Το έτος 2026 η Ελλάδα θα γιορτάσει τα 200 χρόνια από την Έξοδο του Μεσολογγίου, από τα κορυφαία τραγικά γεγονότα που καθόρισαν την πορεία της Ελληνικής Επανάστασης.
Οι πολιορκημένοι υπερασπιστές της πόλης, Έλληνες και Φιλέλληνες, προτίμησαν να μην παραδοθούν, αλλά να επιχειρήσουν ηρωική έξοδο από τα τείχη που κατέληξε σε γενικευμένη σφαγή και χαλασμό. Αυτή η δραματική εξέλιξη, γεγονός με τεράστιο αντίκτυπο, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, προκάλεσε παγκόσμια συγκίνηση. Σήμερα, η έξοδος αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα ορόσημα της Ελληνικής Επανάστασης, το οποίο εξακολουθεί να συγκλονίζει.
Το Υπουργείο Πολιτισμού, αναγνωρίζοντας την βαρύτητα της ιστορικής επετείου, έχει ήδη προγραμματίσει εμβληματικά έργα και δράσεις για την επετειακή χρονιά. Από το 2024 βρίσκεται σε εξέλιξη το έργο «Αποκατάσταση του Κήπου Ηρώων στην Ι.Π. Μεσολογγίου», σε συνεργασία των Εφορειών Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας, της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων και της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2014-2020», με προϋπολογισμό 800.000 €. και προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2026. Σε εξέλιξη βρίσκονται οι εργασίες αποκατάστασης του Τείχους, της περίφραξης του Κήπου, της ανάδειξης της κρήνης, στο εσωτερικό του. Τοποθετούνται δίγλωσσες ενημερωτικές πινακίδες, εφαρμόζεται ψηφιακή ξενάγηση με QR-CODES, δημιουργείται πληροφοριακό έντυπο υλικό (και σε γραφή Braille) και άλλες επικοινωνιακές δράσεις.
Το κορυφαίο γεγονός των επετειακών εορτασμών του Υπουργείου Πολιτισμού αποτελεί η περιοδική έκθεση «Η Έξοδος του Μεσολογγίου στον καμβά του Delacroix», που θα φιλοξενηθεί στο Ξενοκράτειο Αρχαιολογικό Μουσείο από τα μέσα Μαρτίου έως τα τέλη Νοεμβρίου 2026. Η έκθεση επικεντρώνεται στον πίνακα του Eugène Delacroix «Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου», ο οποίος θα εξαχθεί, για πρώτη φορά ,από τη Γαλλία- συνεργασία του Υπουργείου Πολιτισμού με το Μουσείο Καλών Τεχνών του Μπορντώ- προκειμένου να εκτεθεί. Στο έργο αυτό απεικονίζεται η προσωποποίηση της Ελλάδας, μετά την καταστροφή του Μεσολογγίου, συνοψίζοντας, συγκλονιστικά, το κορυφαίο δραματικό γεγονός των επετειακών εορτασμών.
Παράλληλα, το 2026 στο Ξενοκράτειο Αρχαιολογικό Μουσείο θα φιλοξενηθούν, σε συνεργασία με το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, δύο εμβληματικά εκθέματα ξεχωριστής σπουδαιότητας για το Μεσολόγγι: η «Κόρη της Ελλάδας» ή «Ελληνοπούλα» του γλύπτη David d’Angers, γλυπτό που κοσμούσε παλαιότερα τον τάφο του Μάρκου Μπότσαρη, στον Κήπο των Ηρώων, καθώς και ο επενδύτης του Κωνσταντίνου Ξενοκράτη. Είναι η μοναδική διασωθείσα στολή Ιερολοχίτη και συνδέεται με τον εθνικό ευεργέτη Κωνσταντίνο Ξενοκράτη, με καταγωγή από την Ανατολική Θράκη, ο οποίος έκτισε το Ξενοκράτειο, στα τέλη του 19ου αι. για να λειτουργήσει ως Δημοτικό Παρθεναγωγείο.
Από τα μέσα Ιουνίου του 2025 μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2026, στο Ξενοκράτειο Αρχαιολογικό Μουσείο θα φιλοξενηθεί η κινητή επετειακή έκθεση «Μια μελωδική διαδρομή στις μουσικές του 1821», που σχεδίασε και υλοποίησε το Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη – Κέντρο Εθνομουσικολογίας για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Πρόκειται για διαδραστική έκθεση που αφορά στο δημοτικό τραγούδι και τη σημασία του στην καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης και ταυτότητας.
Τέλος, σε όλη τη διάρκεια του 2026, στον χώρο του Ξενοκρατείου, θα λάβουν χώρα εκδηλώσεις, ημερίδες, διαλέξεις, ειδικά σχεδιασμένα εκπαιδευτικά προγράμματα και εργαστήρια συντήρησης, με θεματικές εμπνευσμένες από την Έξοδο, τον Delacroix, την «Κόρη της Ελλάδας», την τυπογραφία και τον φιλέλληνα τυπογράφο Ιωάννη Ιάκωβο Μάγερ. Στις αρχές του 2026, σε συνεργασία με τον Σύλλογο Μουσειοπαιδαγωγών Ελλάδος θα διοργανωθεί η λογοτεχνική ημερίδα «Συνάντηση Μουσείων Λογοτεχνών στο Μεσολόγγι», στην οποία θα συμμετάσχουν τα Μουσεία Ούγκο Φόσκολο, Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων και Γρ. Ξενόπουλου από τη Ζάκυνθο, Α. Σικελιανού Λευκάδας, Σολωμού Κέρκυρας, Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Σκιάθου, Νίκου Καζαντζάκη Ηρακλείου, Γεώργιου Δροσίνη Αθήνας και τα Μουσεία Λόρδου Βύρωνα και Φιλελληνισμού, Παλαμά και Οικογένειας Τρικούπη από το Μεσολόγγι. Η Διακοσιοστή Επέτειος της Εξόδου αλλά και οι εορτασμοί, μετά από αίτημα του Δήμου της Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου έχουν τεθεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού που ανακήρυξε το 2026 ως αφιερωματικό «Έτος της Εξόδου του Μεσολογγίου», στηρίζοντας και οικονομικά επιλεγμένες δράσεις του Δήμου.
Νάνσυ Αγγελοπούλου
