Έχοντας δημιουργήσει μία αρκετά μεγάλη δύναμη εισβολής και την είχε συγκεντρώσει στα σύνορα με την Ουκρανία, ο Βλαντίμιρ Πούτιν έδωσε τα ξημερώματα της 24ης Φεβρουαρίου 2022 το πράσινο φως για την εισβολή.
Σύμφωνα με τους Financial Times, η απόφαση αιφνιδίασε εντελώς τον Λαβρόφ. Λίγες μέρες νωρίτερα, ο Ρώσος πρόεδρος είχε ρωτήσει το Συμβούλιο Ασφαλείας του για τις απόψεις του σχετικά με την αναγνώριση δύο αυτονομιστικών κρατιδίων στο Ντονμπάς, μια βιομηχανική συνοριακή περιοχή στην Ουκρανία, αλλά δεν τους άφησε σοφότερους για τις πραγματικές του προθέσεις.
Στο «σκοτάδι» ο Λαβρόφ
Το να κρατά τον Λαβρόφ στο σκοτάδι δεν ήταν ασυνήθιστο για τον Πούτιν, ο οποίος μοιραζόταν τις αποφάσεις του για την εξωτερική πολιτική σε μια μικρή ομάδα με έμπιστα πρόσωπα, ακόμη και όταν υπονόμευε τις διπλωματικές προσπάθειες της Ρωσίας.
Σύμφωνα με το σχέδιο εισβολής του Πούτιν, τα ρωσικά στρατεύματα επρόκειτο να καταλάβουν το Κίεβο μέσα σε λίγες μέρες με την στρατηγική του Blitzkrieg. Όμως, καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται χωρίς να διαφαίνεται τέλος, ο Πούτιν δεν έχει δώσει καμία ένδειξη ότι σκοπεύει να υποχωρήσει στις πολεμικές του προσπάθειες.
Παρόλο που το τεράστιο κόστος της εισβολής στη Ρωσία γίνεται φανερό γι’ αυτόν, ο Πούτιν είναι πιο αποφασισμένος από ποτέ να το αντιμετωπίσει, λένε άνθρωποι που τον γνωρίζουν.
Κάντο όπως στην Κριμαία
Τον Φλεβάρη του 2022 δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Πούτιν απέκρυψε σχέδια εισβολής από τους στενούς του συμβούλους. Όταν η Ρωσία κατέλαβε την Κριμαία από την Ουκρανία το 2014, δεν ενημέρωσε το δικό του Συμβούλιο Ασφαλείας – αντίθετα σε μια περίπτωση έπαιζε την προσάρτηση της χερσονήσου με τον υπουργό Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου και τρεις ανώτατους αξιωματούχους ασφαλείας όλη τη νύχτα μέχρι τις 7 το πρωί.
Αρχικά, οι σύμβουλοι προέτρεψαν τον Πούτιν να μην στείλει στρατεύματα στην Κριμαία, σύμφωνα με έναν πρώην ανώτερο Ρώσο αξιωματούχο και έναν πρώην ανώτερο αξιωματούχο των ΗΠΑ. «Ο Πούτιν είπε: «Αυτή είναι μια ιστορική στιγμή. Εάν δεν συμφωνείτε με αυτό, μπορείτε να φύγετε», θυμάται ο πρώην Ρώσος αξιωματούχος.
Στα χρόνια μετά την εισβολή του 2014, ο στενός κύκλος του Πούτιν άρχισε να συρρικνώνεται περαιτέρω καθώς καταναλώνεται όλο και περισσότερο με αυτό που θεωρούσε ως αυξανόμενες δυτικές απειλές για την ασφάλεια της Ρωσίας, λένε οι άνθρωποι. Η απομόνωσή του βάθυνε όταν ξεκίνησε η πανδημία του Covid-19 το 2020: από φόβο ότι θα μπορούσαν να μολύνουν τον Πούτιν, ακόμη και ανώτατοι αξιωματούχοι αναγκάστηκαν να περάσουν εβδομάδες σε καραντίνα.
Πώς του «φυτεύτηκε » η ιδέα της εισβολής
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας της Covid-19, ο Πούτιν απομονώθηκε από τους σχετικά φιλελεύθερους συμβούλους του. Τους πρώτους μήνες, σύμφωνα με τους Financial Times, τους πέρασε στην κατοικία του στην ορεινή περιοχή Βαλντάι μαζί με τον παλιό του φίλο Μιχαήλ Κοβαλτσούκ, ο οποίος «εμψύχωσε τον πρόεδρο να συνειδητοποιήσει την ιστορική του αποστολή», γεγονός που οδήγησε στην ιδέα να εισβάλει στην Ουκρανία.
Ως προς την προετοιμασία της εισβολής, ο Πούτιν βασίστηκε στις απόψεις ενός άλλου φίλου, του ηγέτη του αντιπολιτευόμενου κόμματος στην ουκρανική Ράντα (Βουλή) και πρώην υψηλόβαθμου Ουκρανού αξιωματούχου Βίκτορ Μεντβετσούκ. Αυτός, σύμφωνα με το δημοσίευμα, φέρεται να έπεισε τον Ρώσο πρόεδρο για το ότι οι Ουκρανοί θα υποδεχθούν τον ρωσικό στρατό «με ανοιχτές αγκάλες». Σύμφωνα με το σχέδιο, ο Μεντβετσούκ θα καθίστατο ο ηγέτης της Ουκρανίας μετά την εισβολή, και την υποστήριξη προς το πρόσωπό του θα εξέφραζε με βιντεομήνυμά του ο πρώην πρόεδρος της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς.
Το σχέδιο της εισβολής υποστήριξε η FSB (Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας), ενώ κατά τάχθηκαν η Υπηρεσία Εξωτερικής Κατασκοπείας και το Γενικό Επιτελείο Στρατού. Εναντίον τάχθηκε ακόμη και ο γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, Νικολάι Πάτρουσεφ, επισημαίνει πηγή της εφημερίδας, αλλά ο Πούτιν του αντέτεινε ότι γνωρίζει καλύτερα το θέμα.
Ένα μεγάλο τμήμα της διοίκησης του Πούτιν και του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης ανέφεραν σε φίλους τους ότι τάσσονται κατά του πολέμου, αλλά νιώθουν αδύναμοι. Μερικοί φιλελεύθεροι αξιωματούχοι ήδη κατά τη διάρκεια του πολέμου προσπάθησαν να πείσουν τον πρόεδρο να σταματήσει την εισβολή, αλλά εκείνος τους είπε ότι αντιλαμβάνεται πως η Ρωσία πληρώνει μεγάλο τίμημα, αλλά είναι δικαιολογημένο.
Δεν έλαβε υπόψιν του το συμβούλιο Ασφαλείας
Διχασμένες φωνές στο SVR, την υπηρεσία εξωτερικών πληροφοριών της Ρωσίας και το γενικό επιτελείο της Ρωσίας προσπάθησαν να εγείρουν αμφιβολίες. Στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας τρεις ημέρες πριν από την εισβολή, ακόμη και ο Νικολάι Πατρούσεφ, γραμματέας του συμβουλίου ασφαλείας και ο μακροβιότερος σύμμαχος του Πούτιν, πρότεινε να δοθεί άλλη μια ευκαιρία στη διπλωματία.
«Ήξερε σε τι κακή κατάσταση βρισκόταν ο στρατός και το είπε στον Πούτιν», λέει ένα πρόσωπο κοντά στο Κρεμλίνο. Αλλά ακριβώς όπως είχε κάνει το 2014, ο Πούτιν τους απέρριψε, επιμένοντας ότι ήταν καλύτερα ενημερωμένος.
Όταν όλα άρχισαν να αλλάζουν
Το μεγαλύτερο μέρος του δικτύου του Medvedchuk, ωστόσο, απλώς πήρε τα χρήματα και έτρεξε, αρνούμενος να συμμετάσχει στην εισβολή – ή πήγε κατευθείαν στις ουκρανικές αρχές και τις προειδοποίησε για τις οδηγίες που τους είχαν δοθεί, σύμφωνα με ανώτερο Ουκρανό αξιωματούχο και πρώην αξιωματούχους των ΗΠΑ και της Ρωσίας. .
Οι προπολεμικές προβλέψεις ότι ο στρατός της Ουκρανίας θα κατέρρεε βασίζονταν σε μεγάλο βαθμό στην υπόθεση ότι η ρωσική αεροπορία θα έθετε γρήγορα τον έλεγχο των ουρανών της Ουκρανίας.
Αντίθετα, εν μέσω εκτεταμένης αναταραχής μεταξύ των εισβολέων, ο ρωσικός στρατός κατέρριψε έναν αριθμό δικών του αεροσκαφών τις πρώτες ημέρες της εισβολής. Ως αποτέλεσμα, ξέμεινε από πιλότους με εμπειρία σε πολεμικές επιχειρήσεις στις οποίες συμμετείχαν χερσαίες δυνάμεις που ήταν επίσης προετοιμασμένες να πετάξουν, σύμφωνα με δύο δυτικούς αξιωματούχους και έναν Ουκρανό αξιωματούχο.
