Το «πράσινο φως», άναψε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη διάθεση του ενέσιμου φαρμάκου με την ονομασία λενακαπαβίρη, που χορηγείται δύο φορές τον χρόνο για την πρόληψη της λοίμωξης HIV.
Το ενέσιμο σκεύασμα της αμερικανικής Gilead Sciences, έχει χαρακτηριστεί «ορόσημο» από το UNAIDS, το πρόγραμμα του ΟΗΕ κατά του HIV/AIDS, χάρη στη δυναμική του να αναχαιτίσει μια παγκόσμια επιδημία που συνεχίζεται εδώ και 44 χρόνια.
Η έγκριση αφορά και τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς και Νορβηγία, Ισλανδία και Λιχτενστάιν. Πριν τη διάθεση στους ασθενείς, η Gilead θα πρέπει να καθορίσει τιμές και όρους αποζημίωσης με τα εθνικά συστήματα υγείας.
Υψηλό κόστος αλλά μεγάλη αποτελεσματικότητα
Στις ΗΠΑ, το κόστος υπερβαίνει τα 28.000 δολάρια τον χρόνο, γεγονός που καθυστερεί την πλήρη κάλυψη από ασφαλιστικά ταμεία. Παρά το υψηλό κόστος, οι κλινικές μελέτες δείχνουν σχεδόν 100% αποτελεσματικότητα στην πρόληψη της λοίμωξης, ανοίγοντας νέες προοπτικές για τη διακοπή της μετάδοσης του HIV.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η πρόληψη με PrEP (pre-exposure prophylaxis) είναι κρίσιμη για περιοχές με υψηλό επιδημιολογικό φορτίο, καθώς περίπου 1,3 εκατομμύρια νέα κρούσματα καταγράφονται ετησίως.
Η Gilead προετοιμάζει την διάθεση του lenacapavir σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, παραχωρώντας δικαιώματα παραγωγής σε έξι φαρμακοβιομηχανίες για να καλυφθούν 120 χώρες. Μέσα σε τρία χρόνια, μέσω γενόσημων κατασκευαστών, το φάρμακο αναμένεται να φτάσει έως και δύο εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς δικαιώματα εκμετάλλευσης.
Το φάρμακο ανήκει στην κατηγορία των αναστολέων καψιδίου, που δρουν εμποδίζοντας τον πολλαπλασιασμό του ιού HIV, και είχε ήδη εγκριθεί για ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στη στάνταρ αντι-ιική θεραπεία.
Η έγκριση του lenacapavir αποτελεί «ορόσημο» για την πρόληψη του HIV/AIDS, όπως τονίζει το UNAIDS, ενώ το επιστημονικό περιοδικό Science το είχε αναδείξει το 2024 ως «επίτευγμα της χρονιάς». Ωστόσο, η τιμολογιακή πολιτική παραμένει αμφιλεγόμενη, με ειδικούς να επισημαίνουν ότι το κόστος θα μπορούσε να μειωθεί δραματικά, διευκολύνοντας την ευρύτερη πρόσβαση σε περιοχές με περιορισμένους πόρους.
Έλενα Μπρέγιαννη
