Του Βασίλη Ταλαμάγκα
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου αποτελεί μία από τις πιο διαχρονικές και αμφιλεγόμενες πολιτικές προσωπικότητες του Ισραήλ. Με πολυετή παρουσία στην πρωθυπουργία, έχει αφήσει το αποτύπωμά του στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της χώρας. Ωστόσο, το ερώτημα που συχνά τίθεται είναι: σε ποιο βαθμό ταυτίζεται ο λαός του Ισραήλ με τον Νετανιάχου και τις πολιτικές του;
Η απάντηση είναι σύνθετη και δεν μπορεί να δοθεί μονοδιάστατα. Ο Νετανιάχου έχει ισχυρή λαϊκή βάση, κυρίως στους συντηρητικούς και τους εθνικιστικούς κύκλους, οι οποίοι βλέπουν στο πρόσωπό του έναν ηγέτη που προστατεύει τα εθνικά συμφέροντα του Ισραήλ, ενισχύει την ασφάλεια της χώρας και στέκεται σθεναρά απέναντι σε απειλές, όπως το Ιράν και οι Παλαιστινιακές οργανώσεις. Η προσέγγισή του στη διεθνή διπλωματία και οι σχέσεις που έχει οικοδομήσει με ηγεσίες όπως των ΗΠΑ ή των Αραβικών χωρών ενισχύουν το κύρος του στα μάτια των υποστηρικτών του.
Ωστόσο, υπάρχει και ένα σημαντικό τμήμα της ισραηλινής κοινωνίας που αντιτίθεται έντονα στον Νετανιάχου. Οι κατηγορίες για διαφθορά που εκκρεμούν εις βάρος του, η προσπάθειά του να αλλάξει το δικαστικό σύστημα περιορίζοντας την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, καθώς και η διχαστική ρητορική του, έχουν προκαλέσει μαζικές διαδηλώσεις και πολιτική αναταραχή. Για πολλούς, ο Νετανιάχου εκπροσωπεί έναν αυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης, που πλήττει τη δημοκρατία και εντείνει τις κοινωνικές ανισότητες.
Η ισραηλινή κοινωνία είναι βαθιά διχασμένη. Από τη μία πλευρά, υπάρχουν οι εβραϊκοί πληθυσμοί των οικισμών, οι υπερορθόδοξοι και οι συντηρητικοί ψηφοφόροι που βλέπουν στον Νετανιάχου έναν υπερασπιστή των αξιών τους. Από την άλλη, οι κοσμικοί, φιλελεύθεροι, αριστεροί και κεντρώοι πολίτες, καθώς και οι Άραβες πολίτες του Ισραήλ, εκφράζουν έντονη αποδοκιμασία προς τις πολιτικές του.
Ο πόλεμος στη Γάζα το 2023-2024 αποτέλεσε ένα ακόμα σημείο καμπής. Αν και αρχικά υπήρξε κύμα εθνικής ενότητας, η διαχείριση της κρίσης, τα ανθρώπινα θύματα και η διεθνής κατακραυγή προκάλεσαν ρωγμές στην εμπιστοσύνη πολλών πολιτών προς την κυβέρνηση Νετανιάχου. Τα ποσοστά αποδοχής του παρουσίασαν κάμψη, ενώ πολιτικοί αντίπαλοι και στρατιωτικοί αξιωματούχοι άσκησαν δημόσια κριτική.
Ο λαός του Ισραήλ δεν ταυτίζεται ενιαία με τον Νετανιάχου. Αντιθέτως, η πολιτική του πορεία αντανακλά τους βαθιούς ιδεολογικούς, κοινωνικούς και πολιτισμικούς διχασμούς που χαρακτηρίζουν το Ισραήλ. Είναι ένας ηγέτης που εμπνέει πίστη σε κάποιους , αλλά και έντονη αντίδραση και απόρριψη.
Ο βαθμός ταύτισης με τον λαό εξαρτάται από το ποιον «λαό» εξετάζει κανείς – γιατί το Ισραήλ, όπως και κάθε δημοκρατία, δεν είναι ένα ομοιογενές σώμα, αλλά ένα πλουραλιστικό και συχνά συγκρουσιακό κοινωνικό σύνολο.
Πάντως όπως είπε και ο συμπαθής σύνεδρος στο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ πριν λίγες ημέρες «μην ταυτίζετε τον δημοκρατικό λαό του Ισραήλ με τον Νετανιάχου….», μάλλον έχει δίκιο.
