Η διακοπή ρεύματος, που σύμφωνα με τους διαχειριστές οφείλεται σε μεταβολές της θερμοκρασίας, άφησε δεκάδες εκατομμύρια χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα.
Η ηλεκτροδότηση άρχισε να αποκαθίσταται στην Ισπανία και την Πορτογαλία το βράδυ της Δευτέρας, μετά από ένα πρωτοφανές περιφερειακό μπλακ άουτ που άφησε δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρη την Ιβηρική Χερσόνησο χωρίς ρεύμα.
Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, δήλωσε αργά το βράδυ ότι «γίνεται ό,τι είναι δυνατόν» όλη τη νύχτα για την αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης σε όλες τις περιοχές της χώρας, προσθέτοντας ότι το 50% της εθνικής ηλεκτρικής παροχής είχε ήδη αποκατασταθεί τις τελευταίες ώρες.
Ο Σάντσεθ ανέφερε ότι το μπλακ άουτ ξεκίνησε στις 12:33, όταν, μέσα σε πέντε δευτερόλεπτα, χάθηκαν ξαφνικά 15 γιγαβάτ από την ενέργεια που παραγόταν – ισοδύναμο του 60% της τότε ζήτησης.
«Αυτό δεν είχε ξανασυμβεί ποτέ», δήλωσε. «Οι ειδικοί ακόμη δεν έχουν προσδιορίσει την αιτία της ξαφνικής αυτής απώλειας, αλλά θα το κάνουν… Όλες οι πιθανές αιτίες αναλύονται».
Η διακοπή – την οποία οι πορτογαλικές αρχές αποδίδουν σε ακραίες μεταβολές της θερμοκρασίας – προκάλεσε παράλυση στις δύο χώρες: σταμάτησαν τα τρένα, τα μετρό, οι φωτεινοί σηματοδότες, τα ΑΤΜ, οι τηλεφωνικές συνδέσεις και η πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Άνθρωποι εγκλωβίστηκαν σε ασανσέρ, καθηλώθηκαν σε τρένα, παγιδεύτηκαν στην κυκλοφορία και εγκαταλείφθηκαν σε αεροδρόμια. Εκατοντάδες διέσχισαν σκοτεινά τούνελ του μετρό χρησιμοποιώντας τους φακούς των κινητών τους, άλλοι έτρεχαν να προμηθευτούν βασικά αγαθά από σούπερ μάρκετ που λειτουργούσαν μόνο με μετρητά ή περπατούσαν χιλιόμετρα για να φτάσουν στα σπίτια τους.
Τα κινητά δίκτυα κατέρρευσαν και η πρόσβαση στο διαδίκτυο διεκόπη, ενώ η διακοπή του ρεύματος σημειώθηκε στις 12:33 το μεσημέρι (ώρα Ισπανίας). Τα νοσοκομεία ανέβαλαν τακτικές επεμβάσεις, χρησιμοποιώντας γεννήτριες για κρίσιμα περιστατικά, ενώ τα περισσότερα ΑΤΜ δεν λειτουργούσαν.
Σε σκηνές που θύμισαν το μπλακ άουτ του 2003 στη βορειοανατολική Αμερική, οι σιδηροδρομικές υπηρεσίες σε όλη την Ιβηρική σταμάτησαν, η αεροπορική κυκλοφορία διαταράχθηκε και οι φωτεινοί σηματοδότες έσβησαν. Εκατοντάδες άνθρωποι διασώθηκαν από ακινητοποιημένα ασανσέρ.
Ο δήμαρχος της Μαδρίτης, Χοσέ Λουίς Μαρτίνεθ-Αλμέιδα, κάλεσε τους πολίτες να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους και να μείνουν όπου βρίσκονται. «Είναι κρίσιμο οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης να μπορούν να κυκλοφορούν», δήλωσε.
Ο Σάντσεθ ανέφερε ότι είναι ακόμη νωρίς για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για την αιτία της διακοπής, αλλά καμία πιθανότητα δεν αποκλείεται.
«Δεν υπάρχει προηγούμενο για μηδενισμό του συστήματος και τώρα προχωρούμε σε προσεκτική και σταδιακή αποκατάσταση για να αποφύγουμε νέες διακοπές», δήλωσε.
Μέχρι τις 10 το βράδυ τοπική ώρα, το 62% των υποσταθμών της Ισπανίας (421 από τους 680) είχαν επανέλθει σε λειτουργία, ενώ είχε καλυφθεί το 43,3% της ζήτησης ρεύματος. Στην Πορτογαλία, η εταιρεία διαχείρισης δικτύου REN ανακοίνωσε ότι αποκατέστησε την ηλεκτροδότηση σε 85 από τους 89 υποσταθμούς της.
Η Red Eléctrica είχε προειδοποιήσει ότι θα χρειάζονταν έξι έως δέκα ώρες για την πλήρη αποκατάσταση της παροχής μετά από ένα «εξαιρετικό και εντελώς ασυνήθιστο» περιστατικό.
Σε έναν κεντρικό δρόμο στη γειτονιά Argüelles της Μαδρίτης, η επαναφορά του ρεύματος προκάλεσε επευφημίες και χειροκροτήματα από τους ανθρώπους που περιφέρονταν στους δρόμους.
Η REN απέδωσε το μπλακ άουτ σε ένα «σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο», όπου οι ακραίες θερμοκρασιακές μεταβολές στην Ισπανία προκάλεσαν «ανώμαλες ταλαντώσεις» στις γραμμές υπερυψηλής τάσης.
Το φαινόμενο, γνωστό ως «επαγόμενη ατμοσφαιρική δόνηση», προκάλεσε «αστοχίες συγχρονισμού μεταξύ των ηλεκτρικών συστημάτων, οδηγώντας σε διαδοχικές διαταραχές σε όλο το ευρωπαϊκό διασυνδεδεμένο δίκτυο».
Τέτοιου είδους εκτεταμένες διακοπές είναι σπάνιες στην Ευρώπη. Το 2003, πρόβλημα σε γραμμή υδροηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ Ιταλίας και Ελβετίας προκάλεσε μπλακ άουτ 12 ωρών, ενώ το 2006 υπερφόρτωση του δικτύου στη Γερμανία επηρέασε τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Αυστρία, το Βέλγιο και την Ολλανδία.
Ο Σάντσεθ ευχαρίστησε τη Γαλλία και το Μαρόκο για την αποστολή επιπλέον ενέργειας στην Ισπανία και είπε ότι η υφιστάμενη έλλειψη καλύπτεται με αέριο και υδροηλεκτρική ενέργεια.
Επιπλέον, πρόσθεσε ότι έχουν αναπτυχθεί πρόσθετες δυνάμεις της Εθνικής Αστυνομίας και της Guardia Civil για να διασφαλιστεί η ασφάλεια των πολιτών, ενώ τα νοσοκομεία συνεχίζουν να λειτουργούν χάρη στην προσπάθεια του προσωπικού.
Οι τηλεπικοινωνίες εξακολουθούν να έχουν διακοπές, κυρίως λόγω της έλλειψης παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στους πομπούς.
Μόνο 344 από τις 6.000 πτήσεις που είχαν προγραμματιστεί ακυρώθηκαν, ενώ το οδικό δίκτυο λειτουργεί σχετικά καλά, αν και σημειώθηκαν μποτιλιαρίσματα.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στο σιδηροδρομικό δίκτυο, με 35.000 επιβάτες να διασώζονται από περισσότερα από 100 τρένα, ενώ 11 ακόμα τρένα παραμένουν σε απομονωμένες περιοχές.
Στη Μαδρίτη και άλλες πόλεις, οι φωτεινοί σηματοδότες σταμάτησαν να λειτουργούν, προκαλώντας κυκλοφοριακή συμφόρηση, ενώ τα μετρό ακινητοποιήθηκαν. Η εθνική οδική αρχή DGT κάλεσε τους οδηγούς να αποφεύγουν τις μετακινήσεις.
Η εφημερίδα El País δημοσίευσε φωτογραφίες και βίντεο με επιβάτες να κινούνται σε σκοτεινά τούνελ του μετρό και αστυνομικούς να ρυθμίζουν την κυκλοφορία. Φωτογραφικό υλικό έδειξε και τους δημοσιογράφους να εργάζονται με φακούς.
Το Υπουργείο Υγείας της Ισπανίας ανέφερε μέσω κοινωνικών δικτύων ότι συνεργάζεται με τις τοπικές αρχές για την εκτίμηση της κατάστασης, διαβεβαιώνοντας ότι τα νοσοκομεία διαθέτουν εφεδρικά συστήματα.
Στην Πορτογαλία, η διακοπή επηρέασε τη Λισαβόνα και άλλες περιοχές, ενώ η εταιρεία ύδρευσης EPAL προειδοποίησε για πιθανούς περιορισμούς στην παροχή νερού, προκαλώντας ουρές στα καταστήματα.
Ο Σάντσεθ ανακοίνωσε ότι οκτώ από τις 17 αυτόνομες κοινότητες της Ισπανίας (Ανδαλουσία, Καστίλλη-Λα Μάντσα, Εξτρεμαδούρα, Γαλικία, Λα Ριόχα, Μαδρίτη, Μούρθια και Βαλένθια) κήρυξαν κατάσταση έκτακτης ανάγκης επιπέδου 3, μεταφέροντας την ευθύνη διαχείρισης στην κεντρική κυβέρνηση. Τα σχολεία στις περιοχές αυτές θα είναι ανοιχτά την Τρίτη, αλλά χωρίς μαθήματα.
Ο Σάντσεθ σημείωσε ότι η κατάσταση παραμένει πολύ «ασύμμετρη», με ορισμένες περιοχές να έχουν ήδη αποκαταστήσει το 90% της ηλεκτροδότησης, ενώ άλλες λιγότερο από 15%.
Συνέστησε επίσης στους εργαζόμενους που δεν παρέχουν βασικές υπηρεσίες να παραμείνουν στα σπίτια τους την Τρίτη.
«Μας περιμένει μια μακρά νύχτα», δήλωσε. «Αλλά θα συνεχίσουμε να δουλεύουμε για την πλήρη αποκατάσταση το συντομότερο δυνατό».
Πηγή: theguardian.com