Του Βασίλη Ταλαμάγκα
Ο Έλον Μασκ, ο εκκεντρικός δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας και ιδρυτής εταιρειών όπως η Tesla, SpaceX και X (πρώην Twitter), έχει καταφέρει να κυριαρχεί όχι μόνο στον κόσμο της τεχνολογίας, αλλά και στον δημόσιο διάλογο για την πολιτική και την κοινωνία. Οι απόψεις του για την ελευθερία του λόγου, τη μετανάστευση, την οικονομική πολιτική και τα κοινωνικά ζητήματα έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις – και από τα δεξιά και από τα αριστερά. Μπορεί όμως ο Μασκ να κάνει το επόμενο βήμα και να μετατραπεί σε πολιτικό παίκτη με δικό του κόμμα, φτάνοντας στο σημείο να απειλήσει πολιτικά τον Ντόναλντ Τραμπ κατά την διακυβέρνησή του;
Αρχικά, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τη δυναμική της πολιτικής σκηνής των ΗΠΑ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες λειτουργούν σχεδόν αποκλειστικά με ένα δικομματικό σύστημα – Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί – και οι ανεξάρτητοι ή τρίτοι πολιτικοί σχηματισμοί σπάνια κατορθώνουν να αποκτήσουν πραγματική δύναμη. Ωστόσο, σε εποχές έντονης πολιτικής πόλωσης και κοινωνικής απογοήτευσης, όπως αυτή που διανύουμε, υπάρχει χώρος για νέες φωνές και πρωτοβουλίες.
Ο Μασκ διαθέτει ένα σημαντικό πλεονέκτημα: τεράστια επιρροή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έναν φανατικό πυρήνα υποστηρικτών και έναν αέρα “αντισυστημικού”, ο οποίος τον φέρνει κοντά στο κοινό που ακολουθεί τον Τραμπ. Παράλληλα, διαφοροποιείται σε κάποια σημεία – είναι πιο φιλελεύθερος σε τεχνολογικά και επιστημονικά θέματα, πιο ελευθεριακός στην οικονομία και πιο διεθνιστής στη σκέψη του. Αν αποφάσιζε να ιδρύσει ένα κόμμα ή να κατέβει στις επόμενες εκλογές, θα μπορούσε να προσελκύσει ψηφοφόρους από το χώρο των ανεξάρτητων, των δυσαρεστημένων Ρεπουμπλικανών, αλλά και κάποιους από τον χώρο της τεχνολογικής ελίτ.
Ωστόσο, υπάρχουν και σοβαρά εμπόδια. Ο Μασκ δεν έχει πολιτική εμπειρία, συχνά αυτοαναιρείται στις δημόσιες δηλώσεις του, και η προσωπικότητά του θεωρείται ασταθής και απρόβλεπτη. Πολλοί δεν τον εμπιστεύονται ως σοβαρή πολιτική μορφή. Επίσης, η ίδρυση και οργάνωση ενός πολιτικού κόμματος απαιτεί χρόνο, υποδομή και στελέχωση – κάτι που δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο με tweets και δηλώσεις.
Αντί να ιδρύσει κόμμα, είναι πιο πιθανό ο Μασκ να επηρεάσει την πολιτική ατζέντα μέσω της πλατφόρμας του (X), της επιχειρηματικής του παρουσίας και των δημόσιων παρεμβάσεών του. Μπορεί να στηρίξει ή να αποδυναμώσει υποψηφίους, να χρηματοδοτήσει εκστρατείες και να επηρεάσει κοινή γνώμη. Σε αυτό το πλαίσιο, ναι – μπορεί να λειτουργήσει ως αντίπαλο δέος στον Τραμπ, όχι απαραίτητα εκλογικά, αλλά ως ένας άλλος “λαϊκιστής” με τεχνοκρατικό προφίλ και αντικατεστημική ρητορική.
Η πιθανότητα να ιδρύσει ο Έλον Μασκ δικό του κόμμα και να γίνει ο βασικός αντίπαλος του Ντόναλντ Τραμπ είναι μικρή – αλλά όχι ανύπαρκτη. Πολύ πιο πιθανή είναι η συνέχιση της επιρροής του ως ένας “βασιλιάς του παρασκηνίου”, που θα καθορίζει το κλίμα και την κατεύθυνση της δημόσιας συζήτησης.
