντική αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους, λέγοντας πως αν η τάση αυτή συνεχιστεί, η Ελλάδα το 2029 δεν θα είναι η χώρα με το μεγαλύτερο δημόσιο χρέος στην ευρωζώνη.
