Ξεκάθαρη είναι η θέση της κυβέρνησης για την επίλυση του σοβαρότατου προβλήματος δανειοληπτών σε Ελβετικο φράγκο και οι συζητήσεις για το θέμα υπό τον Υπουργό κ. Κυριάκο Πιερακάκη έχουν προχωρήσει τόσο με τις τράπεζες που έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους δάνεια με ελβετικό φράγκο, όσο και με τους servicers οι οποίοι έχουν αναλάβει τη διαχείριση των δανείων αυτών.
Στην ανάπτυξή της η λύση που φαίνεται ότι προκρίνεται περιλαμβάνει τέσσερις διαφορετικές κατηγορίες δανειοληπτών.
Η λύση ξεκινάει από εκείνους τους δανειολήπτες που έχουν χαμηλά εισοδηματικά κριτήρια και καταλήγει στην κατηγορία εκείνη που δεν παίζουν ρόλο τα εισοδηματικά κριτήρια.
Το «κούρεμα» προωθείται μέσω της επιδότησης της ισοτιμίας μετατροπής του ελβετικού φράγκου σε ευρώ που ποικίλει αναλόγως των δεδομένων του δανειολήπτη, ενώ παράλληλα επιδοτείται και το επιτόκιο με τα ίδια κριτήρια.
Στην πρώτη κατηγορία τα εισοδηματικά κριτήρια αναπτύσσονται σε ελαφρώς πάνω από 20.000 ευρώ και σε περιουσία ελαφρώς κάτω των 200.000 ευρώ, στη δεύτερη κατηγορία τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια θα αυξάνονται κατά 25% και στη συνέχεια, στην επόμενη κατηγορία κατά 50%. Στην τελευταία κατηγορία, δεν υπάρχουν εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια.
Η επιδότηση της ισοτιμίας που υπολογίζεται την ημέρα που λαμβάνεται η απόφαση για μετατροπή των συγκεκριμένων δανείων σε ευρώ ξεκινάει από 25% για τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά και καταλήγει σε 10% η λίγο πιο κάτω, για τα νοικοκυριά που δεν έχουν περιουσιακά κριτήρια.
Το επιτόκιο που θα είναι σταθερό σε όλη τη διάρκεια του εναπομείναντος δανείου θα διαμορφώνεται με βάση τα τρέχοντα δεδομένα, σε περίπου 25 μονάδες βάσης υψηλότερα των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ για τους πιο αδύναμους δανειολήπτες και θα κινείται σε κάτι λιγότερο από το 3% για τους πιο εύπορους από αυτούς.
Το μοντέλο βρίσκεται υπό συζήτηση και αναμένεται να τρέξει σε αλγορίθμους με πραγματικά δεδομένα για να υπολογιστούν οι ζημιές για τράπεζες αλλά και για τον «Ηρακλή».
Η συγκεκριμένη συνολική πρόταση εφαρμόζεται σε μια περίοδο που η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας είναι πολύ πιθανόν σε μικρό χρονικό διάστημα να αρνητικοποιήσει τα επιτόκια, στοιχείο το οποίο αναμένεται να οδηγήσει τους πιο οικονομικά ανεξάρτητους δανειολήπτες να δουν αν και κατά πόσον μια τέτοια λύση τους συμφέρει.
Η λύση θα είναι τελική και από τη στιγμή που ο δανειολήπτης του ελβετικού το επιλέξει οι τράπεζες θα είναι υποχρεωμένες να την δεχθούν.
«Θα υπάρξει μια λύση και θα δοθεί έμφαση στον εξωδικαστικό μηχανισμό στο πλαίσιο αυτής της λύσης. Αλλά, εγώ θα σας πω, όχι μόνο. Ο στόχος μας είναι να μπορέσουμε, να είμαστε σε θέση να την παρουσιάσουμε σύντομα. Και όλο αυτό θα γίνει σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος, γιατί πρέπει πάντοτε να διασφαλίζεται και το πρόγραμμα “Ηρακλής” για τα κόκκινα δάνεια και η ευστάθεια του τραπεζικού συστήματος. Όμως νομίζω ότι είμαστε σε θέση να προχωρήσουμε» δηλώνει ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης και ολες οι πληροφορίες συγκλίνουν ότι θα υπάρχει εξέλιξη μέσα στον Ιούλιο .
Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στο Reuters και τραπεζική πηγή, το σχέδιο θα είναι σε εθελοντική βάση και θα προβλέπει ευνοϊκή μετατροπή των υπόλοιπων δανείων από ελβετικά φράγκα σε ευρώ, με έκπτωση που θα κυμαίνεται από 10% έως 25% επί της συναλλαγματικής ισοτιμίας, ανάλογα με το εισόδημα των δανειοληπτών.
Ο διακανονισμός αναμένεται να ανέλθει σε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ για κάθε τράπεζα, ανάλογα με το πόσα δάνεια χορήγησαν ,δήλωσε ο τραπεζικος παράγοντας, ενώ προέβλεψε ότι το ποσό θα είναι διαχειρισιμο .
Αξίζει να σημειωθεί πως οι οφειλέτες επιβαρύνονται ήδη με αύξηση περίπου 70% στο αρχικό τους δάνειο ενώ ανοιχτές παραμένουν τρεις συλλογικές αγωγές που εκκρεμούν στα δικαστήρια, σύμφωνα με τις επιτροπές δανειοληπτών σε ελβετικο φράγκο .
Σε ότι αφορά στο μέγεθος του προβλήματος, το συνολικό χαρτοφυλάκιο των δανείων σε ελβετικό φράγκο είναι περίπου στα 4,6 δισ. ευρώ και, από αυτά, τα 3,1 δισ. ευρώ παραμένουν στα χαρτοφυλάκιά των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και είναι στην πλειονότητά τους εξυπηρετούμενα, ενώ το υπόλοιπο 1,5 δισ. ευρώ έχει πουληθεί και το διαχειρίζονται οι γνωστοί servicers.
Ο τρόπος με τον οποίον αντιμετωπίστηκε το ελβετικό φράγκο διεθνώς ποικίλει. Αρκετές χώρες προχώρησαν αποφασιστικά σε λύσεις σε ό,τι αφορά τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο.
Ορισμένες μάλιστα εξ’ αυτών δεν προχώρησαν σε κεντρικές λύσεις αλλά σε λύσεις που προώθησαν οι τράπεζες.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό της Κύπρου όπου οι τράπεζες διαχειρίστηκαν αποτελεσματικά χαρτοφυλάκιο σε ελβετικό φράγκο , ύψους περίπου 1 δισ. ευρώ παρά το γεγονός πως η Δικαιοσύνη στην οποία είχαν προσφύγει πολλοί δανειολήπτες εξέδωσε διφορούμενες αποφάσεις .
Στην Κύπρο τα δάνεια σε ελβετικό μετατράπηκαν σε ευρώ και η διαφορά σταδιακά διεγράφη ενώ σε κάποιες περιπτώσεις διεγράφη μερικώς αφού το δάνειο χωρίστηκε σε βιώσιμο και μη βιώσιμο ποσό.
Το οικονομικό επιτελείο έχει λάβει υπόψιν του τις δικαστικές αποφάσεις που έχουν ληφθεί και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες στις οποίες έχουν προσφύγει αντίστοιχοι δανειολήπτες και έχουν δικαιωθεί.
Οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες στην Ευρώπη προσέφυγαν στα εθνικά τους δικαστήρια, αμφισβητώντας ως καταχρηστικούς και αδιαφανείς τους όρους της σύμβασης με τους οποίους αναλάμβαναν το βάρος του συναλλαγματικού κινδύνου και, στη μεγάλη τους πλειονότητα, δικαιώθηκαν από τις δικαστικές αποφάσεις.
Σε αρκετές χώρες, μάλιστα, όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία , προκειμένου να αντιμετωπιστεί το μεγάλο αυτό κοινωνικό πρόβλημα, αναλήφθηκαν και νομοθετικές πρωτοβουλίες από τις κυβερνήσεις για την ανακούφιση των δανειοληπτών.
Στην Γαλλία πρόσφατα, η BNP Paribas αναγνωρίζοντας την αδικία σε βάρος των δανειοληπτών, προχώρησε σε αποζημιώσεις .