Του Βασίλη Ταλαμάγκα
Η εικόνα της παντοδυναμίας που κάποτε συνόδευε τον Κυριάκο Μητσοτάκη φαίνεται πλέον να ξεθωριάζει ταχύτατα. Τα σημάδια είναι πολλά και συνδυαστικά: κοινωνική δυσαρέσκεια, εσωκομματικές αναταράξεις, εξωτερικές προκλήσεις και κυρίως η φθορά που επιφέρει η εξουσία σε έναν ηγέτη που δεν κατάφερε να πείσει πως έχει ακόμα πολιτικό κεφάλαιο να ξοδέψει. Σήμερα, όλα δείχνουν πως ο πρωθυπουργός οδεύει προς ένα άσχημο πολιτικό τέλος, με εμφανή πλέον τα χαρακτηριστικά της πολιτικής απομόνωσης.
Καταρχάς, η διαχείριση σημαντικών κρίσεων έχει πλήξει ανεπανόρθωτα την εικόνα του. Η τραγωδία των Τεμπών, που συνεχίζει να στοιχειώνει τη δημόσια σφαίρα, αποτελεί μια βαθιά πληγή που δεν έκλεισε ποτέ. Η αδυναμία ανάληψης ουσιαστικής πολιτικής ευθύνης ενίσχυσε την αντίληψη πως η κυβέρνηση λειτουργεί με όρους αδιαφάνειας και πολιτικού κυνισμού. Επιπλέον, η ακρίβεια και η υποβάθμιση του κοινωνικού κράτους – ειδικά στην Υγεία και την Παιδεία – ενισχύουν καθημερινά το αίσθημα εγκατάλειψης από τον πολίτη.
Στο εσωτερικό του κόμματός του, οι ρωγμές είναι πλέον φανερές. Παρά τις προσπάθειες να κρατήσει το κόμμα ενωμένο, πληθαίνουν οι φωνές που αμφισβητούν τόσο την πολιτική του στρατηγική όσο και την ικανότητά του να επανασυσπειρώσει τη Νέα Δημοκρατία. Παλαιά στελέχη κρατούν αποστάσεις, ενώ φήμες για πιθανούς διαδόχους αρχίζουν να αποκτούν σοβαρότητα. Το κόμμα δείχνει κουρασμένο, χωρίς συνοχή και μακριά από τον δυναμισμό του παρελθόντος.
Σε διεθνές επίπεδο, η αποδυνάμωση της επιρροής του είναι εξίσου αξιοσημείωτη. Οι σχέσεις του με Ευρωπαίους ηγέτες δεν είναι πλέον θερμές, ενώ η διεθνής αξιοπιστία του έχει τρωθεί, κυρίως λόγω των σκανδάλων παρακολουθήσεων και των κατηγοριών για “ασφυκτικό έλεγχο” των Μέσων Ενημέρωσης. Η χώρα δείχνει να απομακρύνεται από τον πυρήνα των εξελίξεων της Ευρώπης και να επιστρέφει σε μια περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας.
Το πλέον ανησυχητικό για τον ίδιο είναι η απώλεια του «μεσαίου χώρου» – ενός κρίσιμου εκλογικού ακροατηρίου που του έδωσε δύο νίκες. Η απογοήτευση, κυρίως σε νέες ηλικίες και μορφωμένα κοινωνικά στρώματα, έχει γίνει πλειοψηφικό φαινόμενο. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν καθοδική πορεία, και το αφήγημα περί «μεταρρυθμιστή ηγέτη» δεν πείθει πια.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται πως αντιμετωπίζει όχι μόνο πολιτικές αντιξοότητες, αλλά μια συνολική απονομιμοποίηση της ηγεσίας του. Η κοινωνία, οι πολιτικοί σύμμαχοι , οι διεθνείς παρατηρητές, αλλά και οι εγχώριοι παράγοντες, μοιάζουν να αποσύρουν τη στήριξή τους. Η πολιτική απομόνωση είναι ήδη εδώ, και το ερώτημα δεν είναι αν θα αποχωρήσει, αλλά πότε και με ποιους όρους.
Αν δεν υπάρξει ριζική αλλαγή στρατηγικής – κάτι εξαιρετικά δύσκολο σε αυτό το στάδιο – τότε το πολιτικό τέλος του Κυριάκου Μητσοτάκη διαγράφεται όχι απλώς πιθανό, αλλά αναπόφευκτο.
