Τα πολιτικά μηνύματα δεν γίνονται πιο ξεκάθαρα από τους ρωσικούς πυραύλους που έπληξαν τη νύχτα της Τετάρτης μια αμερικανικής ιδιοκτησίας βιομηχανική μονάδα στη δυτική Ουκρανία, εκατοντάδες μίλια μακριά από τα χαρακώματα του μετώπου ενός πολέμου που δεν δείχνει τέλος, σχολιάζει ανάλυση του CNN.
Η επίθεση, μέρος της πιο έντονης ρωσικής εκστρατείας με drones και πυραύλους εδώ και πάνω από έναν μήνα, υπογράμμισε τη σκληρή διπλωματία της Μόσχας, που έχει φρενάρει την ειρηνευτική προσπάθεια του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
Έχει περάσει μία εβδομάδα από τότε που ο Τραμπ υποδέχτηκε τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν με κόκκινο χαλί στην Αλάσκα. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει σκηνοθετήσει θεαματικές συναντήσεις και φωτογραφίες με Ευρωπαίους ηγέτες, ενώ ο Λευκός Οίκος μιλά για εντυπωσιακές «προόδους». Αλλά οι πραγματικότητες του πολέμου παραμένουν αμετάβλητες.
Η Ρωσία εξακολουθεί να βομβαρδίζει αμάχους, να εξαπολύει drones, και έχει υψώσει νέα εμπόδια στη βιασύνη του Τραμπ για γρήγορη ειρήνη, διαψεύδοντας τους αμερικανικούς ισχυρισμούς περί «παραχωρήσεων». Αυτό που ισχύει από την εισβολή πριν από τρία χρόνια και πλέον, ισχύει και σήμερα: Ο Πούτιν δεν θέλει να τελειώσει τον πόλεμο. Μια σύνοδος Ζελένσκι–Πούτιν – με πιθανή παρουσία Τραμπ – που η αμερικανική κυβέρνηση προέβλεπε ως το τέλος αυτής της εβδομάδας, μοιάζει πλέον όνειρο θερινής νυκτός.
Η καθυστέρηση καθοδηγείται από τον Ρώσο ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ, δάσκαλο της σοβιετικής σχολής παρακώλυσης. Την Πέμπτη, ο Λαβρόφ επιχείρησε να ξανανοίξει ρήγματα μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης, καταγγέλλοντας συμμάχους των ΗΠΑ. «Βλέπω πολλά σημάδια ότι αυτή η δραστηριότητα στοχεύει στο να υπονομεύσει την πρόοδο που άρχισε να διαφαίνεται ξεκάθαρα με τη σύνοδο στην Αλάσκα», είπε.
Η στρατηγική της Ρωσίας είναι σαφής: να κερδίσει χρόνο ώστε η ματωμένη στρατηγική φθοράς του Πούτιν να αποφέρει κέρδη στο μέτωπο.
Η πραγματικότητα της Ουκρανίας επίσης δεν έχει αλλάξει. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι προσπαθεί ακόμη να δείχνει ανοιχτός στις ιδέες του Τραμπ. Τουλάχιστον απέφυγε νέα καταστροφική σύγκρουση στη συνάντηση του Λευκού Οίκου τη Δευτέρα. Ωστόσο δεν μπορεί να αποδεχθεί την «δηλητηριώδη» ειρήνη που προτείνει ο Πούτιν: η εγκατάλειψη του Ντονμπάς θα έδινε στη Μόσχα την ευκαιρία για νέα εισβολή στο Κίεβο στο μέλλον. Δεν είναι σαφές αν ο Τραμπ το κατανοεί αυτό.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπάθησαν στη Δευτέρα στον Λευκό Οίκο να αποσπάσουν τον Τραμπ από τον Πούτιν μετά τις «παραχωρήσεις» του. Αλλά το σχέδιο ασφαλείας για την Ουκρανία μετά τον πόλεμο παραμένει ασαφές και χωρίς τον Τραμπ δεν μπορεί να προχωρήσει.
Τέτοιο σχέδιο θα βασιζόταν σε δύο προϋποθέσεις: ότι το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία θα ήταν διατεθειμένες, με αμερικανική βοήθεια, να πολεμήσουν τη Ρωσία για να υπερασπιστούν την Ουκρανία, και ότι η Μόσχα θα υπέγραφε συμφωνία που θα έδενε δυτικά στρατεύματα σε αμοιβαία άμυνα με την Ουκρανία. Και τα δύο σενάρια φαντάζουν εξωπραγματικά.
Παρά τις αντιφάσεις, ο Τραμπ πιστώνεται ότι έδωσε ώθηση στην ειρηνευτική προσπάθεια: είναι ο μόνος που μπορεί να μιλήσει και με τις δύο πλευρές και να φέρει τον Ρώσο πρόεδρο στις ΗΠΑ, ενώ πιέζει και το ΝΑΤΟ για περισσότερες αμυντικές δαπάνες. Ένα αυθεντικό επίτευγμα που θα μπορούσε να σώσει χιλιάδες ζωές δεν αποκλείεται – αλλά απαιτεί λεπτομέρεια και επιμονή, που ο Τραμπ στερείται.
Κι ενώ η ειρήνη θέλει μήνες ή χρόνια διαπραγματεύσεων, ο Τραμπ και ο απεσταλμένος του, Στιβ Γουίτκοφ, μιλούν πρόχειρα για «ανταλλαγές εδαφών», χωρίς να αντιλαμβάνονται τις τεράστιες θυσίες και το αίμα που κρύβονται πίσω από αυτές.
Επανέρχονται και τα γνωστά ερωτήματα: γιατί ο Τραμπ δεν πιέζει τη Ρωσία να χαλαρώσει τη σκληρή της στάση; Γιατί εμπιστεύεται έναν ηγέτη που αξίζει το αντίθετο;
Η εμπιστοσύνη του Τραμπ στον Πούτιν φάνηκε σε «ανοιχτό μικρόφωνο» στον Λευκό Οίκο τη Δευτέρα: «Νομίζω ότι θέλει να κάνει μια συμφωνία για μένα, το καταλαβαίνεις; Όσο τρελό κι αν ακούγεται», είπε στον Μακρόν.
Την Πέμπτη, ο Τραμπ άφησε να φανεί απογοήτευση, γράφοντας στο X πως «είναι αδύνατο να κερδίσεις πόλεμο χωρίς να επιτίθεσαι στη χώρα του εισβολέα».
Ωστόσο, μετά τη συνάντηση με τον Πούτιν, η εικόνα του Τραμπ ως «σκληρού διαπραγματευτή» κινδυνεύει με γελοιοποίηση. Η Ρωσία συνέχισε τους βομβαρδισμούς – 574 drones και 40 πύραυλοι μέσα σε ένα βράδυ, με εννέα νεκρούς αμάχους και πλήγμα σε αμερικανική βιομηχανία. Ο Ζελένσκι μίλησε για «σκόπιμο χτύπημα σε αμερικανική περιουσία στην Ουκρανία».
Ο Λευκός Οίκος προσπαθεί να παρουσιάσει αισιοδοξία: «Πριν από τη θριαμβευτική νίκη του Τραμπ τον Νοέμβριο δεν υπήρχε τέλος στο λουτρό αίματος», είπε η εκπρόσωπος Καρολάιν Λέβιτ. «Τώρα υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ. Ο Τραμπ είναι ο πρόεδρος της ειρήνης».
Οι ειδικοί όμως προειδοποιούν ότι η αποτυχία να αξιολογηθούν ρεαλιστικά τα εμπόδια, σε συνδυασμό με τις πρόχειρες παραχωρήσεις στον Πούτιν, απειλούν να καταρρεύσουν την ειρηνευτική διαδικασία.
Μόνη πρόοδος φαίνεται η συζήτηση για πιθανή αμερικανική συνδρομή σε ευρωπαϊκή εγγύηση ασφάλειας για την Ουκρανία μετά τον πόλεμο, με αμερικανικά αεροσκάφη να αναλαμβάνουν αποστολές υποστήριξης. Ο ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο συνομίλησε με Ευρωπαίους συμβούλους για το θέμα, λέγοντας ότι οι ΗΠΑ θα έχουν περιορισμένο ρόλο, ενώ η Ευρώπη πρέπει να ηγηθεί.
Ο Τραμπ μπήκε στη σύνοδο με πρόβλεψη για άμεση εκεχειρία, αλλά μετά τις ώρες με τον Πούτιν υιοθέτησε τη ρωσική θέση για «τελική ειρηνευτική συμφωνία». Ο Λαβρόφ πρότεινε χρονοβόρες «συζητήσεις εμπειρογνωμόνων», καθυστερώντας τις εξελίξεις.
Ο Ρούμπιο έδωσε την πιο ρεαλιστική αποτίμηση: «Απέχουμε πολύ ακόμη. Δεν είμαστε στο χείλος ειρηνευτικής συμφωνίας».
Πηγή: cnn.com
