Του Βασιλη Ταλαμαγκα
Στο πολιτικό σκηνικό της Ελλάδας,- σύμφωνα με τις τωρινές δημοσκοπικες μετρήσεις- οι ισορροπίες έχουν μετατοπιστεί. Μετά από εκλογές – οποτε και αν γίνουν – η ανάγκη για σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας μπορεί να γίνει επιτακτική. Οι πιέσεις – τόσο από τις αγορές όσο και από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς – μπορεί να καταστήσουν σαφές ότι η χώρα δεν αντέχει άλλες παρατεταμένες εκλογικές αναμετρήσεις ή μονοκομματικές αδυναμίες. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το όνομα του Ευάγγελου Βενιζέλου έρχεται στο προσκήνιο, όχι πλέον ως αρχηγός κόμματος, αλλά ως υπερκομματική φιγούρα, με ρόλο ανάλογο με εκείνον του Λουκά Παπαδήμου το 2011.
Η σύγκριση δεν είναι τυχαία. Όπως τότε, έτσι και τώρα, η Ελλάδα βρέθηκε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Το 2011, η χώρα ήταν αντιμέτωπη με την απειλή άτακτης χρεοκοπίας, και ο Λουκάς Παπαδήμος – ένας τεχνοκράτης με διεθνή εμπειρία – ανέλαβε καθήκοντα πρωθυπουργού σε μια μεταβατική κυβέρνηση με σκοπό τη σταθεροποίηση και τη διαχείριση της κρίσης. Σήμερα, μπορεί να μη βρισκόμαστε μπροστά στην ίδια ένταση οικονομικής καταστροφής, όμως η θεσμική κόπωση, η ανασφάλεια των πολιτών και η έλλειψη εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα καθιστούν απαραίτητη μια προσωπικότητα με πολιτική εμπειρία, κύρος και τεχνοκρατική προσέγγιση.
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος, με μακρά πορεία στην πολιτική, πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, αντιπρόεδρος κυβερνήσεων, υπουργός Οικονομικών και Εξωτερικών, αλλά και καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, θεωρείται από αρκετούς ως «ιδανική» λύση για έναν τέτοιο ρόλο. Δεν ανήκει πια ενεργά στο πολιτικό προσκήνιο, πράγμα που τον αποστασιοποιεί από τις μικροκομματικές σκοπιμότητες, ενώ διατηρεί επαφές και αποδοχή σε ευρωπαϊκούς κύκλους.
Η συμμετοχή του σε μια κυβέρνηση συνεργασίας θα μπορούσε να διασφαλίσει θεσμική συνέχεια και σταθερότητα. Επιπλέον, με την τεχνοκρατική του προσέγγιση, θα μπορούσε να αναλάβει ρόλο «εγγυητή» της μετάβασης σε μια νέα πολιτική κανονικότητα, ενώ θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως «γέφυρα» ανάμεσα σε διαφορετικά πολιτικά ρεύματα.
Ωστόσο, η σύγκριση με τον Παπαδήμο δεν είναι άμοιρη δυσκολιών. Ο Παπαδήμος ήταν πρόσωπο εκτός πολιτικής σκηνής, ενώ ο Βενιζέλος – αν και σήμερα πιο αποστασιοποιημένος – κουβαλάει ένα πολιτικό παρελθόν γεμάτο εντάσεις, συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις. Δεν είναι σίγουρο πως μια μερίδα του κόσμου, που τον συνδέει με τα μνημονιακά χρόνια, θα δει θετικά έναν τέτοιο διορισμό. Το ερώτημα λοιπόν παραμένει: μπορεί να αποβάλει το πολιτικό του «παρελθόν» και να φορέσει τον μανδύα ενός σύγχρονου «Παπαδήμου»;
Αν μη τι άλλο, η επαναφορά του ονόματός του στο δημόσιο διάλογο δείχνει μια ευρύτερη αποδοχή της ανάγκης για θεσμική υπευθυνότητα και πολιτική ωριμότητα. Όλα όμως αυτά ξεκινούν από το «ναυάγιο» της πολιτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη .
