Του Βασίλη Ταλαμαγκα
Η παιδική φτώχεια αποτελεί μια από τις σοβαρότερες κοινωνικές προκλήσεις της σύγχρονης Ελλάδας. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, περίπου ένα στα τρία παιδιά στη χώρα μας υποφέρει από υλική στέρηση. Αυτό σημαίνει πως στερούνται βασικά αγαθά και υπηρεσίες, που θεωρούνται απαραίτητα για μια αξιοπρεπή διαβίωση, όπως επαρκής διατροφή, κατάλληλη ένδυση, πρόσβαση σε θέρμανση, εκπαιδευτικά υλικά και στοιχειώδη υγειονομική φροντίδα.
Η υλική στέρηση δεν περιορίζεται μόνο στην οικονομική αδυναμία μιας οικογένειας να καλύψει τις άμεσες ανάγκες των παιδιών της. Επεκτείνεται και στις συνέπειες που αυτή έχει στη γενικότερη ανάπτυξή τους: στην εκπαίδευση, την ψυχοκοινωνική τους υγεία, την κοινωνική τους ένταξη και τις μελλοντικές τους ευκαιρίες. Παιδιά που ζουν σε καθεστώς υλικής στέρησης έχουν λιγότερες πιθανότητες να επιτύχουν ακαδημαϊκά, συχνότερη απομόνωση από συνομηλίκους και αυξημένο κίνδυνο ψυχικών προβλημάτων.
Η ελληνική κοινωνία, μετά από μια δεκαετία οικονομικής κρίσης και με τις συνέπειες της πανδημίας ακόμα αισθητές, εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικές κοινωνικοοικονομικές ανισότητες. Οι οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα βρίσκονται σε διαρκή αγώνα επιβίωσης. Το κοινωνικό κράτος, αν και έχει ενισχυθεί σε ορισμένους τομείς, παραμένει σε αρκετά σημεία ανεπαρκές, αδυνατώντας να παρέχει ουσιαστική προστασία στα πιο ευάλωτα στρώματα του πληθυσμού.
Η υλική στέρηση στα παιδιά δεν είναι απλώς ένα στατιστικό μέγεθος· είναι η καθημερινή πραγματικότητα για χιλιάδες νέους ανθρώπους που μεγαλώνουν με λιγότερες ευκαιρίες και περισσότερα εμπόδια. Είναι το παιδί που δεν μπορεί να πάει σχολείο με καινούργια παπούτσια, που δεν έχει θέρμανση τον χειμώνα ή που πηγαίνει στο κρεβάτι νηστικό. Αυτή η κατάσταση δεν συνάδει με τις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης και ισότητας.
Η αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτεί συντονισμένες πολιτικές δράσεις: αύξηση των κοινωνικών επιδομάτων, πρόσβαση όλων των παιδιών σε δωρεάν ποιοτική εκπαίδευση και υγεία, ενίσχυση των σχολικών γευμάτων, στήριξη των μονογονεϊκών και πολύτεκνων οικογενειών. Παράλληλα, η κοινωνία των πολιτών, ΜΚΟ και τοπικές πρωτοβουλίες μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην ανακούφιση των άμεσων αναγκών των παιδιών και στην προώθηση της κοινωνικής συνοχής.
Η παιδική φτώχεια δεν είναι μόνο κοινωνικό ζήτημα· είναι ένα ηθικό ζήτημα. Η επένδυση στα παιδιά είναι επένδυση στο μέλλον της χώρας. Καμία κοινωνία δεν μπορεί να ευημερήσει πραγματικά όταν το ένα τρίτο των παιδιών της μεγαλώνει χωρίς τις προϋποθέσεις για μια αξιοπρεπή ζωή. Η εξάλειψη της υλικής στέρησης πρέπει να αποτελέσει εθνική προτεραιότητα.
